بزرگنمايي:
چه خبر - اگر اينترنت اختراع نمي شد!
بيستوپنج سال قبل همه چيز تغيير کرد. در آن زمان «جنگ سرد» پايان يافته بود، ايالات متحده براي دستيابي به اهداف خود در خاورميانه نبردهايي را در خليج فارس آغاز کرده بود و همزمان با اين اتفاقات «تايم برنرز-لي» وب را اختراع کرد. در بين اينها و بسياري از اتفاقات ديگر که سال 1991 ميلادي رخ داد، بايد اعتراف کرد که اختراع وب مهمترين و تأثيرگذارترين رويداد در آن سال بود. زيرا از آن سال به بعد فرود و صعود دولتها به صورت متناوب اتفاق افتاد، جنگهاي مختلف به وقوع پيوست و مشکلات اقتصادي جهاني گريبانگير مردم شد. ولي آنچه توانست به صورت مداوم روي زندگي تکتک ساکنان کره خاکي اثرگذار باشد، اختراع وب بود که بيستوپنج سال قبل در چنين روزي صورت گرفت.
اثرگذارترين اتفاق تاريخ
در سال 1991 من و احتمالاً ميلياردها نفر از ساکنان کره خاکي به اينترنت دسترسي نداشتيم و هنوز بدرستي نميدانستيم اين فضا چه کاربردهايي ميتواند در زندگي روزمره داشته باشد. اينترنت در آن زمان از طريق اپليکيشنهاي مبتني بر سيستم ASCII در دسترس بود و پس از گذشت چند سال تنها ابزاري که از طريق اينترنت ارتباط ميان مردم را برقرار ميکرد پست الکترونيکي بود که از طريق برنامههايي مانند pine و elm خدمات مرتبط با آن ارائه ميشد.
براي دانلود کردن و جستوجو کردن فايلها مشکلات فراواني پيشرو بود و حتماً بايد برنامههايي مانند ftp يا Archie مورد استفاده قرار ميگرفت. براي پيدا کردن اطلاعات مورد نياز کاربران مجبور بودند به جاي گوگل، پلتفرمي موسوم به Gopher را مورد استفاده قرار دهند و البته پس از گذشت چند سال يک ابزار کاربردي جايگزين با نام ياهو روي کار آمد که توانست يکي از بزرگترين اتفاقات را در تاريخ جستوجوي اينترنتي رقم بزند. با همه اين اتفاقات «تيم برنرز-لي» موفق شد با ثبت اختراعي به نام «وب» يکي از تأثيرگذارترين اتفاقات را در زندگي انسان باعث شود.
آن روزها هيچکس نميدانست يک اتفاق بزرگ در حال صورت گرفتن است و فقط گروه محدودي از محققان و مهندسان اينترنتي به صورت جدي روي اين طرح کار ميکردند. تا اوايل سال 1993 ميلادي اين فضا هنوز به صورت عمومي براي مردم عرضه نشده بود و کمتر کسي در مورد وب آگاهي داشت و طولي نکشيد که رسانههاي خبري نوشتن خبرها و گزارشهاي مربوط به آن را آغاز کردند تا مردم با آن آشنا شوند.
نخستين گزارشي که سال 1991 در روزنامه نيويورک تايمز در مورد وب به انتشار رسيد، به قرار زير بود: «World-Wide Web که ميتوان آن را با نام WEB هم شناخت همچنان يک طرح در حال توسعه محسوب ميشود و با وجود اين کاربران عمومي هم ميتوانند به آن دسترسي داشته باشند. اين طرح اطلاعات اينترنتي را آسانتر و جامعتر منتشر ميکند. سيستم WEB قادر است متنها را به صورت جامع و کارآمد در اينترنت منتشر کند. اين سيستم ميتواند دسترسي به اسناد و اطلاعات را آسان کند و به رايانهها امکان دهد به صورت جامع و شبکهاي به دادهها دسترسي داشته باشند.
در اين سيستم کلمات ميتوانند به يکديگر لينک شوند و آنها را در اسناد و فايلهاي ديگر هم ميتوان جستوجو کرد. به عنوان مثال براي دسترسي به زندگينامه «گريس هوپر» ميتوانيد در اسناد مختلف اطلاعات مربوط به اختراع سيستم COBOL توسط او يا فعاليتهاي ديگر را شناسايي کنيد. همه اين اتفاقات روي سيستم عامل شخصي ما صورت ميگيرد و از اين طريق ميتوانيد به بانک اطلاعات گسترده دسترسي داشته باشيد.»
