بزرگنمايي:

چه خبر - نرخ تاريخي براي دلار ثبت شد

در ادامه نوسانات بازار ارز و قيمت‌هايي که مشخص نيست بر چه اساسي هر روز براي دلار ثبت و معامله مي‌شود، امروز (يکشنبه) و در حالي که بازارهاي جهاني تعطيل است، دلار در بازار غير رسمي ارز ايران تا 10 هزار تومان و حتي بيشتر قيمت خورده است.
ماجراي پرحاشيه ارز حدود يک سال پيش شروع شده و تاکنون نيز بازار آرامشي به خود نديده است. دلار از حدود 3800 تومان در شهريور 1396 تا بيش از 10 هزار تومان تا به امروز افزايش قيمت داشته و پيش بيني هم براي زمان پيش رو وجود ندارد. اين در حالي است که در سال جاري با وجود اينکه دولت در سياست ارزي خود تغييراتي ايجاد کرد اما به هر حال پاسخگوي شرايط موجود نبود و به گونه‌اي سياستگذاري کرد که کارشناسان از همان ابتداي امر آن را شکست خورده و بي‌نتيجه دانسته بودند. زماني که دلار تا مرز 6000 تومان پيش رفت، به يکباره و طي يک سياست دستوري آن را تک نرخي و با قيمت 4200 تومان براي واردات و صادرات اعلام کرده و در سويي ديگر بازار ارز را به رسميت نشناخت.
کارشناسان و تحليلگران بازار ارز معتقد بودند همين که بانک مرکزي ديگر صرافي‌ها را از معاملات دلار ممنوع کرده و بازار ارز را امنيتي و به رسميت نمي‌شناسد، به زودي مي‌تواند التهابات ارزي را در شرايطي که معاملات غيرشفاف و زيرزميني انجام مي‌شود، تشديد کند. البته همين طور هم شد و به مرور بازار ارز از نوسان بيشتري برخوردار شده و قيمت‌ها صعودي پيش رفت.
در حالي آينده بازار ارز تکليف مشخصي ندارد که بارها کارشناسان از دولت خواسته‌اند در سياست موجود تجديدنظر کنند به هر حال اين اتفاق چندان نيفتاد تا اينکه اخيرا با تغييراتي که در رياست بانک مرکزي اتفاق افتاد، ظاهرا رئيس کل جديد بانک مرکزي برنامه‌هايي براي تغيير رويه موجود دارد. آن طور که همتي مي‌گويد برنامه‌هاي او در راستاي حفظ ذخاير ارزي و از بين بردن رانت بزرگي است که اين روزها در بازار ارز در نتيجه اجراي سياست ارزي دولت در چند ماه گذشته ايجاد شده است.

اما اينکه چرا بازار ارز به اين سمت پيش رفته در کنار مسائلي که کارشناسان به آن اشاره مي‌کنند، ديدگاه ولي الله سيف -رئيس کل سابق بانک مرکزي- و همچنين عبدالناصر همتي -رئيس کل جديد بانک مرکزي- در اين مورد قابل توجه است. سيف در زماني که در رياست بانک مرکزي بود، دلايل تاثيرگذار بر شرايط و تحولات بازار ارز را از سال گذشته تاکنون اين گونه تحليل کرد که تحولات نرخ ارز در بازار آزاد تا نيمه اول سال گذشته در مسيري سازگار با متغيرهاي بنيادي اقتصادي قرار داشته اما به دنبال التهاب‌آفريني‌هاي آمريکا نسبت به برجام همراه با تزريق انتظارات منفي در بازار ارز توسط برخي عوامل داخلي بازار دچار التهاب شد و در نهايت با توجه به شرايط حاکم بر آن و نيز لزوم کاهش آسيب پذيري در مقابل تکانه‌هاي ناشي از التهاب‌آفريني‌هاي خارجي بوده که سياست جديد ارزي اجرا شده است.
سيف معتقد بود که در کنار انتظارات و عوامل رواني، علل اقتصادي نيز بر تحولات بازار ارز اثرگذارند و در اين رابطه تقويت انضباط پولي و مهم تر از آن تقويت انضباط مالي، مديريت رشد نقدينگي، تقويت توليد داخلي و ارتقاي سلامت و حل مشکل انجماد دارايي‌ها از عوامل مهم در ايجاد آرامش در اقتصاد و بازار ارز هستند.
رئيس کل سابق بانک مرکزي در آخرين اظهارات خود در مراسم توديع و معارفه به ايجاد ثبات در بازار ارز در ابتداي حضورش در دولت يازدهم در بانک مرکزي به عنوان دستاوردهاي خود اشاره کرد و البته توضيح داد که در ادامه مجموعه‌اي از رويدادهاي خارجي و داخلي اين روند را معکوس و بازار را ملتهب کرده است. وي تاکيد داشت که انباشت برخي تعادل‌هاي موجود در اقتصاد کلان طي سال هاي قبل و اصرار براي ثبات نرخ ارز طي اين سال‌ها زمينه ساز تشديد التهاباتي شد که اکنون در بازار ارز و جود دارد.
اما در سويي ديگر همتي، نظر ديگري در رابطه با التهابات بازار ارز داشته و در اولين اظهاراتش در جايگاه رئيس کل بانک مرکزي اين مسائل را به صراحت بيان کرد. او معتقد است که وضعيت کنوني بازار ارز محصول عدم تعادل ترازنامه نظام بانکي، بي تدبيري در استفاده از ابزارهاي سياست پولي و سردرگمي در اعمال سياست‌هاي ارزي است. دليل اصلي ايجاد نابساماني در بازار ارز از نگاه او عدم کنترل و هدايت جريان نقدينگي، خلق نقدينگي بي‌ضابطه توسط شبکه بانکي و نبود ابزارهاي جايگزين مناسب براي دارايي‌هايي مانند ارز و سکه و طلا و همچنين القاي جو بدبيني و انتظارات نقدي توسط دشمنان با هدف ايجاد تصويري نامطمئن از آينده در ذهن مردم است.
با اين حال رئيس جمهوري و معاون اول وي در زمان صدور حکم رياست بانک مرکزي براي همتي تاکيد داشتند که مسائل ارزي و حفظ ذخاير و همچنين کنترل شرايط ارز در اولويت کاري وي قرار گيرد. رئيس کل بانک مرکزي البته تاکيد دارد که برنامه‌هاي خاصي براي بازار ارز داشته و حفظ قدرت ارزي را در صدر برنامه‌هايش قرار داده است. بر اين اساس مجموعه مردم به ويژه فعالان اقتصادي منتظرند تا رئيس کل جديد بانک مرکزي به زودي برنامه‌ها و راهکارهاي خود براي ساماندهي شرايط ارزي را اعلام کرده و ثبات به بازار ارز برگردد، چرا که اين روزها عدم تعادل در نرخ ارز و بي ثباتي موجود مانع از هر گونه برنامه‌ريزي و سرمايه‌گذاري از سوي فعالان اقتصادي شده است.

منبع: isna.ir