چه خبر - 8 مکمل براي سپري کردن فصل سرماخوردگي و آنفولانزا

وقتي بيمار مي شويد، سيستم ايمني شما مولکول هاي پروتئيني به نام ستوکين* cytokines را به خون پمپ مي کند که به نابودي ويروس ها کمک کرده و باعث ايجاد بسياري از علايمي مي شود که تجربه مي کنيد – عطسه، سرفه، آبريزش بيني، و چشمان پف کرده.

*سيتوکينcytokine : سايتوکاين دسته‌اي از مولکول‌هاي پروتئيني محلول در آب هستند که از ياخته هاي (واحد ساختار و عمل در جانداران) گوناگون و بيشتر در پاسخ به يک تحريک٬ ترشح مي‌شوند و وظيفهٔ انتقال پيام بين ياخته ها را برعهده دارند.

احساس بدي که داريد به علت واکنش سيستم ايمني به ويروس هاست نه خود ويروس.به همين دليل است که هيچ معني ندارد، هنگامي که مکمل ها ادعا مي کنند مي توانند سيستم ايمني بدن شما را تقويت کنند.

تفاوت علائم سرماخوردگي با آنفولانزا:

اگر علايمي داريد که به تدريج نمايان مي شوند و عمدتا از گردن به بالا هستند - مثل عطسه، گلو درد، خارش يا آبريزش چشم – احتمالا سرما خورده ايد. اگر علايمي داريد که به سرعت نمايان مي شوند و شديد هستند و از گردن به بالا و به پايين ديده مي شوند مثل تب ( نشانه اصلي آنفولانزا)، لرز، عرق کردن، عضله ها و اندام هاي دردناک، احتمالا آنفولانزا گرفته ايد.
دوست دارم بگويم اولي ناراحتتان مي کند و دومي از پا درتان مي آورد.

مکمل هايي براي درمان سرماخوردگي و آنفولانزا در فصل سرما1. ويتامين C

250 تا 1000 ميلي گرم در روز براي پيشگيري از سرماخوردگي در مدت زماني که ورزش شديد مي کنيد يا استرس داريد و به خصوص براي درمان همراه با سرماخوردگي هاي معمول و داروهاي آنفولانزا.
پس از بيشتر از 30 آزمايش باليني روي 11000 نفر حالا مي دانيم که مصرف روزانه 1000 ميلي گرم (حداکثر 2000 ميلي گرم) ويتامين C ميزان بروز سرماخوردگي در کوکان و بزرگسالان را تا 20 درصد کاهش مي هد.
افرادي که در اثر استرس، ورزش شديد (که نوعي استرس محسوب مي شود) يا شرايط آب و هوايي نامناسب (مانند بيابان)، دچار افزايش خطر سرکوب سيستم ايمني هستند، مي توانند بيشترين فايده را از ويتامين C دريافت کنند: پنج مطالعه باليني روي 600 سرباز، دونده و اسکي بازهاي تحت فشار (شرايط سخت ورزشي) نشان داد که با مصرف روزانه ويتامين C احتمال ابتلاي اين افراد به سرماخوردگي 50 درصد کاهش پيدا مي کند.

چه کساني نبايد ويتامين C مصرف کنند؟

تنها در چند مورد بسيار نادر است که نبايد ويتامين C مصرف شود. مثل بيماري هموکروماتوسيس hemochromatosis ( يک نقص ژنتيکي که منجر به جذب بيش از حد ويتامين C و در نتيجه آهن مي شود ). مصرف ويتامين C در بارداري هم بلامانع است و اين مساله در مورد کودکان و کهنسالان هم صدق مي کند.

