بزرگنمايي:

چه خبر - سن مناسب براي آموزش جنسي به کودکان

بازتاب رسانه اي حادثه غيراخلاقي دبيرستان پسرانه تهران تلنگري براي همه خانواده ها بود. اين واقعه تلخ باعث شد تا حساسيت اجتماعي نسبت به مقوله آموزش تربيت جنسي کودکان بيشتر شود.
فاطمه آذرتاش، روانشناس و درمانگر جنسي از بعد روانشناختي به واکاوي موضوع آزار جنسي کودکان پرداخته است. اين روانشناس به نقش والدين و نظام آموزشي در پيشگيري از وقوع کودک آزاري تاکيد کرد و گفت: متاسفانه به دلايل مختلف از جمله مسائل فرهنگي، والدين با وجود همه زحمت هايي که براي تربيت فرزندانشان مي کشند، در مورد تربيت جنسي آنها برنامه اي ندارند.
ايجاد فضاي امن در خانواده و برقراري ارتباط دوستانه با فرزندان مي تواند در جلوگيري از وقوع اين حوادث بسيار موثر باشد و چه بسا اگر کودکان اين موضوعات را بيان کنند از وقوع حوادث مشابه براي ديگران ممانعت مي شود. از سوي ديگر از شدت آسيب ديدگي کودک کم مي شود چون تکرار اين مساله و دفعات آن در درمان و بهبود آسيب هاي ناشي از کودک آزاري موثر است.
افراد متجاوز در ارتباط مستقيم با کودک قرار دارند. فرد متجاوز مشخصه ظاهري براي شناسايي ندارد بنابراين غفلت والدين مي تواند موجب بروز تجربه تلخي براي کودک و همه اعضاي خانواده باشد.
درباره آسيب هاي رواني به کودک قرباني آزار جنسي بايد گفت: زماني که قرباني آزار جنسي اين مساله را در ذهن خود مرور مي کند با خود مي گويد چرا من از خودم دفاع نکردم و احساس ناتواني و بي عرضه بودن مي کند و دچار عذاب وجدان مي شود. بسياري از قربانيان از خودبيزار، دچار اختلالاتي چون وسواس فکري و عملي، اضطراب و افسردگي مي شوند.
آزارهاي کودکي مي تواند مقدمه اي براي آلوده شدن افراد به مواد مخدر، الکل، قماربازي، بزهکاري، انحرافات اجتماعي و بروز رفتارهاي پرخطر در جامعه شود. کساني که مورد سوء استفاده جنسي قرار مي گيرند بيشتر در معرض اين هستند که با هدف انتقام در فکر آسيب رساندن به ديگران بر آيند و در واقع چرخه سوء استفاده هاي جنسي در جامعه باز توليد مي شود و ادامه مي يابد.

سن شروع تربيت جنسي کودکان سه سالگي است. از سه تا پنج سالگي والدين بايد نام اعضاي بدن کودک را به او آموزش دهند همچنين درباره اعضاي خصوصي بدن، اينکه کسي حق ندارد به آن نقاط دست بزند و در خصوص رازداري نيز به او اطلاعات بدهند.
وقتي کودک سوال مي پرسد بايد سوال او را حتما با گشاده رويي پاسخ داد و بهتر است که ابتدا سوال کودک با سوال جواب داده شود تا در واقع ميزان اطلاعات او يا منظورش از طرح سوال مشخص شود؛ به عنوان نمونه گفته شود که خودت درباره اين مساله چه فکر مي کني.
والدين بايد در دوران بلوغ در مورد بهداشت اين دوران و احکام شرعي طهارت توضيحات لازم را به فرزندان خود ارائه بدهند که البته براي دختران و پسران متفاوت است تا از اين طريق جوابگوي دغدغه هاي آنان باشند.
اگر به کودکان اطلاعات صحيح داده نشود آنان به دليل کنجکاوي اطلاعات لازم را از منابع نادرست کسب مي کنند چون معمولا با گروه همسالان دغدغه ها و پرسش هاي خود را در ميان مي گذارند که دانسته هاي آنها ناکافي و ناقص است و موجب شکل گيري باورهاي غلط در کودک مي شود.
اگر کودک اشتباهي را مرتکب مي شود يا شاهد انجام اشتباهي از سوي افراد ديگر است بايد ضمن ارائه اطلاعات صحيح، ارزش هاي خانوادگي، آداب و رسوم و عرف به او آموزش داده شود تا باورها و عقايد نادرست در او نهادينه نشود.

