بزرگنمايي:

دلايل امتناع همسران از رابطه جنسي

براي بسياري از همسران، اوايل ازدواج يک دوران رويايي است. اين را وقتي به زبان مي آورند که چندي از روزگارشان گذشته باشد و گذر ايام، کم يا زياد، حرارت زندگي شان را کم کرده باشد. همين موقع است که حسرت سرايي ها سر باز مي کنند و دو نفر براي دوام آوردن در برابر تندباد کاستي ها، به خاطره آن روزهاي طلايي پناه مي برند؛ زماني که هر وقت ميلي بود و دست نيازي، «نه»اي در کار نبود.

اجابت هميشگي درخواست هاي جنسي يکديگر يکي از به ياد ماندني ترين اتفاقات آن روزهاست که اگر نگوييم به طور ناگزير اما به هر حال در طي فرآيند بلندمدت زندگي زناشويي، با موانع و دست اندازهايي مواجه مي شود. طرد جنسي از جانب شريک زندگي، کسي که قرار بوده صميمي ترين و نزديک ترين فرد دنيا باشد، يکي از تلخ ترين تجربيات همسران است که متاسفانه معمولا بعد از گذشت چند سال کم کم به زندگي زناشويي راه پيدا مي کند؛ اما چه عواملي در تبديل شيريني آن روزها به تلخي اين روزها موثرند؟!

وقتي بر خلاف عادت گذشته، زني درخواست جنسي شوهرش را و يا شوهري درخواست جنسي زنش را قبول نمي کند و يا آن را به وقتي ديگر موکول مي کند، براي چسباندن برچسب اختلال به او نبايد عجله کرد، چه بسا دلايلي پشت اين امتناع ناگهاني وجود داشته باشد که زوج طرد شده، خود بتواند با شناسايي و رتق و فتق به موقع آن ها زندگي زناشويي را به حالت مطلوب معمول در آورد. در ادامه به اين دلايل پرداخته مي شود.

کسي نمي داند اين تصور که براي برقراري رابطه زناشويي، فقط زمان و مکاني لازم است، از کجا آمده، اما واقعيت اين است که رابطه جنسي که يکي از پيچيده ترين و پررمز و رازترين روابط انساني است، براي به ثمر نشستن به چيزي بيش از اين ها نياز دارد. اگر با کمي اغماض، اين چيز را همان «پيش نوازش» معروف بناميم، بايد اين را هم اضافه کنيم که اين کار مي بايست از ساعت ها قبل از برقراري رابطه آغاز شده باشد و اگر هم ابراز عشق و علاقه نسبت به همسر بدانيمش، باز هم بايد خيلي پيش از رابطه جنسي شروع شده باشد. بنابراين شوهري که مي خواهد در ساعات پاياني روز با خانمش رابطه برقرار کند، بايد از صبح با رفتارهاي کلامي و غيرکلامي خود به تدريج وي را براي زمان مقرر آماده کرده باشد. در گذشته، عقيده بر اين بود که احساس صميميت در پاسخ مثبت زنان به درخواست هاي جنسي شوهرانشان، بيش از پاسخ دهي مثبت مردان به درخواست زنانشان موثر است؛ اما امروزه بر نياز هر دو جنس يعني اظهار عاطفه تاکيد مي شود. اگر اين ابراز صميميت نباشد يا کافي نباشد به طرد جنسي از سوي زوج مقابل منجر مي شود. احساس دوست داشته شدن و مورد علاقه همسر بودن مهم ترين مقدمه رابطه جنسي است. شايد به همين دليل است که متخصصين امور جنسي، ذهن را قدرتمندترين عضو جنسي بدن مي شناسند.

يکي ديگر از مقدمات مهمي که بايد فراهم شود، اطمينان از رضايت بخش بودن ارتباط بين فردي با همسر است. يعني که اگر اختلاف، رنجش، خشم و يا تعارضي با همسر يا يکي ديگر از اعضاي خانواده، وارد ارتباطات زوجين شده باشد، بايد تا قبل از زماني که براي رابطه جنسي در نظر گرفته شده حل و فصل شود. بر اين نکته مهم تاکيد مي کنيم که نبايد مسائل درست قبل از زمان هم بستر شدن مطرح شوند، بلکه بايد از مدتي قبل براي آن ها فکري کرد.