2.پلارگونيوم سيدوايدس Pelargonium Sidoides

مصرف 1.5 ميلي ليتر، سه بار در روز به مدت 10 روز براي درمان سرماخوردگي.
P. sidoides يک گونه از گياهان آفريقاي جنوبي است که قرن ها در پزشکي زولو Zulu medicin (زولو عضوي در افريقاي جنوبي است که در قرن نوزدهم امپراتوري نظامي قدرتمندي در جنوب افريقا تشکيل داد) مورد استفاده قرار ميگرفته است و در دو آزمايش تصادفي مشخص شد که مي تواند علايم برونشيت bronchitis حاد را بهبود دهد ( که معمولا توسط ويروس ايجاد مي شود ). تاريخچه معتبر اثربخشي آن روي علايم تنفسي و بي خطري آن در کودکان و بزرگسالان مرا متقاعد کرده اين گياه را جزو سه درمان اوليه سرماخوردگي ( نه براي پيشگيري ) قرار دهم.
اين گياه به شکل شربت تهيه مي شود و به راحتي در دسترس است و عوارض جانبي خاصي از آن مشاهده نشده است.
به نظر مي رسد که با مصرف آن شدت و عوارض سرماخوردگي در عرض 5 روز کاهش پيدا مي کند ولي معمولا طول درمان آن 10 روزه است. تاثير آن روي گرفتگي و آبريزش بيني، عطسه، گلو درد و خارش گلو، تنگي نفس و سردرد بهتر از تب، سرفه و درد عضلاني است. ضعف، خستگي و بي حالي نيز در عرض 10 روز 79 درصد بهبود پيدا مي کند ولي در گروهي که از داروهاي بي اثر و معمولي استفاده مي شد، اين بهبود 31 درصد بوده است. ضمن اين که تعداد روزهاي مرخصي کاري را هم 1 تا 1.5 برابر کاهش داده است.

*برونشيت bronchitis : به التهاب گذرگاه هوا بين بيني و ريه ها گفته مي شود.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : برونشيت وسرفه خود را براحتي درمان کنيد!!

از آنجا که مطالعات مثبت انجام شده P. sidoides اکثرا توسط شرکت توليد کننده آن ارائه شده جاي شک دارد ولي اين واقعيت را تغيير نمي دهد که اين دارو براي درمان سرماخوردگي موثر بوده و عوارض جانبي ندارد.

3.جنسينگ آمريکايي (Panax Quinquefolius ) American Ginseng

مصرف پاناکس جنسينگ Panax ginseng روزي 2 بار به ميزان 200 ميلي گرم يا روزي 100 ميلي گرم براي پيشگيري از سرماخوردگي و آنفولانزاي فصلي.
تحقيقات نشان داده اند که جنسينگ آمريکايي مي تواند بعضي از سلول هاي ايمني بدن ( ماکروفاژها* Macrophage ) را فعال کند و توليد *سيتوکين و آنتي بادي ها (پادتن) را افزايش دهد و حتي مي تواند به *سلول هاي کشنده طبيعي بدن که به دنبال عفونت مي روند کمک کند.

* ماکروفاژ Macrophage:درشت‌خوارها يا ماکروفاژها سلولهايي داراي قدرت بيگانه‌خواري هستند که سلولهاي فرسوده و بقاياي سلولي و ريزسازواره‌ها (ميکروب ها و موجودات ريزي که با چشم غير مسلح ديده نمي شوند) را به درون خود کشيده و ازبين مي‌برند.

*سيکوتين cytokine:سيتوکين‌ها دسته‌اي از مولکول‌هاي پروتئيني محلول در آب هستند که از ياخته هاي گوناگون و بيشتر در پاسخ به يک تحريک٬ ترشح مي‌شوند و وظيفهٔ انتقال پيام بين ياخته ها را برعهده دارند.

*سلول هاي کشنده طبيعي natural killer cells: لنفوسيتهايي از سيستم ايمني بدن هستند که در ايمني سلولي و ايمني ذاتي (Innate immune system) دخيل هستند. اين سلولها جزء سيستم ايمني ذاتي بدن هستند.

حداقل 5 مطالعه متفاوت اين گياه را در مقابل دارونما مورد بررسي قرار داد و جنسينگ تعداد سرماخوردگي ها را تا 25 درصد (کمي موثر) و دوره سرماخوردگي ها و عفونت هاي حاد تنفسي را تا 6 روز کاهش داد( بسيار موثر).
در يک آزمايش تاثير گذار که با جنسينگ پاناکس (جنسينگ آسيايي يا چيني) Panax ginseng انجام شد، 227 فرد سالم که براي آنفولانزا واکسينه شده بودند به مدت 12 هفته روزي 100 ميلي گرم عصاره جنسينگ يا دارونما را مصرف کردند. گروهي که جنسينگ مصرف کرده بودند، شاهد کاهش 65 درصدي ابتلا به سرماخوردگي بودند.
در اينجا يافته هاي مربوط به اين محصولات زماني که به سرماخوردگي و آنفولانزا مربوط مي شوند: درحالي که جنسنوسيد ginsenosides ،ماده موثر و فعال موجود در جنسينگ براي بهبود خستگي شناخته مي شود، برخي از محصولات جنسينگ که براي سرماخودگي مفيد هستند، حاوي اين ترکيبات نيستند. به عبارت ديگر به سختي مي توان گفت کدام محصول بهتر است، چه مکملي مثل COLD-FX باشد يا جينسانا Ginsana (Panax ginseng ) که حاوي 4 درصد جنسنوسيد هستند. من نتوانستم بين محصولات مختلف توليد شده از جنسينگ بهترينش را پيدا کنم چون تحقيقات انجام شده نامشخص بودند.