اثرگذاري جامع «وب»
آن روزها هيچکس تصور نميکرد وب در آينده نه چندان دور بتواند همه بخشهاي زندگي، از اقتصاد گرفته تا ابزارهاي سرگرمي و روزمره را تحت پوشش قرار دهد. کمتر از يک دهه از زمان اختراع وب شرکت آمازون براي نخستين بار امکان خريد و فروش کالا روي فضاي مجازي را مبتني بر سيستم وب آغاز کرد و پس از آن خدمات موسيقي، تلويزيون، بورس، املاک، ارتباطات و حتي روزنامهنگاري به طور کامل به وب وابسته شد و کمکم اين فضا توانست به عنوان اصليترين ابزار براي ارائه سرويسهاي مذکور مورد استفاده قرار گيرد.
البته در اين فرآيندها تجارت و کسبوکار بيشترين تأثير را پذيرفت و توانست بزرگترين موفقيتها را از طريق وب کسب کند. اين روزها اگر در شهر تهران پشت رايانه شخصي خود نشسته باشيد، براحتي ميتوانيد به صورت زنده و مستقيم با دوستي که در شهر لندن يا نيويورک زندگي ميکند ارتباط صوتي-تصويري داشته باشيد و بايد بدانيد که اين خدمات از طريق وب در اختيار شما قرار ميگيرد.
وب در سالهاي اخير توانست بيش از هر زمان ديگر روي زندگي مردم تأثير بگذارد. مدتي قبل که يک حمله تروريستي در شهر نيس فرانسه جان چندين نفر را گرفت يا در جريان برگزاري رفراندوم Brexit براي خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، وب کاربرديترين ابزاري بود که اخبار مربوط به اين اتفاقات را به صورت لحظه به لحظه با مردم جهان به اشتراک گذاشت. همين اتفاق موجب شده است تا اين روزها کارشناسان به اين نتيجه برسند که در آينده نه چندان دور وب ميتواند به عاملي براي يکپارچگي همه مردم جهان تبديل شود و آنها را بيش از هر زمان ديگر به هم نزديک کند.
آينده وب
وب در آغاز توانست بزرگترين اتفاق در عرصه فناوري را رقم بزند و تقريباً همه ساکنان کره خاکي را به نوعي با خود درگير کند. آنچه که در آگوست 1991 به وقوع پيوست، اتفاقي بود که تا قرنها بعد هم مردم را تحت تأثير قرار خواهد داد. آن زمان نخستين پايههاي سيستمي به نام تبادل تجاري اينترنت (CIX) راهاندازي شد. اين سيستم امکان تجارت و بازرگاني در فضاي مجازي را فراهم ميکرد و در نهايت فضاي وب با همين سيستم توانست براي سيستمهاي نظامي، مراکز تحقيقاتي، فضاهاي آکادميک و ... خدمات تخصصي و ويژه ارائه دهد.
آنچه که کارشناسان امروزي ميگويند اين است که در سال 1991 وب و سيستم CIX اتفاقي را رقم زد که باعث ظهور فضاي اينترنتي مدرن شد. امروز آنچه که به عنوان خدمات اينترنتي از طريق سايتها و پلتفرمهاي مختلف در اختيار ما قرار ميگيرد، در اصل همان سيستم تعريف شده مبتني بر وب است و به عبارت ديگر ميتوان گفت اگر برنرز-لي چنين فضايي را بيستوپنج سال قبل ارائه نکرده بود، هماکنون نميتوانستيم قابليتهاي مجازي امروزي را در اختيار داشته باشيم.
بزرگترين سرويس جستوجوگر اينترنتي موسوم به گوگل، بزرگترين فروشگاه اينترنتي جهان موسوم به آمازون، بزرگترين شبکه اجتماعي جهان موسوم به فيسبوک، بزرگترين مرکز اينترنتي ارائهکننده خدمات مسافرتي موسوم به AirBnB، بزرگترين سرويس ارائه خدمات تاکسي موسوم به Uber، بزرگترين سرويس ارائه خدمات مسکن موسوم به Zillow و... مبتني بر وب فعايت ميکنند و همه فعاليتهاي خود را مديون اختراع برنرز-لي هستند.
با اين توضيحات، به نظر شما آينده وب به چه سمتي پيش خواهد رفت؟ آنچه که از هماکنون ميتوان پيشبيني کرد اين است که وب همچنان به جلو حرکت ميکند و در آينده ميتوان بيش از امروز تأثيرپذيري از اين فضا را روي زندگي روزمره مشاهده کرد.
منبع: ايسنا