بزرگنمايي:
چه خبر -
«خانم دکتر! من دندان‌هايم را هميشه مسواک مي‌زنم ولي باز هم دندان‌هايم هميشه پوسيده است. نمي‌دانم واقعا بايد چه کار کنم؟...» اين حرفي است که بسياري از بيماران به دندانپزشک‌شان مي‌گويند ولي واقعا مشکل کار از کجاست؟ چرا دندان‌هاي بسياري از افراد نسبت به پوسيدگي بسيار مستعد است؟ ما قصد داريم محصولاتي را به شما معرفي کنيم که از دندان‌هاي شما در برابر پوسيدگي محافظت مي‌کنند. شما مي‌توانيد اين محصولات را در تمام داروخانه‌ها با اين نام پيدا کنيد: «محصولات حاوي فلورايد».
1 آدامس فلورايددار
به نظر مي‌رسد که در دنياي رنگارنگ و چسبناک آدامس‌ها، بايد اتفاقات خوشايندي افتاده باشد که کارشان از تفريحي شاد و بچگانه به مطب‌هاي دندانپزشکي کشيده است! اگر شما بخواهيد از پوسيدگي دندانهايتان پيشگيري کنيد، آدامس‌ها به شما کمک مي‌کنند. آدامس‌هايي در بازار وجود دارند که حاوي «فلورايد» هستند. فلورايد را اغلب به آب آشاميدني شهر‌ها، نمک، شير و شکر مي‌افزايند. فلورايد روند پوسيدگي دندان را متوقف مي‌کند و همچنين پوسيدگي‌هايي را که در مراحل اوليه و ابتدايي خود هستند، ترميم مي‌کند. امروزه به «آدامس‌هاي بدون قند» فلورايد افزوده‌اند. وقتي شما اين آدامس‌ها را در دهان مي‌گذاريد و مي‌جويد، فلورايد از آدامس آزاد شده و در سطح ميناي دندان شما مي‌نشيند و به تدريج جذب ساختار دندان شده و ميناي دندان‌تان را مقاوم مي‌کند.
منظور از «آدامس بدون قند» اين نيست که اين آدامس‌ها شيرين نيستند؛ بلکه برعکس، حتي ممکن است از آدامس‌هاي معمولي هم شيرين‌تر باشند! تنها تفاوت اين آدامس‌ها با آدامس‌هاي معمولي در اين است که شيرين‌کننده‌هاي مصنوعي که به «قند‌هاي تخمير نشدني» معروف‌اند، در آنها استفاده شده است: اريتريول، ايزومالت، سوربيتول، زايليتول و مانيتول از جمله اين قند‌هاي تخميرنشدني هستند. اين شيرين‌کننده‌ها (قند‌هاي تخميرنشدني) در نوشابه‌هاي رژيمي هم استفاده مي‌شوند.
اگر آدامس داراي قند معمولي باشد، قند در اختيار باکتري‌هاي پوسيدگي‌زاي دندان قرار گرفته و اين باکتري‌ها با توليد اسيد، باعث معدني‌زدايي و در اصطلاح پوسيدگي دندان‌ها مي‌شوند ولي قند‌هاي تخميرنشدني نمي‌توانند به وسيله باکتري‌هاي پوسيدگي‌زا تجزيه شوند و از آنها اسيدي حاصل نمي‌شود و در نتيجه باعث پوسيدگي دندان نمي‌شوند. به همين دليل است که دندانپزشکان جديدا در کنار مسواک و خميردندان، «آدامس‌هاي بدون قند و فلورايددار» را به بيماران‌شان توصيه مي‌کنند.