رابطه جنسي با همسر، شامل انتظارات بعضا متفاوت زوجين از همديگر است. انتظاراتي که اگر از سوي يکي از زوجين برآورده نشوند، احتمال پس زدن رابطه را در ديگري افزايش مي دهند.

انتظار تنوع در رفتار جنسي: يکنواختي آفت رابطه جنسي است چرا که اين نوع رابطه مانند رابطه هاي ديگر نياز به تنوع دارد. گاهي انتظاري که زوج طردکننده از طرف درخواست کننده دارد، به سادگي ايجاد تغيير در شيوه هاي برقراري رابطه، مکان يا زمان آن است. ايجاد اين تغييرات، گرچه شايد هم به عنوان يک شيوه بلندمدت چندان به کار زوجين نيايد، اما به عنوان يک رفتار جديد به امتحان کردنش مي ارزد.

انتظار حفظ استقلال جنسي: گاهي اوقات علت پس زدن درخواست همسر، خطري است که طرف طردکننده نسبت به استقلال جنسي خود احساس مي کند. به اين صورت که زوج دريافت کننده درخواست براي انتخاب اين که چه وقت و چه ميزان رابطه داشته باشد احساس آزادي و اختيار نمي کند. در نتيجه هرچقدر درخواست کننده براي نزديکي به او بيشتر تلاش مي کند، با قدرت بيشتري او را پس مي زند.

انتظار اولويت دادن به رابطه جنسي: براي بعضي از زنان و مردان مهم است که اولويت دادن همسرشان به رابطه جنسي را به چشم خود ببينند. براي مثال خانمي که شوهرش در دفعات قبل به دلايلي مثل کار درخواست او را به وقتي ديگر موکول کرده، به خاطر عدم اطمينان از ميزان اهميت و معناي رابطه براي مرد، احتمالا درخواست او را در خواهد کرد.

انتظارات متفاوت در تعداد دفعات رابطه: يکي از علت هاي پس زدن درخواست جنسي همسر مي تواند احساس نياز کمتر فرد طردکننده باشد. اين در حالي است که طرف مقابل به دليل احساس نياز بيشتر و نيز نبود آگاهي کافي از انتظارات و نيازهاي ديگري، پس زده شده و دچار سرخوردگي و احساس بي کفايتي مي شود.

انتظارات متفاوت در زمان بندي برقراري رابطه: اين مورد درباره زنان که از زمان بندي مشخصي برخوردارند، اهميت بيشتري پيدا مي کند. البته همه زنان يک الگوي يکسان زماني ندارند.

انتظار گيرنده بودن: اين نيز يکي از مواردي است که مي تواند به پس زدن درخواست جنسي همسر منجر شود. به اين ترتيب که اگر زوج درخواست کننده به جاي اين که رابطه جنسي را يک مشارکت برد- برد بداند، با نگرش گرفتن لذت به آن بنگرد، خاطره خوبي از خود در ذهن همسرش به جا نگذاشته و احتمال مثبت شدن پاسخ وي به درخواست هاي بعدي خود را کاهش مي دهد.

براي مثال مردي که به محض رسيدن خودش به ارگاسم و بدون توجه به زماني که زن براي رسيدن به اين مرحله نياز دارد، رابطه را تمام شده مي بيند و يا بعد از رابطه از پس نوازش غفلت مي کند، شانس زيادي براي اجابت درخواست هاي بعدي خود نخواهد داشت.

گاهي اوقات، پس زدن درخواست جنسي همسر، به دليلي غيرجنسي و غيرعاطفي اتفاق مي افتد و آن زماني است که زوج طردکننده با گرفتاري هاي سلامت روان دست به گريبان باشد. براي مثال همسري که افسرده شده، حوصله رابطه جنسي را نخواهد داشت. يا کسي که اضطراب دارد يا به وسواس مبتلا شده، به راحتي تن به رابطه نمي دهد. عزت نفس کم و تصور بدني ضعيف نيز دو عاملي هستند که پذيرش رابطه جنسي را به خصوص از سوي زنان کاهش مي دهند.

