بزرگنمايي:

حواشي بازگشت پژو به ايرانپس از ماه‌ها مذاکره، بالاخره قرارداد جديد ايران‌خودرو و پژو امضا شد تا اين دو شريک قديمي پس از سه سال جدايي، فعاليتي دوباره را آغاز کنند. همان طور که از هفته‌ها قبل پيش‌بيني مي‌شد، در جريان سفر رئيس‌جمهوري به فرانسه، ايران‌خودرويي‌ها نيز شال و کلاه کرده و همراه وي راهي پاريس شدند تا نخستين قرارداد خودروسازي کشور را به امضا برسانند.

البته پيش از اين، مسوولان بنز نيز با حضور در ايران‌خودرو، تفاهم‌نامه‌اي را با اين شرکت به امضا رسانده و بناست تا در آينده، اين تفاهم‌نامه به قرارداد تبديل شود. ايران‌خودرو و پژو اما پس از امضاي قرارداد با يکديگر، بيانيه مشترکي نيز صادر کردند.در اين بيانيه آمده است: «اين توافق نامه يك هفته پس از لغو تحريم‌هاي بين‌المللي بيانگر شروع فصل جديدي براي طرفين خواهد بود كه از سوي شركت‌هاي انتقال‌دهنده فناوري و فعالان داخلي نيز مورد حمايت قرار گرفته و در اواسط سال2016 به اجرا درخواهد آمد.»

در اين بيانيه گفته شده که «پيش‌بيني مي‌شود تا سال 2020 توليد خودرو در ايران به بيش از يك ميليون و 400 هزار و در نهايت به دو ميليون دستگاه در سال افزايش پيدا كند. براساس آمار فعلي، تعداد خودروهاي پژو موجود در جاده‌هاي ايران بيش از چهار ميليون دستگاه است.» در بخش ديگري از اين بيانيه آمده «ايران يكي از مولفه‌هاي كليدي استراتژي توسعه شركت پژو سيتروئن در خاورميانه و آفريقا و سومين بازار بين‌المللي به سرعت در حال رشد اين شركت به‌شمار مي‌رود.»

انتقاد به بازگشت پژو

بازگشت پژو به ايران اما کم حاشيه نداشته و پيوند دوباره اين شرکت با ايران‌خودرو، منتقدان خاص خود را دارد. بخشي از اين منتقدان را مشترياني تشکيل مي‌دهند که اولا از کيفيت خودروهاي کنوني فرانسوي به خصوص پژو راضي نيستند و ثانيا نمي‌توانند رفتار اين خودروساز را در دوران تحريم، توجيه کنند. در واقع ريشه اصلي اين نارضايتي را بايد در قطع ارتباط ناگهاني اين شرکت با خودروسازي کشور جست‌وجو کرد. پژويي‌ها در حالي اوايل سال 2012 ميلادي و همزمان با تشديد تحريم‌هاي غرب عليه ايران، ناگهان همکاري خود با ايران‌خودرو را قطع کردند که تا سال 2014 متعهد به ماندن در جاده مخصوص بودند، اما تحت‌تاثير دوست آمريکايي شان (جنرال موتورز که بخشي از سهام اين شرکت را خريد) از ايران رفتند.

با رفتن پژو، ايران‌خودرو با مشکلات زيادي در توليد روبه‌رو شد و روزهاي بسيار سختي را در غياب اين شريک فرانسوي تجربه کرد. بحراني که پس از رفتن پژو، در ايران‌خودرو آغاز شد، يکي از سخت‌ترين دوران‌ها را براي خودروساز بزرگ کشور رقم زد و سبب شد توليد آبي‌هاي جاده مخصوص به شدت افت کند. اگرچه رفتن پژو تمام علت بحراني شدن وضعيت ايران‌خودرو نبود، اما اين اتفاق بدون ترديد بيشترين تاثير را بر اوضاع ناخوش اين شرکت داشت، چه آنکه هم سبب کاهش تيراژ شد و هم به توقف توليد برخي خودروها از جمله پژو 207 انجاميد.

جداي از اينها، ايران‌خودرو يک شريک معتبر اروپايي را هم از دست داد، آن هم در شرايطي که آمادگي لازم را براي اين جدايي نداشت. هر چه هست، «کاهش تيراژ» و «افت کيفيت» دو اتفاق ناخوشايند در ايران‌خودرو پس از رفتن پژو به حساب مي‌آيد و از همين رو بخشي از مشتريان و کارشناسان و فعالان صنعت خودرو، نسبت به خودروساز فرانسوي موضع گرفته و تاکيد داشته و دارند که نبايد دوباره به اين شرکت اعتماد کرد. انتقادها از پژو به جايي رسيد که در مقاطعي حتي صحبت از دريافت غرامت از اين شرکت نيز به ميان آمد، هر چند نه ايران‌خودرو و نه پژو، هيچ‌کدام حاضر به صحبت در مورد اين موضوع نشدند. قطع ارتباط با ايران‌خودرو اما به ضرر پژو نيز تمام شد، چه آنکه طي سال 2012 ميلادي، 10 ميليون يورو از درآمد ماهانه اين شرکت کاسته شد تا رفتن از ايران، نقش مهمي در زيان 576 ميليون يورويي پژويي‌ها در آن سال داشته باشد.

