بزرگنمايي:

آزمايشات ضروري براي مردان

يکي از مسايل بسيار مهم و اساسي در زندگي يک مرد اين است که در زمان مناسب آزمايشات لازم و کافي را براي بررسي بيماري هاي احتمالي انجام دهد. با انجام اين آزمايشات مي توان بيماري ها را در مراحل اوليه شان پيدا نموده و در اين مرحله معمولاً درمان راحت تر و مؤثرتر مي باشد.

سرطان پروستات شايع ترين سرطان در مردان بعد از سرطان پوست است. اين سرطان معمولاً داراي سير آهسته بوده ولي گاهي به صورت تهاجمي و با رشد سريع بروز مي نمايد. با انجام تست هاي غربالگري مي توان اين بيماري را در مراحل بسيار اوليه (حتي گاهي قبل از بروز علايم باليني) شناسايي نموده و در اين زمان درمان آن نيز بسيار مؤثر مي باشد. دو راه براي براي تشخيص زودرس سرطان پروستات وجود دارد. معاينه رکتال (DRE) و آزمايش خون (PSA). طبق توصيه هاي انجمن سرطان آمريکا هر مرد بزرگسال بايستي طبق فاکتورهاي خطر با پزشک معالج در مورد اين آزمايشات صحبت نمايد. فاکتورهاي خطر در مورد سرطان پروستات عبارتند از نژاد فرد و سابقه خانوادگي سرطان پروستات.
الف) اگر فاکتور خطر خاصي در فرد وجود نداشته باشد، بايستي در شروع 50 سالگي تحت آزمايشات لازم قرار گيرد.
ب) اگر فاکتور خطر نژاد در وي وجود داشته باشد، بايستي در شروع 45 سالگي اين کار انجام شود.
ج) اگر در خانواده ايشان افراد داراي سرطان پروستات وجود داشته باشند، بايد در در شروع 40 سالگي تحت آزمايش قرار گيرد.

اين سرطان چندان شايع نيست، ولي درصورت وقوع بين 20 تا 45 سالگي رخ مي دهد. انجمن سرطان امريکا به همه مردان توصيه مي کند که هر وقت و به هر دليل نزد پزشک رفتند، به صورت معمول بيضه هايشان هم تحت معاينه قرار گيرد. در صورت وجود سابقه خانوادگي سرطان بيضه و يا بيماري عدم پايين آمدن بيضه (Undescended Testicle) معاينه بيضه ها بايستي در سنين پايين و به صورت منظم صورت گرفته و درصورت نياز تست هاي آزمايشگاهي ديگر نيز انجام بپذيرند. خود فرد نيز بايستي هراز چند گاهي با دست بيضه هايش را لمس کند و اگر متوجه توده سفت و يا نرمي شد و يا تغيير اندازه و شکل در بيضه هايش احساس نمود، فوراً به پزشک مراجعه نمايد.

سرطان روده بزرگ و رکتوم دومين علت شايع مرگ به دليل سرطان بوده و اين سرطان در مردان اندکي شايع تر از خانم ها است. سرطان روده بزرگ اکثراً از ضايعه اي خوش خيم به نام پوليپ منشأ مي گيرد. پوليپ عبارت است از يک ضايعه غده مانند کوچک که در سطح داخلي روده بزرگ رشد مي نمايد. وقتي که پوليپ تبديل به سرطان شد آنگاه به قسمت هاي ديگر روده بزرگ، دستگاه گوارش و مابقي قسمت هاي بدن گسترش (متاستاز) پيدا مي کند و در اين زمان درمان آن بسيار مشکل مي گردد. کولونوسکوپي بهترين راه براي تشخيص زودرس سرطان روده بزرگ است، که در طي آن پوليپ هاي روده بزرگ در مراحل آغازين (قبل از تبديل به سرطان) شناسايي و برداشته مي شوند.

