بزرگنمايي:

چه خبر - استفاده از بايد و نبايد و اگر ممنوع!!

«من هر چه قدر به فرزندم مي گويم وسايل شخصي ات را سر جايش بگذار، هر روز صبح تختت را مرتب کن يا اتاقت را هميشه مرتب نگه دار، انگار تاثيري ندارد. خيلي از راهکارها را امتحان کرده ام، خيلي شرط و شروط برايش گذاشته ام؛ اما دست آخر هم، آن گونه اي که مي خواستم نشده است.»

حسين سليمان پور، روان شناس تربيتي در اين باره و به عنوان اولين جمله مي گويد: « بچه هايي که خيلي مرتب و منظم هستند، ممکن است در آينده رفتارهاي وسواسي از خود نشان دهند. پس تاکيد زياد و افراطي بعضي والدين بر منظم بودن کودک شان، مي تواند مشکلات روان شناسانه اي مانند وسواس براي آن ها به وجود آورد.» با اين حال، توصيه هايي براي تحقق اين هدف به والدين مطرح مي شود.

سعي کنيد نصيحت، تذکر و امر و نهي را کاهش دهيد و به موقع و اصولي از آن استفاده کنيد؛ زيرا امر و نهي زياد اعتماد به نفس کودک را از بين مي برد. در ضمن از راهکار « تقويت دوبل » بهره ببريد. يعني هرگاه فرزندتان، وسايلش را مرتب کرد، هم او را تشويق کنيد و هم جلوي همسرتان اين موضوع را بازگو کنيد تا او هم تشويقش کند و به نوعي، تقويت دوبل شود!

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : تربيت کودک تان را با آموزش 8 ارزش اخلاقي مهم کامل کنيد

کودک را با کودک ديگري که از نظر شما، منظم است، مقايسه نکنيد؛ زيرا اين رفتار نادرست، باعث تنفر کودک از آن فرد و از شما خواهد شد. به جاي اين کارها، سعي کنيد خودتان الگوي مرتب و منظمي باشيد و اين موضوع را جلوي چشم کودک به او ثابت کنيد.

از کلمه شرطي « اگر » استفاده نکنيد و حرفتان را قاطع بزنيد؛ براي مثال به جاي اين که بگوييد : « اگر وسايلت را جمع کردي، مي تواني تلويزيون نگاه کني » بگوييد: « وسايلت را جمع کن و بعد تلويزيون ببين ». همچنين استفاده از «بايد» و «نبايد»، عصبانيت کودک را به دنبال دارد. سعي کنيد آن ها را حذف کنيد و از عبارت هاي قشنگ تر و محترمانه تري استفاده کنيد. براي مثال به جاي اين که بگوييد: « بايد مسواک بزني »، « بايد بخوابي » يا « نبايد وسايلت را به هم بريزي » و ... بگوييد: « وقتي غذايت را خوردي، بهتر است مسواک بزني »، « ساعت 10 است و زمان خوابيدن » و « پسرم لطف مي کند وسايلش را جمع کند » يا « بيا به من کمک کن تا وسايلت را جمع کنيم. »

به عنوان يک توصيه طلايي و کاربردي بايد بدانيد که اگر سطح توقع خود را از کودک کم کنيد، درخواست هايتان را محترمانه و به صورت پيشنهاد ارائه دهيد و بر آن ها اصرار نورزيد، کودک به مرور زمان منظم خواهد شد. البته لازمه رسيدن به اين هدف، داشتن سعه صدر است؛ براي مثال اگر خواستيد، اتاقش را مرتب کند؛ اما او وسايل اضافي را جمع و زير تخت يا کمدش قايم کرده است، همين رفتار او را به عنوان يک کار مثبت بپذيريد، او را تشويق کنيد و محترمانه به او توضيح دهيد که اين کار تو خوب است و اتاقت هم خلوت شده است؛ اما جاي وسايل اضافي زير تخت نيست، پس بيا با هم آن ها را در جاي خودشان بگذاريم. شما با اين کار، هم سطح توقع خود را کاهش داده، هم عصباني نشده ايد و هم اشتباه کودکتان را به او تذکر داده ايد.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : شيوه صحيح تربيت کودکان از زبان کارشناسان

باز هم تکرار مي کنم، وقتي انجام کاري را به کودک پيشنهاد مي دهيد، برانجام آن کار اصرار نورزيد؛ زيرا زياد اصرار کردن، هم او را عصباني خواهد کرد و هم شما را. پس محترمانه پيام دهيد و عقب نشيني کنيد؛ مثلا بگوييد: «دختر گلم به مامان کمک مي کند تا سفره را جمع کنيم؟»، اگر همکاري نکرد فقط يک «پيام من» بدهيد يعني بگوييد: «خيلي دوست داشتم دخترم به من کمک مي کرد». اين جمله در آينده نزديک، تاثير خودش را خواهد گذاشت.

در ضمن اگر تعداد اسباب بازي هاي او زياد است، حجم آن ها را کم کنيد تا جمع کردنشان راحت تر باشد. در ضمن سعي کنيد حجم لباس هاي داخل اتاق و کمدش هم بيش از حد زياد نباشد تا اگر آن ها به هم ريخته شد، زمان زيادي از شما براي مرتب کردنش گرفته نشود.

سعي کنيد در خانه خود اين طرز فکر را القا کنيد که تميز بودن خانه احساس بسيار خوبي به انسان مي دهد. اگر کودک از جمع کردن وسايلش خودداري کرد، خودتان آن ها را جمع کنيد و بگوييد: «به نظرت اين طوري بهتر نيست؟
وقتي همه چيز مرتب و سرجاي خودش است، آدم احساس بهتري دارد.» اين مکالمه در وجود کودک تاثير مي گذارد و باور مي کند منظم بودن مساوي است با داشتن احساس خوب.
با تکرار اين نوع آرامش ها و تلقين کردن ها کودک به تدريج مي آموزد بدون اين که شما چيزي بگوييد خودش همه وسايل اضافه را جمع کند. اين مسئله هم براي مادر و هم براي فرزند مفيد است. کودک نظم را ياد مي گيرد و بخشي از کارهاي مادر نيز کم مي شود.

منبع : khorasannews.com