بزرگنمايي:

چه خبر - بررسي علمي گيربکس دستي از لحاظ تعويض دنده

در گيربکس هاي خودکار تعويض يا انتخاب دنده صحيح در شرايط مختلف بر عهده يک نرم افزار گذاشته شده و راننده نقشي در اين کار ندارد.

در گيربکس هاي نيمه خودکار تعويض دنده توسط راننده معمولا تحت نظارت بوده و در صورت اشتباه وي، دنده صحيح به صورت خودکار انتخاب مي شود. در اين نوع از گيربکس ها دنده ها معمولا به ترتيب کم و زياد مي شوند.

در گيربکس هاي کاملا دستي اين راننده است که تمام و کمال کنترل گيربکس و انتخاب دنده ها را بر دارد و برخلاف نمونه هاي سکوئنشال مي تواند بدون رعايت ترتيب، دنده ها را تعويض کند.

براي مثال در يک جعبه دنده دستي مي توان مستقيما از دنده يک به دنده سه رفته يا برعکس از دنده پنج به دنده سه يا دو آمد.

حال سوالي که پيش مي آيد اينست که آيا اين کار باعث صدمه به گيربکس يا ساير اجزا مي شود يا خير؟

جيسون فنسک (Jason Fenske) که داراي مدرک مهندسي مکانيک از دانشگاه کاروليناي شمالي است، با راه اندازي يک کانال يوتيوبي ويديوهاي جالبي درباره مباحث فني و نحوه کارکرد اجزاي مختلف خودرو تهيه مي کند.
در يکي از آخرين پست ها، جيسون به موضوع تعويض دنده در گيربکس هاي دستي پرداخته و اين مساله را تشريح کرده است.

به گفته جيسون اگر بخواهيم بدون رعايت ترتيب از يک دنده سنگين به دنده هاي سبک تر برويم، چنانچه در لحظه تعويض دور موتور بالا باشد، به دليل عدم همخواني سرعت چرخ ها و دور موتور، هنگام درگير شدن کلاچ به خودرو ضربه وارد مي شود. اين اتفاق ساييدگي خفيف صفحه کلاچ را به دنبال داشته و در بلند مدت مي تواند عمر اين قطعه را کاهش دهد.
در حالت برعکس يعني تعويض از دنده سبک به دنده سنگين نيز اين مساله صادق بوده و در صورتي که دنده انتخابي با دور موتور و سرعت خودرو هماهنگي نداشته باشد، فشار زيادي به سيستم انتقال قدرت وارد شده و حتي ممکن است در برخي موارد شديد چرخ ها قفل شده و خودرو از تعادل خارج شود.

شروع حرکت با دنده 2 هم يکي ديگر از عواملي است که سبب استهلاک بيشتر صفحه کلاچ و فشاير زياد به خودرو مي شود. در حالت کلي همواره بايد بين سرعت خودرو، دور موتور و دنده انتخاب شده تناسب وجود داشته باشد.
اگر يکي از اين فاکتورها رعايت نشود، نوعي ناهماهنگي ايجاد شده و موتور يا سيستم انتقال قدرت تحت فشار قرار خواهد گرفت.
حال اگر بخواهيم به سوال مطرح شده در بالا پاسخ دهيم بايد بگوييم تعويض دنده بدون رعايت ترتيب، احتمال فرسايش صفحه کلاچ را افزايش داده و مي تواند باعث تحميل فشار مضاعف به سيستم انتقال قدرت و حتي موتور شود.
بنابراين بهتر است هميشه با رعايت ترتيب و بر اساس سرعت و دور موتور مناسب ترين دنده را انتخاب کنيم.

منبع: digiato.com