اگر کودک بتواند سوالات خود را از پدر يا مادر بپرسد از بسياري مشکلات پيشگيري مي شود يا حتي اگر براي کودک اتفاقي رخ دهد در مراحل اوليه مي توان از آسيب هاي جدي تر جلوگيري کرد.
اگر از ابتداي وقوع حادثه غيراخلاقي دبيرستان پسرانه در غرب تهران، يکي از قربانيان موضوع را با والدين خود در ميان مي گذاشت چه بسا تعداد قربانيان بيشتر نمي شد و از سوي ديگر چون شدت آسيب ديدگي قرباني به طول زمان و تکرار آن مربوط است، روند درمان سريعتر انجام مي گرفت.
متاسفانه بسياري از والدين مقوله تربيت جنسي را به کودکان خود آموزش نمي دهند چون چگونگي بيان اين مساله را نمي دانند يا خجالت مي کشند اما تحقيقات نشان داده است که افرادي که داراي آگاهي هستند رفتارهاي پرخطر کمتري دارند، کمتر هم در معرض سوء استفاده و آسيب قرار مي گيرند.

متجاوزان در ارتباط نزديک با فرد قرباني قرار دارند و با ترفندها و روش هاي مختلف به کودک نزديک مي شوند. فرد متجاوز با دادن هديه، پول، ابراز علاقه و رفتارهاي محبت آميز سعي در جلب اعتماد اوليه کودک مي کند و در واقع يکباره کودک را مورد تعرض قرار نمي دهد.
بعد از آن ممکن است رفتارهاي مشکوک و پرخطر رخ دهد. در اين مرحله کودک معمولا از والدين سوالاتي در مورد رازداري و اينکه آيا هر کس هر چيز بگويد بايد انجام دهم يا اينکه آيا ممکن است افراد نزديک (فاميل، دوست، مربي و ...) دچار اشتباه شوند و از اين قبيل سوالات را مطرح مي کند. والدين بايد هوشيار باشند که سوالات کودکان بي دليل نيست.
مرحله وقوع رفتارهاي پرخطر، با پرخاشگري کودک، تغيير خلق و خو و مقاومت در مورد رفتن به خانه يا محلي که فرد متجاوز قرار دارد، همراه مي شود مثلا مي گويد من خانه فلاني را دوست ندارم، ورزش نمي روم، سرويس مدرسه را دوست ندارم، مدرسه را دوست ندارم.
کبودي برخي از قسمت هاي بدن بچه، ديدن کابوس، مشکلات خواب کودک، شب اداري و جويدن ناخن علائمي است که به والدين کمک مي کند تا پي ببرند اتفاقي در حال وقوع است که آنها بي اطلاع هستند و بايد به دنبال علت اين رفتارها برآيند.
متاسفانه امروز والدين گوش شنوا ندارند و با فرزندان خود ارتباط مناسب برقرار نمي کنند اين در حالي است که برقراري ارتباط صحيح با کودکان و کمک به اجتماعي شدن فرزند کمک شاياني در کاهش اين وقايع دارد زيرا متجاوزان در بيشتر مواقع در کمين کودکان ترسو و منزوي هستند.

ارتباط دوستانه باعث مي شود که اگر کودک مورد آزار قرار گرفت، در مراحل اوليه موضوع را ابراز کند. مساله مهم اين است که پس از طرح آن والدين نبايد عکس العمل شديدي نشان دهند يا کودک را مقصر بدانند.
برخي والدين به کودک مي گويند حتما گفتار، رفتار يا لباس نامناسب خودت باعث وقوع اين مساله شده است و او را سرزنش مي کنند در حالي که حمايت از فرزند در ميزان آسيبي که به او مي رسد موثر است.
والدين بايد رفتارهاي محبت آميز داشته باشند، فرزند خود را در آغوش بگيرند، او را مقصر ندانند و بيان کنند که از او حمايت مي کنند و در مورد فرد متجاوز هم بگويند که او خاطي و بيمار است و مجازات خواهد شد تا به کودکان بيشتري آزار نرساند.
والدين حتما براي دريافت خدمات مشاوره روانشناختي کودک خود بايد به سرعت اقدام کنند تا ميزان آسيب ها و هيجانات را کاهش دهند. در اين ميان، والدين هم نياز به مشاوره دارند زيرا آنها خود را مقصر مي دانند که نتوانسته اند حقوق کودک خود را به درستي ادا و از او مراقبت کنند، بنابراين خانواده قرباني هم بايد خشم هاي خود را در اتاق درمان تخليه کند تا تبعات آن در چرخه بازتوليد خشونت در جامعه بروز نکند.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : آزار جنسي دانش آموزان پسر !!! مشکل چيست؟

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : اصول پيشگيري از آزار جنسي کودکان

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : کودک آزاري و انحراف جنسي پدوفيليا، مراقبت از کودکان را جدي بگيريم

منبع : irna.ir