با اين که اين مورد هم براي زنان قابل استناد است و هم براي مردان، اما به دليل نياز بيشتر زنان به خواب و نيز اشتغال بدون فراغت آن ها به خانه داري و تربيت و درس فرزندان، در مورد زنان بيشتر مورد تاکيد قرار مي گيرد.

اين مورد به خصوص براي کساني که تماميت طلبند و يا موقعيت شغلي را با احساس خود ارزشمندي شان مساوي مي بينند، مانع مهمي به شمار مي رود. استرس ناشي از احساس عدم امنيت شغلي نيز از مواردي است که حتي در بستر نيز فرد را ترک نخواهدکرد. معلوم است که کسي که درگير اين گونه افکار استرس آميز است دل و دماغي براي برقراري رابطه جنسي با همسرش نخواهد داشت.

اين چند راهکار براي پيشگيري از پس زده شدن توسط همسر را امتحان کنيد.

اولويت بدهيد: رابطه جنسي با همسر را در اولويت هاي زندگي تان قرار دهيد و اين مهم را براي او عيني کنيد.

پيش نوازش يادتان نرود: از تدارک مقدمات عاطفي و ارتباطي غفلت نکنيد. هرچه مقدمات بهتر، احتمال قبول درخواست شما بيشتر!

انتظارتان را بگوييد: درباره انتظارات جنسي خود در ابعاد مختلف با همسرتان گفت و گو کنيد. البته شايد در نگاه اول کار آساني به نظر نيايد اما سختي آن در برابر تبعات ناگفته ماندنش، به مثابه تحمل تلخي دارو در برابر سينه پهلو کردن است.

تحت فشارش نگذاريد: در آغاز، حين و پايان رابطه، طوري رفتار کنيد که احساس استقلال و آزادي همسرتان را تقويت کند و در هيچ مرحله اي به هيچ وجه او را تحت فشار نگذاريد.

با همسرتان همدلي کنيد: اگر همسرتان به دليل علاقه اي که به شغلش دارد، از رابطه با شما کم مي گذارد، به جاي اين که شغل او را هووي خود ببينيد، سعي کنيد اطلاعاتتان را در آن زمينه افرايش دهيد و گوي سبقت را از رقيب برباييد.

استرس همسرتان را کم کنيد: به هر نحوي که مي توانيد استرس، خستگي و فرسودگي همسرتان را کم کنيد. براي مثال اگر ممکن است، بعضي از کارهاي خانه را به عهده بگيريد. مثلا خواباندن بچه ها، قصه گفتن براي آن ها، پخت و پز يا شستن ظرف ها را نوبتي کنيد. يا اگر امکانات مالي خانواده اجازه مي دهد، کسي را براي کمک به انجام امور خانه استخدام کنيد. کمک به افزايش درآمد خانواده و قناعت نيز از راه هايي است که مي تواند مفيد باشد.

ريلکس باشيد: فنون ريلکسيشن را ياد بگيريد و با همسرتان آن را انجام دهيد. مي توانيد اين روش ها را به تدارک مقدمات اضافه کنيد.

رابطه جنسي تعامل معنادار است: افق ديد خود را نسبت به رابطه جنسي وسعت ببخشيد. رابطه جنسي يک «داد» يا «ستد» نيست، بلکه داد و ستدي متقابل، عاشقانه و معنادار است.

خاطره هاي روزهاي خوب را زنده کنيد: به جاهايي برويد که آن ايام پاتوق خلوت هاي عاشقانه دو نفره تان بود، حرف هاي آن روزهايتان را مرور کنيد و دوباره آن ها را نثار هم کنيد. وقتي زنده شدن محبت را در دلتان احساس کرديد، براي اجابت بي درنگ درخواست هاي جنسي يکديگر تلاش کنيد؛ درست مثل آن روزها.

راحله فلاح، کارشناس ارشد روان شناسي

منبع : ماهنامه سپيده دانايي