بزرگنمايي:

چه خبر - آزواسپرمي چيست و چه رابطه اي با ناباروري دارد

با چه روش هايي مي توانيم ناباروري مردان را کنترل و درمان کنيم اسپرم هاي مردان با چه عواملي نابارور مي شوند توضيحات متخصصين اورولوژي در اين زمينه چيست ؟ آزواسپرمي چه نوع عارضه اي است و چه پيامدهايي در بردارد، پزشکان براي درمان آن، چه توصيه هايي به مبتلايان مي کنند؟

دکتر محمدرضا صفري‌نژاد: براساس آمار، حدود 10 تا 15 درصد زوج‌ها نابارور هستند و علت ناباروري در 50 درصد موارد، مربوط به زنان و 50 درصد بقيه مربوط به مردان است. از طرفي، علت ناباروري مردان اختلال در کميت يا کيفيت اسپرم‌هاست. متاسفانه در تعدادي از مردان نابارور تعداد اسپرم‌ها صفر است که به آن آزواسپرمي گفته مي‌شود. اين مردان نياز به اقدامات تشخيصي و درماني خاص دارند و بسياري از آنها نيز با اقدامات درماني مناسب بچه‌دار مي‌شوند.

طبق تعريف سازمان بهداشت جهاني براي اين‌که يک مرد قدرت باروري داشته باشد، خصوصيات آزمايش تجزيه مني وي بايداين گونه باشد:

حداقل تعداد اسپرم‌ها 20 ميليون در يک ميلي‌ليتر مني باشد.

حداقل 50 درصد اسپرم‌ها شکل طبيعي داشته باشند.

حداقل 30 درصد اسپرم‌ها حرکت پيش رونده سريع و رو به جلو داشته باشند.

همه بيماران مرد مبتلا به آزواسپرمي (تعداد اسپرم صفر) نابارور مطلق نيستند و عده‌اي از آنها را مي‌توان درمان کرد. به اين ترتيب حتي با روش طبيعي بچه دار مي‌شوند. يک درصد مردان و 20 درصد مردان نابارور مبتلا به آزواسپرمي هستند؛ يعني از هر پنج مرد نابارور، يک نفر آزواسپرمي دارد که به سه گروه بزرگ تقسيم مي‌شود؛ علل قبل از بيضه، علل بيضه‌اي و علل بعد از بيضه.

توليد هورمون مردانه (تستوسترون) تحت کنترل هورمون lh و توليد اسپرم تحت کنترل هورمون fsh است و هر دو هورمون از غده هيپوفيز ترشح مي‌شوند. اگر بنا به هر دليل، غده هيپوفيز هورمون fsh ترشح نکند، مرد مبتلا به کاهش تعداد اسپرم و در مواردي مبتلا به آزواسپرمي مي‌شود. در اين بيماران اگر اين هورمون را تجويز کنيم، بيضه‌ها شروع به توليد اسپرم خواهند کرد.

البته هورمون تستوسترون اثر مهاري بر غده هيپوفيز دارد و اگر در فردي که به آن نياز ندارد تزريق شود، نه‌تنها سبب مهار هيپوفيز و ايجاد آزواسپرمي مي‌شود بلکه در درازمدت سبب تحليل رفتن بيضه‌ها (آتروفي بيضه) خواهد شد. اين همان اتفاقي است که در ورزشکاران و افرادي مي‌افتد که براي بدنسازي از هورمون تستوسترون استفاده مي‌کنند.

در علل بيضه‌اي به علت بيماري خود بيضه، اسپرم توليد نمي‌شود! مثلا اگر بيضه دچار عفونت اريوني شود، تحليل مي‌رود و از بين مي‌رود و اگر دوطرفه باشد، فرد مبتلا دچار آزواسپرمي خواهد شد. ساير علل که سبب آسيب به توليد اسپرم توسط بيضه‌ها مي‌شود، عبارتند از: پرتودرماني، شيمي‌درماني، استفاده از بعضي داروها و ضربه به بيضه‌ها. فهرست اين بيماري‌ها بسيار طولاني است و گاه با تجويز دارو مي‌توان توليد اسپرم را تحريک کرد.

وقتي اسپرم در بيضه توليد شد، بايد توسط راه‌هاي مني بر از بيضه خارج شود. هر گونه انسداد در اين راه‌ها سبب مي‌شود اسپرم داخل بيضه بماند و نتواند خارج شود و تعداد اسپرم مايع مني صفر خواهد بود. در بررسي مردي که با آزواسپرمي به پزشک مراجعه کرده، اولين قدم آن است که تشخيص داده شود آزواسپرمي انسدادي است يا غيرانسدادي، چون درمان آنها متفاوت است. علل قبل از بيضه و علل بيضه‌اي سبب آزواسپرمي غيرانسدادي، اما علل پس از بيضه سبب آزواسپرمي انسدادي مي‌شود.




منبع: hidoctor.ir