عوارض جانبي گزارش شده از مصرف جنسينگ آمريکايي :- ناراحتي هاي گوارشي
- سردرد
- اضطراب
- بي خوابي

بنابراين مصرف آن در بعد از ظهر يا شب باعث افزايش مشکلات خواب شما خواهد شد. ولي اگر بيمار هستيد و بايد به کارتان ادامه دهيد جنسينگ نقش مهمي در کاهش خستگي و ضعف ايجاد شده در اثر سرماخوردگي و آنفولانزا خواهد داشت.

چه کساني نبايد جنسينگ مصرف کنند؟

- اگر باردار يا در حال شيردهي هستيد به هيچ عنوان جنسينگ مصرف نکنيد زيرا مطالعه کافي در اين زمينه انجام نشده است.
- کودکان هم بهتر است از آن استفاده نکنند چون براي تاثير جنسينگ روي کودکان مطالعه اي انجام نشده.

جنسينگ با کدام داروها ممکن است تداخل دارويي داشته باشد؟

گزارشاتي مبني بر تداخلات دارويي با:

- وارفارين warfarin (دارويي براي جلوگيري از لخته شدن خون)
- فنلزين phenelzine (درمان افسردگي شديد)
- الکل

وجود داشته بنابراين هيشه قبل از مصرف اين مکمل با داروساز يا پزشک مشورت نماييد. به طور کلي عوارض جانبي اين دارو با گروهي از دارونماها يکسان بوده است.

4. روي يا زينک Zinc

10 تا 15 ميلي گرم هر 2 تا 3 ساعت تا زماني که علايم سرماخوردگي ناپديد شوند يا 10 تا 20 ميلي گرم روزانه براي درمان علايم سرماخوردگي و آنفولانزا.
روي يا زينک يک ماده معدني ضروري است که در صدها مسير متابوليک بدن مورد استفاده قرار مي گيرد. شکي در آن نيست که کمبود اين ماده معدني خطر عفونت را افزايش مي دهد. تحقيقات نشان داده اند که روي مي تواند جلوي اتصال ويروس هاي سرماخوردگي به ديواره داخلي بيني را گرفته و از غشاهاي سلولي در مقابل سموم توليد شده توسط عوامل عفوني جلوگيري کند.
با اين حال روي عوارض جانبي هم دارد! دوز بالاي آن بسيار سمي است. بيشتر مردم با وجود مشاهده کارکرد روي به دليل عوارض جانبي ( مزه بد و حالت تهوع ) مصرفش را کنار مي گذارند.
يکي از بزرگترين بررسيهاي پزشکي اخير در مورد مکمل روي نشان داده است که روي باعث کاهش علايم سرماخوردگي در بزرگسالان ( 1 تا 2 روز بيشتر از دارونماها ) و نه در بچه ها، مي شود. پس از مصرف، تا 24 ساعت بعد از مشاهده علايم، استات روي zinc acetate کمي بيشتر از انواع سولفات sulfate و گلوکونات gluconate آن روي علايم اثر مي گذارد.
در کل بيش از نيمي از آزمايشان باليني اثر بخشي آن را نشان دادند. شکل استات و گلوکونات داراي بيشترين تحقيق هستند، اما نسبت به مکمل ها و ساير محصولات افزودني چسبندگي کمتري دارند که ميزان جذب آنها در بدن را کاهش مي دهد.
روي را براي پيشگيري از سرماخوردگي و آنفولانزا مصرف نکنيد و فقط زماني که بيمار هستيد از اين مکمل استفاده نماييد. و از ژل هاي استنشاقي و بيني روي اجتناب کنيد، چون منجر به کاهش حس بويايي شما خواهد شد، گاهي براي هميشه اين اتفاق مي افتد.به علاوه روي را همراه با غذا مصرف کنيد تا خطر بروز مشکلات معده کاهش پيدا کند.

