بزرگنمايي:
چه خبر - اختلالات خواب عجيب و ترسناک را بشناسيد
خواب قرار است بخش استراحت ما در طول شبانه روز باشد، زماني که به بدن و ذهن خود اجازه استراحت مي دهيم تا خود را بازسازي کنند و انرژي ما را افزايش داده و ما را براي فعاليت هاي روز بعد آماده سازند. به هر حال براي برخي افراد مبتلا به اختلالات خواب کمياب و عجيب در زمان خواب اتفاقاتي مي افتد،اتفاقاتي آنقدر عجيب که براي فرد مبتلا ترسناک و در بدترين حالت کشنده خواهند بود.
در ادامه 6 اختلال خواب عجيب و ترسناک را معرفي مي کنيم.
1. سندروم کلين لوينKleine-Levin Syndrome يا زيباي خفته
همه ما منتظر روزي هستيم که بتوانيم از چند ساعت خواب بيشتر لذت ببريم و علت آن هم زمان از دست رفته خواب است که در طول هفته اتفاق افتاده است. با اين حال به هر دليلي که باشد، چند ساعت خواب اضافه لازم به نظر مي رسد. اما آيا مي توانيد 23 ساعت خواب در طور روز را تصور کنيد؟ 23 ساعت خواب در طول شبانه روز به مدت 3 هفته پشت سر هم چطور؟ اين ميزان خواب عجيب است و ارتباطي به جادو ندارد، اما اتفاقي است که براي مبتلايان به سندروم کلين لوين يا زيباي خفته رخ مي دهد.
اين اختلال بيشتر پسران جوان در محدوده سني 15 سال را تحت تاثير قرار مي دهد که علائم آن حدود 8 سال طول مي کشد (در خانم ها مدت زمان بيشتري ادامه پيدا مي کند). مبتلايان به اختلال کلين لوين تقريبا تمام روز را به مدت يک يا چند هفته مي خوابند. بيدار کردن اين افراد کار خيلي سختي است. و زماني که بيدار مي شوند رفتارهاي خيلي عجيبي نشان مي دهند؛ به عنوان مثال اختلال پرخوري binge eating (فرد بيش از حد غذا مي خورد و در نهايت دچار عذاب وجدان پرخوري مي شود)، افزايش شديد ميل جنسي، سردرگمي، بي تفاوتي، توهم و گاهي رفتارهاي کودکانه.
مدت زمان بين هر بار وقوع اين اختلال ممکن است از 6 ماه تا يک سال طول بکشد که در اين مدت فرد الگوي خواب و رفتارهاي کاملا طبيعي دارد.
اطلاعات خيلي کمي در مورد علت بروز اين بيماري وجود دارد، گرچه طبق بررسي هاي انجام شده مشخص شده است که بيش از دو سوم اين بيماران در معرض عفونت بوده اند. تنها دارويي که براي درمان اين اختلال مفيد بوده است، ليتيوم است.
2. فلج خواب يا بختک Sleep Paralysis
در زمان خواب بدن بين دو مرحله REM (حرکت سريع چشم ها) و NREN (عدم حرکت چشم ها) قرار مي گيرد. در مرحله REM فعاليت مغز به طور چشمگيري افزايش پيدا مي کند (مشابه فعاليت مغز در زمان بيداري) و در نتيجه در اين مرحله شما خواب مي بينيد. براي اينکه تمام روياهايي که مي بينيد در زمان خواب اجرا نکنيد، بدن وارد يک حالت فلجي مي شود و تمام عضلاتي که مي توانيد حرکت دهيد غير فعال مي شوند.
اما برخي افراد در مرحله REM، زماني که هنوز بدن آنها فلج است، از خواب بيدار مي شوند. در اين زمان فرد از اطراف خود آگاه است ولي قادر به حرکت بدن خود نيست. برخي افراد علاوه بر فلج شدگي دچار توهمات ديداري و شنيداري مي شوند و احساس ترس شديد و تنگي نفس مي کنند.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : فلج شدن در خواب
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : چه عواملي باعث ايجاد بختک در خواب ميشود؟
3. اختلال رفتاري در مرحله REM خواب REM Sleep Behavior Disorder
روي ديگر فلج خواب، اختلالي است به نام اختلال رفتاري در مرحله رم خواب.در اين اختلال بدن فرد در زمان خواب فلج نمي شود و در نتيجه فرد روياها و خواب هاي خود را اجرا مي کند. اين نوع اختلال خيلي ترسناک است، به ويژه اگر فرد مبتلا ذاتا فرد خشني باشد. برخي فعاليت ها عبارتند از جيغ زدن، فرياد زدن، مشت کوبيدن، لگد زدن، درگير شدن، پريدن از تخت و حتي دويدن. اختلال رفتاري در مرحله رم خواب هم باعث آسيب ديدن فرد مبتلا و هم اطرافيان او مي شود.
ترسناک تر از آن ارتباط بين اختلال رم خواب و ديگر اختلالات عصبي است. طبق مقاله "اجراي روياهايمان ممکن است باعث آسيب ديدنمان شود" Acting Out Our Dreams May Lead to Injury، اختلال رفتار در مرحله رم خواب معمولا با ديگر اختلالات عصبي در ارتباط است و 50 درصد بيماران به بيماري ديگري هم مبتلا هستند، مانند بيماري پارکينسون، زوال عقل با اجسام لويي* dementia with Lewy bodies و بيماري ام اس آ يا پارکينسونيم* multiple system atrophy. به علاوه افرادي که دچار اختلال رفتاري در مرحله رم خواب هستند، 65 درصد بيش از ديگران در معرض ابتلا به ديگر اختلالات هستند که سال ها پس از مشاهده اولين علائم بروز مي کنند.
