بزرگنمايي:

چه خبر - نامه انتقادي سوسن صفاوردي به اصغر فرهادي

در نامه خود به اصغر فرهادي از او گله کرده که چرا زنان و مردان سنتي را در آثارش مدام با ويژگي هاي منفي نمايش مي دهد و براي او ابراز اميدواري کرده بلکه بتواند در آينده با تأکيد بر داشته هاي ايرانياني جايزه بگيرد. در متن اين نامه بخوانيد:

به نام دوست که جز دوست مقصدي نمي خواهيم

با سلام و احترام

جناب آقاي فرهادي بدون شک هرگاه اتفاقي که منجر به ياد مثبت از يک کشور در عرصه ي بين المللي مي شود ،دل افراد کشور را شاد مي کند و اين شادي که افتخار آفرين است جاي قدر داني دارد ،بس ضمن تشکر از پيروزي هنري کسب شده ، چندي بود دلم مي خواست به گونه اي با شما سخن بگويم و نکاتي را بعنوان يک هموطن به سمع شما برسانم.

جناب آقاي فرهادي

فيلم *فروشنده* قطعا در آموزش “گفتگو” و “عقلانيت ” در مواقع خشم ،صحنه هايي را پيش چشم روي مخاطب قرار داد که مي توان در مواقعي که تفکرات سنت هاي کهنه و پوسيده ،انتظاري خارج از چهارچوب عقل از انسان را متوقع بوده است ،به گونه اي ديگر عمل کرد و خشم را در اوج غلبه احساسات که شخص را برآن مي دارد تابر سر دوراهي انجام آداب معمول يا مديريت بحران ،راه دوم را انتخاب کند و راه اصلاح را پيش گيرد.

اما آقاي فرهادي ،جداي از مهارت هاي هنري و فني که در تخصص بنده نيست ،فيلم “فروشنده” همانند “جدايي نادر از سيمين” مجددا براي طرح حرکتي مبتني بر عقلانيت در مواقع بحراني ،پاشنه ي آشيل خانواده هايي از جنس سنتي را نشانه رفت. در هر دو فيلم نقش پدران و مادران سنتي در سنين مختلف به گونه اي منفي است.

در “جدايي نادر از سيمين” مرد خانه تندخو،بي منطق،پرخاشگر که نماد يک فرد مذهبي سنتي است را به تصوير مي کشد . و چادر که با ذلت و بدبختي ،انفعال ،آبرو داري بي منطق و فقر پيوند خورده و نماد يک زن مذهبي است.

در “فروشنده” نيز پدر سنتي ،پناهگاه يک خانواده به گونه اي ديگر دچار ضعف شخصيتي است و مادر ،همان زن چادر به سر،منفعل که سال ها با آبرو داري تلاش کرده است تا آنچه را که به او داده اند ببيند ،نه آنچه را که بايد ببيند و حس کند .

اين افراد در مقابل شخصيت هاي متجددي قرار مي گيرند که چه به هنگام “جدايي” و چه به هنگام “تعدي به ناموس” ،کاملا رفتاري آگاهانه ،منطقي ،توام با حس همدردي و مشارکت را در لحظات بحراني به نمايش مي گذارند .

جناب فرهادي

قطعا براي اصلاح جامعه و کشوري که به آن تعلق داريم و سرزمين ماست ،هر فرد وطن دوستي دغدغه اصلاح دارد و شما نيز بخوبي اين دغدغه را نشان داده ايد .ولي زيباست در جريان گذر از سنت به نوسازي فرهنگي و شايد در بسياري از موارد ،حرکت بسوي رفتار هاي منطقي و عقلاني ،خيلي از ارزش هايي که در جوامع توسعه يافته امروز در مسير اين گذر تبديل به يک حسرت شده اند ،همچون اتحاد و همبستگي خانوادگي ،جمع گرايي ،گذشت و ايثار ،نوع دوستي و…را با يک تورق در دفتر “خاطرات خانواده هاي سنتي از اين جنس” مشاهده کرده و آنها را مورد تغافل قرار ندهيم .

آقاي فرهادي

خوب بخاطر دارم ،در جريان پيروزي انقلاب ،برخي از مردان از جنس آسماني را که با ديدن زنان فقير فرهنگي و مادي خود فروش ،آنان را به عقد خويش در آورده اند تا از بند اسارت ناجوانمردان شهوت پرست و پول پرست رهايي بخشند. يا معتمدين قديمي محله ها ريش سفيداني که به چشم پاکي شهرت داشتند و نه تنها امين و پناهگاه خانواده ي خود بوده اند ،بلکه امين يک محله محسوب مي شدند. ناموس ديگران ،ناموس آنان بود و مايملک ديگران،مايملک آنان و در همه حال احوال ديگران مقدم بر احوال شخصي آنان بود،را حتما شما نيز به ياد داشته و يا شنيده ايد .

و يا زنان محجبه اي که اعتقاد آنان مانع توانمندي ،فعاليت و مشارکت بالاي آنان در عرصه هاي مختلف نبوده و در مرام آنان انفعال و ذلت ،محلي از اعراب نداشته است،و در کنار خانواده و همکاري همسرانشان الگويي از يک جمع صميمي،منسجم و آگاه را به تصوير کشيده اند. جامعه ي ما به حق در خيلي از موارد نيازمند يک پالايش اساسي از آداب و سنن پيوند خورده به تفکرات متحجرانه و پوسيده و عاري از آموزه هاي اصيل ديني و سيره عملي پيامبر که براي مکارم اخلاق مبعوث شد و سيره اهل بيت مطهرش است،مي باشد.

اما از کارگردان به نام و با سابقه اي چون شما انتظار مي رود ،به موازات “اصلاح” ،داشته ها را نيز پر رنگ کنيد و در معرض جهاني که از آن بي خبر است قرار دهيد.اين جهان هم به جهان تفکرات داخل و هم به جهان تفکرات خارج بر مي گردد. شما قطعا اذعان داريد که اگر يک جامعه “داشته هايش” مورد غفلت قرار گيرد،از درون دچار سردرگمي مي شود و از بيرون عزت اش خدشه دار مي شود. و لذا جاي دستان توانمند شما در به تصوير کشيدن اين داشته ها ،امروز پيش از هر زمان ديگر احساس مي شود.

پس به اميد آن روز که “اصغر فرهادي” کارگردان به نام ايران در عرصه هاي ملي و بين المللي اسکار بهترين فيلم “داشته هاي يک ملت” را براي کشورمان به ارمغان آورد.

گروه فرهنگ و هنر

منبع:cinemacinema.ir