5. آقطي يا انگور کولي Elderberry

آقطي سياه يا آقطي اروپايي که در مناطقي از ايران انگور کولي و خمان کبير نيز ناميده مي‌شود. و داراي خواص درماني سرماخوردگي و آنفولانزاست. در دو مطالعه کوچک که 20 سال قبل انجام شد، 4 قاشق غذاخوري عصاره آقطي روزانه به مدت 3 تا 5 روز به همراه درمان هاي متعارف علايم آنفولانزا را سريعتر از دارونما بهبود داد. قديمي بودن اين مطالعات کمي شک برانگيز است، اما بي خطر به نطر مي رسد بنابراين نمي توانم فوايد آن را انکار کنم مگر اين که بررسي ديگري خلاف آن را اثبات نمايد. بر اساس مطالعات آزمايشگاهي به نظر ميرسد فوايد اين عصاره بيشتر از مضرات آن است.

6. آندروگرافيس پانيکولاتا Andrographis Paniculata

آنروگراويس پانيکولاتا Andrographis Paniculata معروف به گياه نائين هاونديدر ايران يا عصاره Nees يک عصاره گياهي است که به نام Chiretta، King of Bitters يا Kalmegh هم شناخته مي شود و به صورت گسترده اي در هند مورد استفاده قرار مي گيرد. اين گياه داراي خواص ضد التهابي و بهبود دهنده سيستم ايمني است که از آندروگرافوليد نشات مي گيرد. مطالعات زيادي روي درمان سرماخوردگي انجام شده ولي دانشمندان هنوز مقدار دقيق و مورد نياز مواد تشکيل دهنده فعال آن را شناسايي نکرده اند. دوز مورد استفاده آن در آزمايشات باليني معمولا 60 ميلي گرم در روز به مدت 3 تا 7 روز بوده است. تحقيق مناسبي براي واکنش هاي آلرژيک آن انجام نشده و گزارشات حساسيت به آن بسيار کم بوده است. به عبارت ديگر تصميم براي استفاده از آن به عهده خودتان است.

7. ويتامين D

ويتامين D در مواردي که فرد دچار کمبود شديد باشد کمک کننده است. تنها در صورتي که آزمايش خونتان ميزان اين ويتامين را 10 ng/ml يا کمتر نشان بدهد توصيه ميکنم براي پيشگيري و درمان سرماخوردگي آن را مصرف کنيد. اگر کمبود شما بهتر شده و به 20 ng/ml يا حد طبيعي آن 30 ng/ml برسد مي تواند تاثير زيادي بر جلوگيري از ابتلا به سرماخوردگي، آنفولانزا و پنوموني pneumonia و ديگر عفونت هاي جدي مثل سل داشته باشد.
اگر ميزان آن در بدنتان به اندازه کافي باشد مصرفش کمکي به مبارزه با ويروس ها نخواهد کرد.در يک بررسي روي ويتامين D و عفونت هاي حاد تنفسي که به صورت تصادفي انجام شد، مصرف مکمل ويتامين D روي بروز عفونت دستگاه تنفسي در افرادي که سطح ويتامين D عادي داشتند ( 332 نفر )، تاثيري نداشت.

8. مکمل هاي کنسانتره آبميوه Juice Concentrate Supplements

مکمل هاي کنسانتره آبميوه، عصاره هاي تغليظ شده ميوه ها و سبزيجات هستند و براي برخي افراد روش موثري است که روزانه 5 بار از آن ها استفاده کنند. با اين که اين مکمل ها بدون فيبر هستند براي افرادي که نمي توانند ميوه ها و سبزيجات را به دلايل مختلف تحمل کنند بسيار مفيد هستند. تحقيقات نشان داد مصرف اين مکمل ها در مقايسه با ديگر داروها، کاهش قابل توجهي در علايم سرماخوردگي در طول 8 ماه مطالعه داشته اند. اين ميزان جالب به نظر مي رسد و اميد است شاهد تحقيقات بيشتري در اين زمينه باشيم.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : 7 نشانه که مي گويد سرماخوردگي شما جدي تر از آن است که فکر مي کنيد

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : درمان سريع سرماخوردگي با 8 قدم

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : درمان سرماخوردگي يا زکام با استفاده از طب سنتي

منبع: سيمرغ