بزرگنمايي:

چه خبر - خبرآنلاين: مقايسه درآمد بانک‌ها از محل کارمزدها سال94 نسبت به سال93 کاهش يافته است و همين کاهش باعث شده عده‌اي افزايش تعرفه کارمزدها را که اخيرا ابلاغ شده است با هدف جبران بخشي از درآمد کارمزدي بانک‌ها ارزيابي کنند.

بانک مرکزي بتازگي کارمزد برخي خدمات بانکي را افزايش داده است؛ اين افزايش در حالي ابلاغ شد که کارمزد بخشي از خدمات از سال 87 تا کنون تغييري نکرده بود. افزايش کارمزد خدمات بانکي اما مثل هميشه اين سؤال را دوباره زنده کرد که درآمد بانکها در ايران از محل کارمزدها چقدر است و آيا ارائه خدمات جزو وظائف ذاتي بانکها است که در قبال بهره مندي از رسوب پول مشتريان بايد به رايگان در اختيار آنها قرار دهند يا خدماتي است که مي توانند در ازاي آن از مشتريان کارمزد دريافت کنند؟

درآمد بانک هاي خصوصي کشور از کارمزد سال گذشته به رقمي بالاتر از 3 هزار و 677 ميليارد تومان رسيده است؛ درآمدي که 23 درصد بيشتر از سال 93 است.

کارشناسان اقتصادي معتقدند در مدل کسب و کار بانک ها بايد عمده درآمد اين بنگاه هاي اقتصادي از محل کارمزد ارائه خدمات به مشتريان حاصل شود. از خدمات بانکي که شامل دريافت کارمزد مي شود مي توان به پرداخت قبض، مانده‌گيري از حساب، انتقال وجه، نقد کردن چک بانکي، واريز نقدي وجه، باز کردن حساب، دريافت دسته چک و خدمات ديگر اشاره کرد.

کارمزد بخشي از اين خدمات به صورت عمومي و عادي در شعب پرداخت مي شود اما کارمزد خدمات الکترونيکي که سال گذشته با چالش فراواني مواجه شد بخشي از خدمات است که تاکنون در کشور ما به صورت رايگان به کاربران ارائه شده است اما بانک ها به ازاي ارائه اين خدمات به مشتريان يکديگر کارمزد آن را داخل شبکه بانکي تسويه مي کنند.

عدم شفافيت در مکانيزم تعيين و دريافت اين کارمزدها و ضعف در اطلاع رساني درباره ضرورت دريافت آن ها در کنار رقابت ناسالم بانک ها براي جذب سپرده گذاران بيشتر با هدف انتفاع از رسوب پول، باعث شده فضاي کسب و کار در شبکه بانکي و بازار پول از بهره وري لازم برخوردار نباشد و قيمت تمام شده پول در سيستم بانکي بالارود.

به نظر مي رسد متوليان نظام بانکي کشور بايد رويکرد خود را نسبت به درآمدزايي بانک ها مشخص و شفاف کنند؛ به عبارت ديگر بايد مشخص شود وزنه کسب درآمد از رسوب پول بيشتر است يا کارمزد؟ يا اينکه اگر قرار است درآمدزايي بانک ها تلفيقي از اين دو باشد، سهم و مکانيزم هر يک از اين موضوعات به صورت شفاف مشخص و در صورت هاي مالي بانک ها درج شود.

در اين راستا شفاف سازي درآمد بانک هاي کشور از محل کارمزدها بي ترديد نقطه شروع خوبي خواهد بود.

در اين گزارش با استفاده از اطلاعات افشا شده توسط بانک هاي حاضر در بورس درآمد و هزينه هاي کارمزد بانک ها استخراج شده است البته بدون شک اين ارقام اعم از درآمدها و هزينه ها در مورد بانک هاي دولتي خيلي بيشتر از ارقام بانکهاي مورد بررسي است اما متاسفانه دسترسي به اطلاعات بانک هاي دولتي ناممکن است.

در بررسي اطلاعات ثبت شده بانک ها در سايت کدال مشخص شد در صورتهاي مالي منتهي به پايان سال 1393، 17 بانک مد نظر در تحقيق در طول يک سال، بيش از 4 هزار و 281 ميليارد تومان درآمد از محل دريافت کارمزد خدمات بانکي داشته اند. اين در حالي است که اين رقم در پايان سال مالي 1394 به بيش از 3 هزار و 777 ميليارد تومان کاهش پيدا کرده است.

بيشترين و کمترين درآمد کارمزد براي کدام بانک است؟

در سال مالي 94 بانک ملت بيشترين درآمد را از محل کارمزدهاي دريافتي داشته اما به طرز کم سابقه اي نيز شاهد افت درآمد کارمزدها نسبت به سال 93 بوده است. اين بانک در سال مالي 93 بيش از 1 هزار و 837 ميليارد تومان درآمد داشته که اين درآمد در پايان سال مالي 1394 با کاهشي 33 درصدي مواجه شده و به 1 هزار و 224 ميليارد تومان رسيد.

برخي از بانک ها در صورت هاي مالي خود رقمي را براي هزينه هاي کارمزد ثبت نکرده اند که به گفته کارشناسان مالي كارمزدهايي كه بانك بابت ارائه خدمات بانكي مثل شتاب و اتاق پاياپاي و .... ساير موارد متحمل مي شود در حال حاضر در رديف هزينه هاي مالي و تجميع شده با هزينه تسهيلات دريافتي در صورتهاي مالي منعكس مي شود.

اگرچه تفكيك اين قبيل هزينه ها به شفافيت بيشتر صورت سود و زيان كمك مي كند، اما در فرمت جديد ابلاغي سازمان بورس به بانک هاي بورسي، از شهريور ماه اين اطلاعات در سايت کدال فقط به عنوان هزينه هاي مالي و ساير هزينه ها درج خواهد شد و در نتيجه هزينه اي كه بابت كارمزدها پرداخت مي شود نيز ناگزير بايد در يكي از اين دو نوع ثبت و افشا شود.

در شرايطي که هدف بانک مرکزي و تيم اقتصادي دولت در راستاي دستورات رئيس جمهوري نظم دادن به بازار پولي کشور بوده و شفاف سازي را سرلوحه اقدامات خود قرار داده اند مشخص نيست چرا سازمان بورس با رويکردي متفاوت از بازار پول بانک ها را به سمت پنهان سازي سوق مي دهد.

منبع: خبرآنلاين