2 ژل فلورايددار
در مطب‌هاي دندانپزشکي ژل‌هاي خاصي به نام ژل فلورايد وجود دارد. ثابت شده است که کاربرد موضعي فلورايد به خصوص توسط دندانپزشک، باعث کاهش ميزان پوسيدگي به خصوص در کودکان مي‌شود. در نتيجه کاربرد موضعي فلورايد براي کودکان و نوجوانان در مطب‌هاي دندانپزشکي اکيدا توصيه مي‌شود. دندانپزشک بعد از تعيين ميزان استعداد ابتلاي بيمار به پوسيدگي و احياناً انجام درمان‌هاي لازم اوليه مثل حذف پوسيدگي‌ها، درمان با فلورايد را انجام مي‌دهد. در اين نوع از استفاده از فلورايد دندانپزشک شما ابتدا سعي مي‌کند که پوسيدگي‌هاي دندان‌هاي شما را درمان کند، سپس از دهان شما قالب‌گيري کرده و قاشقک‌هاي مخصوصي براي درمان دندانهايتان با فلورايد آماده مي‌کند. گاهي هم اين قاشقک‌ها به صورت آماده در مطب وجود دارند، سپس ژل فلورايد در اين قاشقک‌ها گذاشته شده و روي دندان‌هاي شما قرار داده مي‌شود و چند دقيقه مي‌ماند. در اين مدت نبايد بزاق به دندانهايتان برسد، سپس ژل از روي دندانهايتان پاک مي‌شود. لازم است شما تا چند ساعت پس از اين درمان از خوردن و آشاميدن خودداري کنيد تا فلورايد جذب دندانهايتان شود. دندانپزشکان مي‌گويند بهتر است شما هر سال اين درمان را انجام دهيد تا با اين روش فلورايد کافي به دندانهايتان برسد. اين روش به خصوص به کودکان و نوجوانان توصيه مي‌شود تا دندان‌هاي‌شان از همان ابتدا مقاوم شود و در برابر پوسيدگي در امان باشد. دقت کنيد که اين روش و اين ژل‌ها بايد حتما در مطب و زير نظر دندانپزشک انجام شود تا از بلعيدن کنترل نشده مقدار زياد فلورايد توسط کودک پيشگيري شود.
3 خميردندان فلورايددار
استفاده از خميردندان در هنگام مسواک زدن فوايد متعددي ازجمله سفيد شدن دندان‌ها، ايجاد طعم و بوي خوش در دهان و... دارد، اما اصلي‌ترين و مهم‌ترين فايده خميردندان، اثر آن در پيشگيري از پوسيدگي دندان‌هاست که به علت وجود ماده فلورايد در خمير دندان‌هاست. تقريبا همه خميردندان‌هاي داخلي و اکثر خميردندان‌هاي خارجي فلورايددار هستند. اثر فلورايد خميردندان در پيشگيري از پوسيدگي ثابت شده است و استفاده از خميردندان حاوي فلورايد اکيدا توصيه مي‌شود. استفاده از خمير دندان حاوي فلورايد مي‌تواند بر حسب ميزان خطر پوسيدگي دنداني، از اين پوسيدگي‌ها جلوگيري کند. همه خميردندان‌ها داراي ميزاني از فلورايد هستند اما ميزان فلورايد همه انواع خميردندان‌ها کافي نيست. خميردندان‌هاي مناسب از نظر ميزان فلورايد داراي 1300ppm تا 1500ppm فلورايد هستند. طبق مطالعات انجام شده ميزان اغلب خميردندان‌هاي ايراني حدود 1000ppm يا کمتر است. بنابراين به کارخانه‌هاي سازنده خميردندان توصيه مي‌شود که در برخي محصولات خود به صورت انتخابي ميزان فلورايد را افزايش دهند. نکته قابل توجه به خصوص در استفاده بچه‌ها از خمير دندان اين است که، فلورايد اولا ماد‌ه‌اي سمي است و در صورتي که بيش از حد مجاز بلع شود، ممکن است به مسموميت منجر شود و ثانيا، اگر ميزان فلورايد دريافتي بيش از حد باشد، به ايجاد لکه‌هاي سفيد روي دندان‌ها منجر مي‌شود که به آن فلوروزيس مي‌گويند.
4 دهانشويه فلورايددار
در حال حاضر دهانشويه‌هاي فلورايددار (مثل همان دهانشويه‌هايي که در مدارس استفاده مي‌شوند) در کنار ژل‌ها و خمير دندان‌هاي فلورايددار و چند محصول ديگر در دسترس قرار دارند و باعث عملکرد موضعي فلورايد مي‌شوند. استفاده از دهانشويه‌هاي فلورايددار يکي از روش‌هاي موضعي استفاده از فلورايد است که هم‌اکنون نيز طرح همگاني استفاده از آن در مدارس کشور در حال اجراست. اين طرح به صورت استفاده يک روز در هفته از دهانشويه توسط دانش‌آموزان با نظارت مسوولان مدارس انجام مي‌شود. استفاده از هر گونه دهانشويه فلورايددار براي کودکان زير 6 سال ممنوع است، مگر اينکه دندانپزشک تجويز کند. چون کودکان اين دهانشويه را مي‌بلعند و باعث مسموميت آنها با اين ماده مي‌شود. اگر شما اين دهانشويه را از داروخانه مي‌خريد، هفته‌اي يک بار از آن استفاده کنيد.
5 آبنبات فلورايددار
اين آبنبات‌ها حاوي شيرين‌کننده مصنوعي هستند و در عين حال با مکيدن‌شان فلورايد در دهان شما آزاد کرده و روي دندانهايتان رسوب مي‌کند.
منبع: salamat.ir