بزرگنمايي:

چه خبر - خسارت مادي حادثه نفتکش سانچي را 110 ميليون دلار اعلام شد

دو سناريو اختلال در سيستم ناوبري و راداري دو شناور يا يکي از شناورها و از کار افتادن سيستم AIS و عدم واکنش درست از طرف دو شناور و يا يکي از شناورها مي تواند علل تصادم باشد.

مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي در گزارشي خسارت مادي حادثه نفتکش سانچي را 110 ميليون دلار اعلام و تاکيد کرد: "به نظر مي رسد برخورد دوکشتي غيرقابل اجتناب بوده به همين دليل کشتي چيني تلاش کرده با قسمت جلوي خود که مقاوم ترين بخش کشتي است به سانچي برخورد کند تا آسيب وارده به خودش را به حداقل برساند."

بخش هاي اصلي اين گزارش عبارت اند از:

▪️تشخيص علت اصلي حادثه سانچي با بررسي نتايج اطلاعات ثبت شده در جعبه سياه دو کشتي امکان پذير است ولي با توجه به شواهد موجود و مطالب ارائه شده از سوي برخي مسئولين و اطلاعات ميداني از کارشناسان در زمينه دريانوردي مي توان سناريوهاي مختلفي را در زمينه علت برخورد نفتکش سانچي و کشتي فله بر سي. اف کريستال بيان کرد.

▪️براساس اين گزارش ، اين بررسي هاي نشان مي دهد که دو سناريوي اصلي مي تواند علت تصادم بين دو شناور نفتکش سانچي و فله بر سي.اف کريستال باشد.

سناريوي 1

▪️اختلال در سيستم ناوبري و راداري دو شناور و يا يکي از شناورها: همانطوري که در قسمت هاي قبل اشاره شده است، منطق هاي که حادثه برخورد سانچي با کشتي کريستال رخ داده است، يکي از شلوغ ترين مناطق دريايي به لحاظ ترابري بوده است. در اين پهنه آبي شلوغ از نظر ترابري دريايي به دليل ارتباطات مخابراتي و راداري متعدد اين احتمال وجود دارد که سيستم راداري شناورها و يا يکي از شناورها دچار اختلال شود.

▪️در اينصورت، دو شناور و يا يکي از آنها، نتوانستند با شناسايي همديگر از تصادم جلوگيري کنند و يا اينکه زماني متوجه حضور يک شناور و احتمال برخورد با همديگر شدند که ديگر نتوانستند واکنشي براي جلوگيري از تصادم انجام دهند. گزارش هاي ارائه شده از طرف مسئولان چيني حاکي از اين است که از چند ساعت قبل از بروز حادثه، اطلاعات هم نفتکش ايراني و هم کشتي چيني ثبت نشده است.

سناريوي 2

▪️از کار افتادن سيستم AIS و عدم واکنش درست از طرف دو شناور و يا يکي از شناورها: در اين سناريو فرض بر اين است که رادار شناورها دچار اختلال نشده و دو شناور مي توانستند از طريق رادار موقعيت همديگر را مشاهده کنند، البته اطلاعات ارائه شده توسط چيني ها حاکي از آن است که چند ساعت قبل از بروز حادثه، اطلاعات نفتکش ايراني و کشتي چيني ثبت نشده است.

▪️درخصوص اينکه چرا اطلاعاتي ثبت نشده، به گفته مسئولان چيني در منطقه درياي چين شرقي به دليل تردد فراوان احتمال از کار افتادن سيستم AIS وجود دارد. بنابراين احتمالا سيستم AIS دو شناور چند ساعت قبل از برخورد دچار اختلال شده، ولي رادار کشتي ها مشکلي نداشته است.

▪️طبق اين گزارش، با توجه به فعال بودن رادار، درواقع امکان محو شدن مانعي تا اين اندازه بزرگ در رادار طرفين به هيچ وجه امکان نداشته و بي شک دو کشتي يکديگر را ديده اند. به طور کلي موانع در رادارها اغلب شناسايي مي شوند، اما وقوع تصادم ها نيز گريزناپذير است. براي مثال شرکت ملي نفت سال گذشته در مسير سنگاپور دچار حادثه شد و با يک کشتي متعلق به خط کشتيراني ام.اس.سي برخورد کرد، يا حوادثي که حتي مربوط به مشکلات ماشين آلات فني کشتي است، خطاي انساني که مهمترين عامل حوادث دريايي به شمار مي آيد.

▪️در اصطلاح تخصصي دريانوردي وضعيتي به نام Close-Situation Quarter وجود دارد، يعني وضعيت تقريباً تنگاتنگ که در چنين شرايطي يک کشتي به تنهايي نمي تواند عمل کند و الزم است که حتماً دو کشتي و با هماهنگي هم اقدام کرده و از تصادم جلوگيري کنند. وضعيت فوق بسيار پيچيده است.

▪️به عبارت ديگر براي نفتکش سانچي و کشتي سي.اف کريستال احتمال دارد که چنين وضعيتي ايجاد شده باشد. در اين حالت بايد جعبه سياه بررسي شود که آيا در اين وضعيت تلاشي براي ارتباط گيري و تغيير مسير با هماهنگي يکديگر انجام گرديد و کدام شناور نتوانست واکنش هماهنگ و به موقعي براي جلوگيري از تصادم داشته باشد.