هر چه بود و هر چه گذشت، ايران‌خودرو و پژو بلافاصله پس از توافق دو سال پيش ايران و کشورهاي 1+5 در ژنو، مذاکرات را آغاز کردند تا جبران مافات کرده و فصلي جديد در روابط خود را آغاز کنند. در نهايت نيز در جريان سفر رئيس‌جمهوري به فرانسه و با وجود مخالفت‌ها، قرارداد جديد ايران‌خودرو و پژو به امضا رسيد، قراردادي که گفته مي‌شود کاملا متفاوت از گذشته بوده و به نفع هر دو طرف است. اين البته در حالي است که دو طرف تا به امروز بر سر کليات به توافق رسيده و قرار است طي هفته جاري وارد جزئيات قرارداد شوند.

پژو پول مي‌آورد

اما نگاهي بيندازيم به جزئيات قرارداد ايران‌خودرو و پژو، تا مشخص شود تفاوت آن با گذشته چيست و چه اتفاقات جديدي با بازگشت خودروساز فرانسوي به ايران، رخ خواهد داد. به‌نظر مي‌رسد مهم‌ترين نکته در اين قرارداد، سرمايه‌گذاري پژو در خودروسازي ايران است، چه آنکه اين شرکت در گذشته به هيچ وجه حاضر به انجام اين کار نشد.

در واقع اتفاق بزرگ در پيوند جديد ايران‌خودرو و پژو، «سرمايه‌گذاري» خودروساز فرانسوي در صنعت خودرو ايران است و اين موضوع مي‌تواند تا حد زيادي از تلخي رفتار گذشته پژويي‌ها بکاهد. آن‌طور که منابع رسمي مي‌گويند، ارزش قرارداد ايران‌خودرو و پژو، 400 ميليون يورو (معادل 436 ميليون دلار) است و بناست دو طرف شرکتي مشترک (با سهم برابر) تاسيس و امور مربوط به همکاري جديد، توسط آن پيگيري و اجرا شود.

اين سرمايه البته قرار است تدريجي و ظرف چهار سال تامين شود، به نحوي که در فاز نخست، هر يک از دو طرف، بين 35 تا 50 ميليون يورو آورده نقدي را وسط خواهند گذاشت تا شرکت مشترک (جوينت ونچر) شکل گرفته و ايران‌خودرو و پژو کم کم وارد فاز توليد شوند. به گفته منابع آگاه، ميزان سرمايه‌گذاري ايران‌خودرو و پژو يکسان است و هر يک از آنها بايد طي چهار سال، 200 ميليون يورو آورده نقدي داشته باشند.

خودروهاي جديد پژو در ايران

بنابر گزارش خبرگزاري فرانسه اما گروه خودروسازي پژوسيتروئن قرار است سالانه 200 هزار دستگاه خودرو در ايران به توليد برساند و براي رسيدن به اين تيراژ، از قطعات توليد داخل (توليد ايران) نيز استفاده خواهد شد. بر اين اساس، مدل‌هاي پژو 208، 2008 (شاسي بلند) و مدل کامپکت 301 تحت قرارداد جديد ايران‌خودرو و پژو به توليد خواهند رسيد و اين در شرايطي است که پيش‌تر گفته مي‌شد مدل 308 نيز در ايران توليد مي‌شود، اما ظاهرا اين موضوع منتفي است.

هرچند فرانسوي‌ها تاکيد دارند اولين محصول جديد پژو در ايران، طي سال 2017 ميلادي توليد و عرضه خواهد شد، با اين حال پيش از اين سه محصول، توليد 206 پلاس (يا به قول ايران‌خودرويي‌ها 207 آي) از سرگرفته مي‌شود. اين محصول تا پيش از رفتن پژو، در ايران‌خودرو به توليد مي‌رسيد و حالا پس از سه سال توقف، خط توليد آن از اوايل سال آينده دوباره فعال خواهد شد. با اين حساب، طبق قرارداد جديد ايران‌خودرو و پژو، چهار محصول اين شرکت فرانسوي در ايران به توليد خواهد رسيد.

همچنين پيش از اين اعلام شده بود که در قرارداد اين دو شرکت بر ساماندهي توليد کنوني مدل‌هاي قديمي پژو 405 و پژو 206 تاکيد شده حال آنکه طبق اخبار غيررسمي پژو برنامه‌اي براي ادامه توليد 405 ندارد و به نظر مي‌رسد اين خودرو طي يکي دو سال آينده راهي موزه شود. با اين حال اما توليد پژو 206 همچنان ادامه خواهد يافت. اما هرچند هنوز قيمت قطعي خودروهاي جديد پژو در ايران اعلام نشده، اما به گفته منابع آگاه، پژو 207 در بازه قيمتي 40 تا 50 ميليون تومان، پژو 301 و 208 در بازه قيمتي 50 تا 60 ميليون تومان و پژو 2008 در بازه قيمتي 70 تا 80 ميليون تومان عرضه خواهند شد.

با توجه به قيمت‌هاي گمانه‌زني شده، به‌نظر مي‌رسد پژو در دور جديد حضورش در ايران، بازه قيمتي 40 تا 80 ميليون تومان را نشانه رفته و مي‌خواهد خلأ‌هاي اين محدوده را پر کند و با اين حساب بايد با چيني‌ها به رقابت بپردازد. آن طور که منابع آگاه مي‌گويند، صحبت‌هايي مبني‌بر تبديل شدن ايران به‌هاب صادراتي پژو در منطقه نيز انجام شده، با اين حال اين موضوع هنوز روي کاغذ نيامده و فعلا قطعي نيست. منبع: روزنامه دنياي اقتصاد