بزرگنمايي:

چه خبر - داعش سر از اردن در مي آورد؟نصرت‌الله تاجيک .سفير پيشين ايران در اردن در روزنامه شرق نوشت: داعش چند اشتباه استراتژيک مرتکب شد که حداقل از جهت حاکميت سرزميني اين‌چنين فرازوفرود سريع داشت. قسمتي از حرکت رهبران داعش تحت‌تأثير انديشه تحول‌خواهي نسبت به نگرش فقهي بخشي از اهل سنت است که اگر زماني هم حرفي براي گفتن داشت، مدت‌هاست که کارايي خود را از دست داده است. تفکر داعشي ازبين‌رفتني نيست حتي اگر اين انديشه به‌زعم بعضي قهقرايي باشد، اما همين ويژگي پيوند آن با برآورده‌سازي آرزوي جوانان و نخبگان دنياي اهل سنت باعث مي‌شود از صحنه روزگار حذف نشود، اما در پاسخ به خواست عمومي روشنفکران سني، يکي از اشتباهات محاسباتي مهم و راهبردي داعش، پهن‌کردن بساط در جغرافياي شيعه بود و ديگري ورود به حوزه امنيتي غرب که دومي را به فرصت يا فرد ديگري وامي‌گذاريم. نگارنده با تجزيه‌وتحليل طائفي سياست خارجي موافق نيست، اما از سوي ديگر نيز از واقعيات ژئوپليتيکي که خصوصيت اصلي آنها ايجاد قدرت است، نمي‌توان غفلت کرد. کمتر حکومتي است که از ابزار قدرتي خود براي افزايش توانمندي‌هاي بازيگري و حداکثر‌سازي منافع ملي خود دست بکشد و سياست نيز چنين تجويزي به حکومت‌ها نمي‌کند. ايران هم از اين گزاره تعيين‌کننده مستثنا نيست فقط بايد براي کمينه‌کردن اثرات منفي آن به توازن قواي درون‌منطقه‌اي نيز بينديشد. مهم‌ترين اشتباه راهبردي داعش، سعي در تشکيل خلافت در هلال شيعي با هدف دونيمه‌کردن اين هلال و ازبين‌بردن قدرت ژئوپليتيکي آن بود. شايد اگر داعش به‌جاي خاورميانه، بساط خود را در کشورهاي شمال آفريقا پهن مي‌کرد، صحنه بازي الان به‌گونه‌اي ديگر بود؛ گويا توهم و گيرکردن در تاريخ و تأسيس دوباره خلافت شام آنچنان که اردوغان در آن گرفتار آمده است، پوست خربزه‌اي بود که زير پاي داعش انداخته شد تا بعد از به‌هم‌ريختن چهره ژئوپليتيکي منطقه و آماده‌کردن زمينه براي بهره‌برداري‌هاي غرب، فلسفه وجودي را از دست بدهد. نگاهي به تحرکات، صعود و نزول و برنامه‌هاي آينده داعش و بعد از اوج‌گيري تحولات و مناقشات خاورميانه بين قدرت‌هاي بزرگ، نشان از آن دارد که بي‌ترديد عمليات نيروهاي ارتش سوريه و عراق با همکاري نيروهاي دفاع مردمي و کمک‌هاي خارجي، تحولات جديدي را در صحنه ميداني رقم خواهد زد.
ارتش‌هاي اين دو کشور بعد از مدت‌ها گسستگي و اختلاف در چگونگي اجراي عمليات‌ نظامي، با پشتيباني هوايي و استفاده از توانمندي‌هاي زميني و هوايي ايران و روسيه به يک وحدت نسبي رسيده‌ و ضربات سختي را بر پيکر داعش وارد كردند. داعش بايد دريافته باشد که بازيگري در جغرافياي شيعه کار بسيار پرهزينه‌اي است و توانايي بالا و استمرار حمايت خارجي را لازم دارد. وقتي، هم فشارهاي عراق و سوريه زياد شد و هم حاميان داعش منفعل، اميران داعش در مناطق مختلف اين دو کشور به اين نتيجه رسيدند که براي خروج از رکود و رشد مضاعف و همچنين بالابردن روحيه نيروهاي خود، به فضايي جديد نياز دارند. چه جايي بهتر از اردن؛ کشوري که از ساليان پيش از اولين كشورهايي بود که به‌اشتباه از هلال شيعي ابراز ترس کرده بود، اما هم‌اکنون در صورت تحقق حرکت داعش به اين کشور و بازگشت نيروهاي جهادي و جنگجو به اردن، چه سازمان‌يافته و چه انفرادي بايد نيم‌نگاهي به اين هلال داشته باشد تا شايد بتواند بر مشکلات داخلي فائق‌ آيد. منبع:روزنامه شرق