در افرادي که فاکتور خطر قابل ملاحظه اي ندارند، بايستي در شروع 50 سالگي اقدام به انجام کولونوسکوپي نمود. در کولونوسکوپي پزشک معالج با يک لوله باريک قابل انعطاف (داراي دوربين) تمامي قسمت هاي روده بزرگ را مورد معاينه قرار داده و درصورت وجود پوليپ مي تواند آن را در همان زمان بدون هيچ مشکلي بردارد. براي تشخيص ضايعات روده بزرگ (و روده کوچک) مي توان از سي تي اسکن و راديوگرافي با ماده حاجب (رنگي) هم کمک گرفت.

شايع ترين سرطان انسان سرطان پوست است، که اکثرا قابل برداشت بوده و کشنده نمي باشد. اين نوع سرطان در مردان 3-2 برابر خانم ها شيوع دارد. خطرناک ترين سرطان پوست ملانوم نام داشته که از سلول هاي رنگدانه ساز پوست (ملانوسيت) بوجود مي آيد. اين سرطان در مردان مسن 2 برابر خانم هاي با سن مشابه ديده مي شود. احتمال وقوع کليه سرطان هاي پوست با افزايش برخورد با اشعه آفتاب، برنزه کردن با آفتاب و يا دستگاه و آفتاب سوختگي هاي مکرر بسيار زياد مي گردد. براي تشخيص زودرس سرطان پوست بايستي به تمامي خال هاي پوستي توجه داشت و هرگونه تغيير ناگهاني در شکل، رنگ و اندازه آنها را به پزشک گزارش نمود. معاينه مرتب توسط متخصص پوست توصيه مي گردد.

با افزايش سن احتمال بالا رفتن فشارخون نيز افزايش مي يابد. شيوه زندگي کردن و وزن فرد نيز در بالا رفتن فشار خون دخالت زيادي دارد. فشارخون بالا مي تواند بدون هيچ نشانه و علامتي منجر به عوارض بسيار شديد و کشنده، مانند آنوريسم گردد. آنوريسم عبارتست از گشادشدگي خطرناک سرخرگ که هر لحظه امکان پارگي آن وجود دارد. پاره شدن آنوريسم آئورت منجر به مرگ فوري مي گردد. عوارض ديگر فشارخون بالا عبارتند از مشکلات قلبي، سکته (قلبي و مغزي)، گرفتاري کليه ها و چشم ها. کنترل و درمان فشارخون بالا بسيار راحت است و با درمان مناسب مي توان جلوي بروز عوارض آن را تا حد زيادي گرفت، به اين شرط که تشخيص آن زود انجام شود. فشارخون شامل 2 عدد است. عدد بالايي را فشار سيستوليک مي گويند که فشار موجود در شريان ها در هنگام پمپاژ خون توسط قلب به داخل شريان ها است و عدد پاييني را فشار دياستوليک مي گويند که فشار خون شرياني در بين ضربان قلب (استراحت قلب) مي باشد. فشار خون طبيعي کمتر از 80/120 است و فشارخون بالا 90/140 و يا بالاتر مي باشد.

درصورتيکه کلسترول LDL خون بالا باشد، پلاک هايي از چربي در سطح داخلي ديواره شريان ها تشکيل مي گردد که به آن آترواسکلروز (تصلب شرايين) گفته مي شود. آترواسکلروز موجب سخت و باريک شدن سرخرگ ها شده و مي تواند منتهي به بيماري هاي قلبي از قبيل سکته قلبي و نارسايي قلبي گردد. نکته مهم اين است که فرد ممکن است سال ها داراي آترواسکلروز پيشرونده باشد، ولي هيچ علامتي در وي مشاهده نگردد و در اينجا اهميت تست هاي تشخيص زودرس آشکار مي گردد. براي اين منظور بايستي ميزان کلسترول کلي (توتال) ، کلسترول LDL (کلسترول بد) ، کلسترول HDL (کلسترول خوب) و تري گليسريد خون در وضعيت ناشتا اندازه گيري شود. اگر سابقه خانوادگي مشکلات قلبي در مرد وجود دارد، بايستي از سن 20 سالگي آزمايش فوق در فواصل منظم انجام شودو از سن 35 سالگي انجام منظم اين آزمايش در تمامي مردان توصيه مي شود.

منبع: سيمرغ