▪️البته در اينجا اين نکته بايد مد نظر قرار گيرد که کشتي سي.اف کريستال با قسمت جلوي خود که مستحکم ترين بخش آن به حساب مي آيد و ديواره هاي عمودي که بالاترين مقاومت را در تصادمات دارد، با نفتکش سانچي برخورد کرده است. اين وضعيت حکايت از آن دارد که احتمالاً تلاش کرده با جلوي کشتي به نفتکش برخورد کند تا ميزان آسيب وارده به خود را به حداقل برساند. درصورتي که، اگرهر دو کشتي تلاش مي کردند تا با کمترين زاويه به هم برخورد کنند، هرگز اين اتفاق رخ نميداد و نهايتا ًديوارهاي دو کشتي فرو مي رفت.

▪️با توجه به اين که نفتکش ها دو جداره هستند و بعد از ديواره اوليه، لايه هاي محافظتي وجود دارد و بعد از آن محفظه اصلي است؛ در اين حادثه، شدت ضربه وارد شده بسيار بالا بوده، تا جايي که لايه هاي محافظتي را از بين برده و به محفظه اصلي بار که حاوي 136 هزار تن ميعانات گازي بوده برخورد کرد و گاز قابل اشتعال بلافاصله نشت کرده است.

▪️گفتني است يکي از احتمالاتي که مي تواند دليل عدم واکنش بموقع باشد، ديده نشدن کشتي توسط يکي يا هر دو کشتي باشد. با توجه به اين که درياي چين شرقي مملو از ترافيک کشتي ها بالاخص کشتي هاي ماهيگيري است، دريانوردي در اين منطقه مشکل است. حال اين که کشتي هاي ماهيگيري براي ديده شدن توسط کشتي هاي بزرگ از چراغ هاي پرنور و بزرگ استفاده کرده و کشتي هاي بزرگ مطابق قانون از چراغ هايي در جلو و پشت و چراغ هاي سبز و قرمز در دو طرف چپ و راست استفاده مي کنند که از 3 تا 6 مايلي درصورتي که وضعيت ديد مناسب باشد، قابل رويت است.

▪️اين احتمال وجود دارد که در حادثه سانچي چراغ هاي کشتي در بين چراغ هاي بزرگ کشتي هاي ماهيگيري توسط يکي يا هر دو کشتي رؤيت نشده و واکنشي به موقعي براي جلوگيري از تصادم انجام نگرفته باشد.

▪️البته بيان اين نکته در اينجا ضرورت دارد که انجام واکنش براي جلوگيري از تصادم درصورتي که وضعيت ديد براي فاصله 3 الي 6 مايل مناسب باشد، ديده شدن کشتي ضرورت دارد و صرف اين که در رادار کشتي ديده شود، واکنشي نمي توان انجام داد.

▪️با رادار زماني مي توان براي جلوگيري از تصادم واکنش نشان داد که محدوديت ديد وجود داشته باشد. با توجه به وجود وضعيت ديد مناسب در منطقه اي که حادثه رخ داده است، اين احتمال وجود دارد که يکي از کشتي ها يا هر دو همديگر را نديده و واکنش بموقع انجام نگرفته باشد.

نتيجه گيري

با توجه به مطالبي که در اينجا در رابطه با تصادم نفتکش سانچي و کشتي فله بر سي.اف کريستال بيان شده است، مي توان موارد زير را به عنوان نتيجه گيري بيان کرد:

منطقه اي که اين تصادم رخ داده است، در سال 2016 شاهد 34 حادثه خسارت کل براي کشتي هاي مختلفي بوده است که 42 درصد حادثه هاي خسارت کل در دنيا در سال 2016 است. علاوه بر اين، طي دوره 10 ساله (2007- 2016) 7/32 درصد از کل حوادث خسارت کل دريايي در اين منطقه رخ داده است. همچنين از 12 خسارت بزرگ وارده به کشتي ها در سال2016 ،4 مورد آن در اين منطقه بوده است. بنابراين مي توان گفت که به صورت کلي احتمال تصادم کشتي ها در اين منطقه بالاست.

طي سال هاي 2007-2016 ،شناورهاي فله بر 98 و تانکرهاي نفتکش 15 مورد سوانح و تصادم دريايي داشته اند که بخشي از اين خسارت ها مربوط به تصادم است. ازاين رو مي توان بيان کرد که سابقه تصادم در کشتي هاي فله بر بيشتر از تانکرهاي نفتکش است.

تصادم، انفجار و غرق شدگي ازجمله عوامل اصلي در خسارت هاي وارده به کشتي است. در سال 2016، در مجموع 55 مورد از 85 مورد خسارت کل براي کشتي ها، مربوط به اين عوامل بوده است. همچنين طي دوره زماني 2007-2016، سهم اين عوامل 788 مورد از 1186 مورد خسارت کل بوده است.

مجموعاً 110 ميليون دلار (کشتي 50 ميليون دلار و محموله 60 ميليون دلار) خسارت فيزيکي در کنار از دست دادن 32 خدمه در اين سانحه براي کشتي سانچي رخ داده است که با استفاده از ترکيب بيمه بدنه و p&I ميتوان خسارت مالي را دريافت کرد. البته برخي پيچيدگي ها مثل U-Turn براي پرداخت دلار خسارت وجود دارد.

علت دقيق تصادم بين نفتکش سانچي و کشتي سي.اف. کريستال با بازکردن و بررسي اطلاعات جعبه سياه کشتي ها مشخص مي شود. ولي دو سناريو اختلال در سيستم ناوبري و راداري دو شناور يا يکي از شناورها و از کار افتادن سيستم AIS و عدم واکنش درست از طرف دو شناور و يا يکي از شناورها مي تواند علل تصادم باشد.

منبع: ilna.ir