چه خبر - فوايد و مضرات استفاده از زودپز

زماني که وقت کمي براي آماده کردن غذا داريد، پختن غذا در زودپز اولين گزينه اي است که به ذهنتان مي آيد چرا که يکي از مزيت هاي زودپز، پخت سريعتر مواد غذايي است. همراه ما باشيد تا مزايا و معايب پختن غذا در زودپز را بررسي کنيم.
زودپز نوعي ظروف آشپزي است که مواد غذايي در آن از طريق بخار و در مدت زماني کوتاه پخته مي شود. براي پختن غذا در زودپز بايد تمام نکات ايمني را رعايت کنيد تا روزنه روي درب آن، بسته شده و باعث انفجار آن نشود. بنابراين بهتر است دانه هايي مانند جو و گندم را که پس از حرارت زياد کف مي کنند، در زودپز آماده نشود، زيرا کف آن ممکن است باعث بسته شدن روزنه درب زودپز شود. پختن غذا در زودپز داراي مزايا و معايبي است که به برخي از معايب آن اشاره مي کنيم:

معايب پختن غذا در زودپزگاهي اوقات اين سوال پيش مي آيد که مواد غذايي در زودپز با حرارت بالا مي پزد يا فشار بالا؟ بايد گفت که زودپز، مواد غذايي را با فشار بالا مي پزد و بعيد است که مواد غذايي کيفيت خود را از دست بدهند. اما به هر حال، با توجه به فشار زياد ممکن است تغييراتي در مواد غذايي ايجاد شده و ارزش غذايي آن کاهش پيدا کند.
با پختن غذا در زودپز ممکن است برخي از ويتامين هاي مفيد و مواد مغذي را که به گرماي زياد حساس هستند، کاهش دهد. به عنوان مثال ويتامين C، بتاکاروتن و ديگر ترکيبات مفيد، در زودپز، از بين مي روند. همچنين، ممکن است اسيدهاي چرب امگا 3 هم بر اثر استفاده از ديگ زودپز از بين برود.
زماني که ميوه و سبزيجات را داخل زودپز قرار مي دهيد، برخي مواد مغذي و ويتامين ها مانند ويتامين C و فيتونوترينت هاي موجود در سبزيجات و ميوه ها از بين مي روند.
پخت انواع حبوبات و دانه ها در زودپز، به طور کلي ايمن بوده و به جز کاهش ويتامين هايي مانند فيتونوترينت ها، بقيه مواد معدني مانند فيبر و نشاسته، حفظ شده و از بين نمي رود.
پخت انواع مواد گوشتي در زودپز شايد راضي کننده و سريع باشد، اما بايد گفت که معمولا چربي هاي اشباع نشده مواد گوشتي، بسيار کاهش پيدا مي کند.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : آيا زود‎پز مواد مغذي غذا را از بين مي‎برد؟

مزاياي پختن غذا در زودپز

اکثر افراد براي پخت و پز، از اجاق گازهاي معمولي استفاده مي کنند که از اين طريق، غذا به آرامي پخته و آماده مي شود. اما گاهي اوقات، به دليل عجله و يا سرعت بخشيدن به پخت مواد غذايي از زودپز استفاده مي شود. برخي از مزاياي زودپز عبارتند از:

غذاها، بيشتر مواد مغذي خود را حفظ مي کنند و طعم آن ها تغييري نمي کند

غذاهايي که تحت فشار قرار مي گيرند، معمولا مواد مغذي خود را حفظ مي کنند زيرا به سرعت پخته شده و نسبت به اجاق گاز، به مرور اين مواد مغذي را از دست نمي دهد. همچنين، مواد غذايي، در مدت زمان کمتري آماده مي شوند و اين، به معني اين است که آن ها رنگ ، طعم و همچنين مواد معدني و ويتامين ها را تقريبا در خود حفظ مي کنند. زودپزها تا 70٪ زمان پخت را کاهش مي دهند. به طور کلي، پخت غذا با زودپز به دليل سرعت آن، باعث افزايش حفظ طعم هاي طبيعي غذا مي شود.

صرفه جويي در انرژي

پخت و پز در زودپز، نسبت به اجاق گازهاي معمولي که از چند شعله آن استفاده مي شود، مي تواند باعث صرفه جويي قابل توجهي، در انرژي شود. از آنجا که غذاها در زودپز، با فشار بالا و مدت زمان کمتري آماده مي شوند، بنابراين، براي تهيه وعده هاي غذايي نياز به انرژي کمتري وجود دارد. با افزايش هزينه برق، همه ما مي خواهيم راهي براي صرفه جويي در انرژي و کاهش ميزان مصرف انرژي پيدا کنيم.

صرفه جويي در زمان آماده سازي وعده هاي غذايي

با زودپز زمان پخت به ميزان قابل توجهي کاهش مي يابد زيرا غذا ها به سرعت آماده مي شوند. وقتي که از زودپز، براي پخت غذا استفاده مي شود، به همان ترتيب مي توان گفت که سرعت آماده سازي غذا هم بيشتر است.

هواي آشپزخانه خنک تر مي ماند

با فرا رسيدن تابستان وگرم تر شدن هوا، همه ما به دنبال خنک کردن فضاي خانه خود هستيم. همانطور که مي دانيم، روشن کردن اجاق گاز در منزل باعث گرم شدن هواي آشپزخانه و حتي اطراف مي شود. اما زماني که از زودپز استفاده مي کنيد، اين ميزان حرارت بسيار کاهش پيدا مي کند، زيرا مدت زمان صرف شده براي پختن غذا خيلي کوتاه است و حرارت زيادي ايجاد نمي شود. کاهش ميزان گرما و بخار ، باعث خنک شدن آشپزخانه مي شود.

تميزکردن زودپز راحت است

پخت و پز با زودپز آسان بوده و تميز کردن آن هم تقريبا ساده است. ديگ ها و قابلمه هاي معمولي، معمولا پس از مدت زماني دچار رسوب و ترک خوردگي هاي ناشي از باقي مانده مواد غذايي مي شوند. اما در زودپز، جداره ها و ديواره، طوري طراحي شده است که جرم و مواد غذايي را در خود جمع نمي کند و شما به راحتي مي توانيد آن را شستشو داده و تميز کنيد.

آيا زودپز سرطان زا است؟

گاهي اوقات براي اکثر افراد اين سوال پيش مي آيد که آيا وسايلي مانند زودپز و يا مايکروفر سرطان زا هستند يا خير. بايد گفت که در اين مورد اتفاق نظر وجود ندارد، اما به طور کلي مي توان گفت که در پخت مواد غذايي مانند سيب زميني که نشاسته دارند از زودپز استفاده نشود. چرا که غذاهاي نشاسته اي در حرارت بالا آکريل آميد توليد مي کنند که يک ماده شيميايي مضر است.
اما اين موضوع در مورد پخت تمام مواد غذايي با زودپز، صدق پيدا نمي کند. گاهي اوقات برخي مواد سرطان زا به دنبال پخت و پز به روش کبابي و گرما و دود در محيطي با دماي فوق العاده بالا ايجاد مي شوند. به طور کلي بايد گفت که بهتر است استفاده از وسايلي مانند زودپز و مايکروفر تنها در موارد خاص و با رعايت موارد ايمني انجام شود.

منبع : nabzema.com