بزرگنمايي:
چه خبر - آنچه والدين بايد دربارههاي آزارهاي مجازي بدانند
تهديد و اذيت و آزار فقط محدود به درهاي بسته يک اتاق نيست. قلدري هم فقط در مدرسه اتفاق نميافتد خشونت و آزارهاي سايبري نوع ديگري از آزارها و خشونتهاي رايجي هستند که کودکان و نوجوانان در فضاي اينترنت تجربه ميکنند. آمارهاي خودکشي ناشي از آزار و تهديدهاي سايبري کودکان و نوجوانان زنگ خطري براي همه والديني است که فرزندانشان به راحتي به اينترنت دسترسي دارند.
آزار و خشونت سايبري چيست؟
آزار و خشونت سايبري هر نوع ايجاد ترس، تهديد و آزاري است که ميتواند به شکلهاي مختلف در شبکههاي اجتماعي اتفاق بيفتد. دسترسي به اينترنت ميتواند اين امکان ناخوشايند را براي فرزندتان ايجاد کند که مثل هزاران هزار فرد ديگر در جهان در معرض مفاهيم و محتواي خطرناک در فضاي مجازي قرار بگيرد. يک عکس، پيام يا يک فيلم ميتواند عمدي يا غير عمدي دستکاري شود و يا اصلاً به همان ترتيبي که هست اما با هدف خاصي در يک صفحه مجازي منتشر شود و هزاران نفر به آن دسترسي پيدا کنند.
گاهي افراد خودشان اين کار را ميکنند و گاهي ديگران از آن به عنوان يک ابزار تهديد استفاده ميکنند.
انتشار و دستبه دست شدن يک تصوير، ويدئو و يا پيام اغلب به دلايلي فکر نشده اتفاق ميافتد. يک نفر فکر ميکند يک فيلم يا تصوير خندهدار است و بيتوجه به عواقب و نتايج، به راحتي آن را در اختيار ديگران قرار ميدهد. در موارد ديگر اما دقيقاً با قصد تخريب و تهديد يک فرد آن را منتشر ميکنند.
از شما چه کاري برميآيد؟
اولين نکتهاي که به عنوان يک والد بايد بدانيد اين است که هميشه اين احتمال را بدهيد که فرزندتان در معرض چنين آزارهايي قرار بگيرد. شما نميتوانيد پيشفرضتان را بر اين بگذاريد که «اين از آن بچهها نيست». در اينجا بايد از خودتان بپرسيد منظورتان از «اين بچهها» چيست؟ هر کودک يا نوجواني ميتواند اشتباه کند و يا در معرض يک خطر جدي ناخواسته قرار بگيرد. فرزند شما هم ميتواند يک تصوير نامناسب از خودش در يک شبکه اجتماعي قرار بدهد يا هزاران فيلم و تصوير و محتواي نامناسب را بخواند.
در شبکههاي اجتماعي همه ميتوانند گروه خودشان را پيدا کنند و به آنها نزديک شوند اما اين افراد واقعاً دستچين شده نيستند. اهداف و انگيزههاي آدمها با هم متفاوت است و همين باعث ميشود که خشونت در اين محيط شديدتر اتفاق بيفتد.
براي حفظ فرزندتان در برابر خشونتهاي سايبري شما نياز به يک ارتباط صميمي با او داريد. در مورد اين موضوع با فرزندتان گفتگو کنيد و او را با جنبههاي خطرناک دسترسي آزاد به هر محتوايي آشنا کنيد. فرزند شما هم ميتواند خودش سوژه آزار سايبري باشد و هم ميتواند ديگران را به دلايل مختلف سوژه اين کار کند.
کودکان درک درستي از تهديد، خشونت و حتي چيزهاي خندهدار ندارند. آنها ممکن است با هدف خنديدن يک نفر ديگران را مورد آزار قرار بدهند. اين وظيفه شماست که او را متوجه تأثيرات مخرب رفتارش بکنيد. انتظاراتتان را واضح و مشخص بيان کنيد مثلاً: «من از تو انتظار دارم که اگر دوستانت ديگران را تحقير کردند، اگر يک نفر را در يک شبکه اجتماعي دست انداختند، اگر به کسي فحش دادند، اگر فيلم خصوصي ديگران را پخش کردند و يا هر کار آزاردهنده ديگري انجام دادند تو به آن بيتوجه باشي و شريک جرم آنها نباشي. من از تو انتظار دارم که اگر چيزي به ديگران ميگويي در انتخاب کلماتت بيشتر دقت کني، هر چيزي را در مورد خودت نگويي، هر کاري را نکني، هر عکسي را منتشر نکني تا در معرض آسيبهاي ديگران قرار نگيري. آنها مسلماً با تو هم به همان اندازه بد رفتار خواهند کرد بنابراين تو خودت را در اين موقعيتها قرار نده.»
