بزرگنمايي:
چه خبر -
به گزارش ايسنااين انتشارات که به موسسه فيزيک تعلق دارد، جايزه دستاورد 2016 خود را به تيم رصدخانه تداخل‌سنج ليزري امواج گرانشي(ليگو) براي کشف پديده‌اي اعطا کرده که در سال 1915 در نظريه نسبيت عام آلبرت اينشتين پيش‌بيني شده بود.
اعضاي اين تيم در نوامبر 2016 اعلام کرده بودند که توانسته‌اند براي نخستين بار امواج فضا-زمان را که از برخورد سياهچاله‌ها نشات گرفته بودند، رصد کنند. رصد دوم اين امواج نيز در ماه ژوئن اعلام شد.
علاوه بر آن، جايزه "متفکران جهاني" نيز که سالانه توسط مجله آمريکايي سياست خارجي اعطا مي‌شود نيز اين دستاورد را در صدر فهرست برترين‌هاي 2016 خود قرار داده است.
به گفته موسسه آلبرت اينشتين در آلمان که برخي از اعضاي تيم ليگو در آنجا هستند، اين فهرست به معرفي افراد يا گروههايي مي‌پردازد که ايده‌هاي آن‌ها در سال گذشته به عمل تبديل شده و جهان را تغيير داده‌اند.
اين تيم همچنين به تازگي جايزه کيهان‌شناسي گروبر 2016 را از بنياد گروبر و جايزه ويژه دستاورد فيزيک پايه را نيز از بنياد breakthrough دريافت کرده که شامل مبلغ سه ميليون دلار است.
ساير ايده‌هاي برتر مجله جهان فيزيک براي سال 2016 به اين ترتيب هستند:
دستاورد جديد در نظريه گربه شرودينگر: بر اساس اين فرضيه، يک گربه مي‌تواند در دو حالت زنده يا مرده در داخل يک جعبه قرار گرفته باشد. اين سناريو براي نمايش برخي از اصول جهان عجيب فيزيک کوانتوم طراحي شده بود و يکي از مثال‌هاي برهم‌نهي کوانتومي است که بر اساس آن، ذرات مي‌توانند در يک زمان در دو حالت وجود داشته باشند. يک تيم فرانسوي-آمريکايي به ساخت دو گودال (جعبه) مايکروويو پرداخته و در عين حال، گربه‌ها توسط مجموعه بزرگي از فوتون‌ها ارائه شده بودند. محققان نشان دادند که گربه مي‌تواند در يک زمان در دو مکان جداگانه وجود داشته باشد.
ثقل سنج کوچک: دانشمندان دانشگاه گلاسکو يک دستگاه ثقل سنج ارزان و کوچک ساختند که مي‌تواند سنجش‌هاي بسيار کوچک گرانش زمين را انجام دهد. اين دستگاه در اکتشافات مواد معدني، مهندسي عمران و نظارت بر آتش‌فشان‌ها قابل استفاده است.
نزديکترين همسايه زمين: ستاره‌شناسان در سال 2016 موفق به کشف شواهدي از يک سياره فراخورشيدي صخره‌اي در منطقه قابل سکونت ستاره پروکسيما قنطورس شدند که نزديکترين ستاره به منظومه شمسي است. اين جهان بيگانه که پروکسيما-b نام دارد، حدود 1.3 برابر زمين بوده و ممکن است در سطح خود داراي آب مايع باشد.
درهم‌تنيدگي: تيمي بين‌المللي از دانشمندان موفق به ساخت و سنجش پديده‌اي موسوم به در هم‌تنيدگي بين دو نوع مختلف يون شدند. اين کشف مي‌تواند به نمايش روشي براي ساخت رايانه‌هاي کوانتومي فوق سريع کمک کند.
ماده عجيب: دانشمندان يک ويژگي موسوم به شکست منفي را در ماده گرافن اندازه‌گيري کره‌اند. شکست منفي مي‌تواند در ساخت انواع جديد دستگاههاي نوري مانند لنزهاي بسيار قدرتمند مورد استفاده قرار بگيرد.
ساعت اتمي: فيزيکدانان آلماني موفق به کشف يک انتقال گريزان در عنصر توريم 229 شدند که مي‌تواند به ساخت يک ساعت اتمي کمک کند. چنين ساعتي احتمالا بسيار باثبات‌تر از ساعت‌هاي اتمي مورد استفاده کنوني خواهد بود.
لنزهاي خارق‌العاده: تيمي از دانشگاه استراث‌کلايد اسکاتلند يک لنز ميکروسکوپي جديد به نام "مزولنز" ساخته‌اند که به ارائه ترکيب منحصربفرد يک ميدان ديد بزرگ با وضوح بالا مي‌پردازد.
محاسبه سريع: رايانه‌هاي کوانتومي مي‌توانند منادي يک انقلاب فناورانه باشد اما دانشمندان بايد بر بسياري از موانع پيش از توليد دستگاههاي واقعي غلبه کنند. در سال 2016، محققان اتريشي يک رايانه کوانتومي را براي شبيه‌سازي فيزيک توصيف کننده تعاملات بنيادي بين ذرات زيراتمي ساختند که توسعه چشمگيري در اين زمينه است.
موتور بسيار کوچک: تيمي از محققان دانشگاه ماينز آلمان يک موتور حرارتي را بر پايه يک اتم ساختند. اين موتور با محدود کردن يک يون کلسيم در تله‌اي به شکل قيف، به تبديل تفاوت دما به انرژي مکانيکي مي‌پردازد.
منبع: ايسنا