بزرگنمايي:
چه خبر - فرهادي در کنار فليني برگمن کورو ساوا
در طول تاريخچه 60 ساله شاخه بهترين فيلم خارجي جوايز سينمايي اسکار، «فدريکو فليني» و «ويتوريو دسيکا» کارگردانان نامدار ايتاليايي هر کدام با 4 جايزه پيشتاز بيرقيب اين بخش از جوايز اسکار هستند.
*«فدريکو فليني» در سالهاي 1956 (جاده)، 1957 (شبهاي کابيريا)، 1963 (هشت و نيم) و 1974 (امارکورد) توانسته جايزه شاخه بهترين فيلم غيرانگليسي جوايز اسکار را از آن خود کند و از اين حيث رکورردار باشد.
*«دسيکا» در سال 1946 براي «واکسي»، در سال 1949 براي «دزد دوچرخه»، در 1964 با فيلم «ديروز امروز فردا» و در سال 1971 با «باغ فينزي کوينتيني» جايزه اسکار خارجي را از آن خود کرده که البته دو جايزه اول در فاصله سالهاي 1946 تا 1955 رقم خورده که جايزه اسکار جنبه رقابتي نداشت و هر سال به يک فيلم به صورت افتخاري اعطاء ميشد.
*«اينگمار برگمن» کارگردان بزرگ سينماي جهان نيز سه بار براي «چشمه باکره» (1960)، «همچون در يک آينه» (1961) و «فاني و الکساندر» (1983) اين جايزه را براي کشورش سوئد کسب کرده است.
اصغرفرهادي نيز که يک بار در سال 2012 با فيلم «جدايي» اين عنوان را کسب کرده بود، امسال نيز با فيلم «فروشنده» بار ديگر اين افتخار را براي سينماي ايران به ارمغان آورد و نام خود را در کنار «آکيرا کوراساوا» و «رنه کلمنت» قرار داد که همگي دو جايزه اسکار در کارنامه هنريشان دارند.
«کوروساوا» در سال 1951 براي فيلم «راشامون» اسکار خارجي افتخاري دريافت کرد و بار ديگر در سال 1975 با فيلم «درسو اوزالا» اين عنوان را تکرار کرد.
با توجه به اينکه فرهادي هر دو جايزه اسکار خود را دورههاي رقابتي اسکار خارجي کسب کرده از اين حيث ميتوان او را يکهتاز اسکار در سينماي آسيا دانست.
«رنه کلمان» فرانسوي نيز در سالهاي 1950 و 1952 با فيلمهاي «ديوارهاي مالاپاگا» و «بازيهاي ممنوعه» دو اسکار افتخاري به دست اورده است.
از نقطه نظر کشور نيز سينماي ايتاليا با کسب 14 جايزه در بخش بهترين فيلم خارجي اسکار همچنان پيشتاز تمام ادوار اين رويداد سينمايي است و فرانسه با کسب 12 جايزه در اين بخش در جايگاه دوم قرار دارد.
اسپانيا و ژاپن با 4 جايزه، سوئد، اتحاديه جماهير شوروي و هلند با 3 اسکار خارجي و مجارستان، آلمان، آرژانتين، چکاسلواکي، سوئيس، اتريش و ايران نيز با 2 جايزه پرافتخارترين کشورهاي عرصه اسکار خارجي هستند.
سينماي ايران در ميان 15 کشور جهان قرار دارد که پيش از يک بار موفق به کسب جايزه بهترين فيلم غيرانگليسي (خارجي) شده است.
اصغر فرهادي که امسال با فيلم «فروشنده» برنده دومين اسکار خود شد، پيش از اين با فيلمهاي «جدايي نادر از سيمين»، «گذشته» و «درباره الي» نيز نماينده سينماي ايران در آکادمي اسکار بوده است.
در ادامه مروري بر تاريخچهي حضور سينماي ايران در اسکار خواهيم داشت:
سال گذشته فيلم «محمد رسولالله» مجيد مجيدي به اسکار معرفي شد و پيش از آن در سالهاي 93،92،91 به ترتيب؛ «امروز» رضا ميرکريمي، «گذشته» اصغر فرهادي و «يه حبه قند» رضا ميرکريمي ( البته بنابر تصميم جواد شمقدري اسکار تحريم شد و يه حبه قند به آکادمي معرفي نشد.)
سال قبل تر هم «جدايي نادر از سيمين» اصغر فرهادي معرفي شد که اسکار خارجي را براي اولينبار براي سينماي ايران کسب کرد.
اگر به تاريخچهي حضور سينماي ايران در اسکار برگرديم، فيلم «بچههاي آسمان» ساختهي مجيد مجيدي که در سال 1377 با عنوان نمايندهي ايران به اسکار معرفي شد، براي اولينبار در جمع نامزدهاي بهترين اسکار غير انگليسي زبان در سال 1999 انتخاب شد.
سالها پيش براي نخستين بار وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال 1356 فيلم «دايرهي مينا» ساختهي داريوش مهرجويي را به اسکار معرفي کرد و پس از آن فيلم «باد صبا» ساختهي آلبر لاموريس به عنوان نمايندهي ايران در سال 57 راهي آکادمي اسکار شد.
سينماي ايران به مدت 16 سال نمايندهاي به اسکار معرفي نکرد تا سال 1373 که فيلم «زير درختان زيتون» ساختهي عباس کيارستمي معرفي شد و سپس در سال 1374 «بادکنک سفيد» به کارگرداني جعفر پناهي، سال75 فيلم معرفي نشد، 76 «گبه» محسن مخملباف، 77 «بچههاي آسمان» مجيد مجيدي (جزو نامزدها قرار گرفت)، 78 «رنگ خدا»مجيد مجيدي، 79 «زماني براي مستي اسبها» بهمن قبادي ، 80 «باران» مجيد مجيدي ، 81 «من ترانه 15 سال دارم» رسول صدرعاملي ، 82 «نفس عميق» پرويز شهبازي، 83 «لاکپشتها هم پرواز ميکنند» بهمن قبادي و 84 «خيلي دور خيلي نزديک» رضا ميرکريمي، 85 «کافه ترانزيت» ، 86 «ميم مثل مادر» رسول ملاقليپور و 87 «آواز گنجشکها» مجيد مجيدي،88 «درباره الي» به کارگرداني اصغر فرهادي و سال 89 «بدرود بغداد» مهدي نادري به عنوان نماينده سينماي ايران به اسکار معرفي شد.
گروه فرهنگ و هنر
منبع: isna.ir