* زوال عقل با اجسام لويي Dementia with Lewy bodies (DLB):نوعي از زوال عقل است که ارتباط نزديکي با بيماري پارکينسون دارد. ويژگي بافتي اين بيماري، وجود اجسام لويي است. اجسام لوييLewy bodies دانههاي غيرعادي پروتئينها هستند که درون سلولهاي عصبي در بيماريهاي پارکينسون، زوال عقل جسم لويي و تعدادي ديگر از بيماريها، گسترش پيدا ميکنند. اين اجسام زير ميکروسکوپ در حين بافت شناسي مغز، قابل شناسايي هستند. اجسام لويي به صورت تودههاي دايره شکل هستند که باعث جابهجايي ديگر اجزا سلولي ميشوند.
* بيماري پارکينسونيم يا ام اس آ MSA or Multiple System Atrophy :يکي از انواع بيماري هاي شبه پارکينسون است که مي تواند قسمت هاي مختلف سيستم اعصاب شامل سيستم حرکتي (از جمله مخچه) و سيستم اعصاب خودکار را درگير کند.
4. سکسومنيا يا رابطه جنسي در خواب Sexomnia
راه رفتن در خواب به اندازه کافي عجيب است. اما انجام برخي رفتارهاي ديگر در زمان خواب حتي عجيب تر هم به نظر مي رسد. افراد مبتلا به سکسومنيا در زمان خواب به طور مداوم درگير فعاليت هاي جنسي مي شوند و اغلب فعاليت جنسي خشونت آميز است. فعاليت جنسي در خواب ممکن است به شکل خودارضايي، رابطه جنسي کامل، نوازش و حتي تجاوز باشد.
اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : رابطه جنسي در خواب يا سکسومنيا چيست؟
5. سندروم انفجار سر Exploding Head Syndrome
سندروم انفجار سر شبيه به يک فيلم تخيلي ساخته شده در هاليوود به نظر مي رسد، اما در حقيقت نوعي اختلال واقعي است. به هرحال بر خلاف ديگر اختلالاتي که تاکنون به آنها اشاره کرديم، شباهت زيادي به اسم آن ندارد – سر هيچکس تا به حال منفجر نشده است.
افراد مبتلا به سندروم انفجار سر قبل از خواب دچار توهمات شنوايي مي شوند. يعني همين که شروع به خوابيدن مي کنند، يا مدت کوتاهي پس از شروع خواب، با صداي بسيار بلند از خواب بيدار مي شوند. اکثر مبتلايان اظهار کرده اند که اين صدا شبيه به صداي انفجار يا شليک گلوله، بسته شدن ناگهاني در و يا کشيده شدن سنج ها به يکديگر. گاهي نيز توهمات بينايي از نور خيره کننده همراه با صدا رخ مي دهد.
اين اختلال بسيار ترسناک است، به هر حال با درد يا سردردي همراه نيست، اما بسياري از مبتلايان قبل و بعد از بيدار شدن احساس ترس و اضطراب شديد دارند.
سندروم انفجار سر اختلال آسيب رساني نيست، اما مبتلايان به اين اختلال دچار نوعي ترس از خواب مي شوند که مي تواند منجر به بروز اختلال خواب ديگري شود، مانند بي خوابي.
6. بي خوابي کشنده فاميلي Fatal Familial Insomnia
بي خوابي کشنده فاميلي Fatal Familial Insomnia با بي خوابي يک شبه شروع شده و به طور پيوسته افزايش مي يابد تا اينکه در عرض چند ماه فرد مبتلا اصلا نمي خوابد. بي خوابي به خودي خود براي فرد کشنده نيست، اما ديگر علائمي که مدت کوتاهي بعد از نخوابيدن بروز مي کنند خطرناک خواهند بود. بدن در سيستم عصبي اتونوم * Autonomic nervous system عملکرد غير طبيعي خواهد داشت و اين مسئله باعث مي شود بدن در کنترل فشار خون، ضربان قلب و دماي بدن دچار مشکل شود.
* دستگاه عصبي خودگردان Autonomic nervous system:در برگيرنده آن دسته از نورونهاي حرکتي است که فعاليت ماهيچههاي صاف، تراوش غدهها، تپش قلب و روي هم رفته کنش اندامهاي دروني را ساماندهي ميکنند.
نشانه هاي بي خوابي کشنده فاميلي عبارتند از: بي خوابي، فشار خون بالا، ضربان قلب سريع، تعريق زياد، مشکل در راه رفتن، پريدن عضلات، کاهش وزن، زوال عقل و در نهايت مرگ.
بي خوابي کشنده فاميلي در حال حاضر قابل درمان نيست (گرچه برخي علائم آن بهبود پيدا مي کنند) و يک اختلال بسيار شديد است. اين اختلال ممکن است از 6 ماه تا 3 سال طول بکشد و با پيشروي اجتناب ناپذير همراه است، فرد دچار کما شده و در فاصله 18 ماه از دنيا مي رود.
گاهي با وارد شدن يک شوک به فرد بخشي از مغز که مسئول هماهنگي خواب و بيداري است غير فعال شده و فرد توانايي خوابيدن خود را از دست مي دهد. به عنوان مثال مرد 60 ساله ويتنامي پس از ابتلا به يک تب شديد نتوانست بخوابد و اکنون 33 سال از آن اتفاق مي گذرد و او تمام اين مدت را بيدار بوده است. نمونه ديگر زني است که بعد از مشاهده صحنه خودسوزي دچار اين مشکل شد و اکنون 17 سال است که نخوابيده است.
منبع: سيمرغ