متأسفانه خشونتهاي سايبري فقط مخصوص کودکان نيستند. هر فرد بزرگسالي ميتواند هدف يک حمله خشونتبار سايبري قرار بگيرد يا ديگران را مورد هدف قرار بدهد. اگر نميخواهيد فرزندتان در چنين موقعيتي قرار بگيريد نبايد يک ترويجدهنده باشيد. اين به معناي آن است که شما هم فيلمهاي خصوصي ديگران را که در اينترنت فاش شده است را تماشا نکنيد و يا تلاش نکنيد به پيامهاي ديگران دسترسي پيدا کنيد. شما هم بايد ياد بگيريد که آزار،تهديد و شوخي با هويت ديگران خندهدار نيست.
تکنولوژي را ناديده نگيريد
کمتر پدر و مادري است که امروزه به اهميت تکنولوژي پي نبرده باشد با اين حال ممکن است شما به عنوان يک نسل قبلي، کارايي همه چيز را آن طور که فرزندتان ميفهمد، درک نکنيد. اينکه شما چيزي را بلد نيستيد يا نميفهميد توجيهي براي ناديده گرفتن يا انکار آن نيست. شما ممکن است کار با اسنپ چت را بلد نباشيد اما نبايد از آن غافل شويد. واقعاً لازم است که بخاطر درک بهتري از شرايط زندگي در دنياي اينترنت، تلاش کنيد آن را بفهميد و چيزهاي بيشتري بياموزيد. خودتان را دور نگه نداريد و نسبت به اين موارد بيعلاقه و بيانگيزه نباشيد. سعي کنيد از چيزهاي بيشتري سردربياوريد و به اين ترتيب ارتباط بهتري با فرزندتان ايجاد کنيد.
اگر يک آزار سايبري اتفاق افتاده است
اگر فرزندتان يک خشونت و آزار سايبري را تجربه کرده است شما بايد فوراً دست به کار شويد. در اين شرايط او بسيار وحشتزده، نگران و افسرده است. چه راهحلي براي دفع اين نوع آزار وجود داشته باشد يا نه اين وظيفه شماست که از فرزندتان در برابر عوارض آن حمايت کنيد. البته بسياري از کودکان درباره تجربه خشونت خود با والدين حرفي نميزنند زيرا آنها هميشه نگران واکنشهاي شديد والدين هستند. همه چيز بستگي به نوع ارتباط شما با او دارد. در هر صورت، شما بايد در برابر هر اتفاقي که افتاده است خونسرد و آرام باشيد.
تهديد ديگران، تهديد بيشتر فرزندتان و تلاش براي پيدا کردن مقصر در اين شرايط کمکي به بهبود وضعيت نميکند و بسيار آسيب زننده است. بدون قضاوت فقط سعي کنيد به فرزندتان اطمينان خاطر بدهيد که او در سايه امنيت شما قرار دارد و اين شرايط تغيير خواهد کرد. شايد لازم باشد کودک را براي مدتي از ديگران دور نگه داريد، مدرسه را عوض کنيد و يا روابطش را تغيير بدهيد.
اگر آزار سايبري يک خشونت جدي بوده است که همه زندگي کودک را در معرض تهديد قرار داده است و اگر کودک شما دچار ترس و اضطراب شديد و غير قابل کنترل شده است براي عملکرد و واکنش مناسب شما نياز به دريافت مشاوره و کمکهاي تخصصيتري داريد. در شرايطي که کودک وحشت زده، افسرده و مضطرب است حتماً به روانپزشک مراجعه کنيد.
شما هرگز نميتوانيد نظارت همه جانبهاي بر زندگي فرزندتان داشته باشيد، اما سعي کنيد هميشه در دسترس باشيد، فرصت گفتگو فراهم کنيد و خودتان را درگير زندگي فرزندتان کنيد. او را با افکار و عقايدتان نترسانيد و فرصتي فراهم کنيد تا او در هر شرايطي راه ارتباط با شما را باز ببيند. هيچ چيز مضرتر از اين نيست که فرزندتان اين راه را بسته بداند و شما را تجربههاي دردناکش بيخبر بگذارد.
منبع : روزنامه اطلاعات