بزرگنمايي:

چه خبر - نشست خبري جنجالي و پر التهاب لاتاري

نشست پرسش و پاسخ فيلم سينمايي «لاتاري» با حضور محمدحسين مهدويان کارگردان فيلم، سيدمحمود رضوي؛ تهيه کننده، ساعد سهيلي، حميد فرخ‌نژاد، زيبا کرمعلي، هادي حجازي‌فر؛ بازيگران فيلم، ابراهيم اميني؛ نويسنده، هادي بهروز فيلمبردار و با مديريت محمود گبرلو يکشنبه پانزدهم بهمن‌ماه در پرديس سينما گالري ملت برگزار شد.
حدادي؛ خبرنگار در ابتداي جلسه در مورد موسيقي فيلم پرسيد: اين تيتراژ در فيلم ربوده شده هم بود، آيا اين اتفاق عمدي بوده يا اينکه به دليل کم بودن زمان اين اتفاق افتاده است؟ مهدويان گفت: به نظرم اين موسيقي به کانسپت کار مي آمد و دوستش داشتيم و تا همين امروز نمي‌دانستيم اين موسيقي قبلا استفاده شده و بعد از جشنواره فکري خواهيم کرد. البته رايت اين موسيقي را از خواننده خريديم. ممکن است تغيير کند ولي ممکن است تغييري هم نکند.
رجبي؛ خبرنگار پرسيد: روزي که در اينستاگرام خط قرمز کشيديد، نمي‌دانستم چرا و امروز فهميدم. فيلمسازهاي ما کم شده‌اند و دليلش روشن است. در مورد نوع فيلمبرداري فيلم مي خواهم بدانم چرا اينقدر تکان داشتيد؟
مهدويان گفت: فيلم‌هاي خيلي زيادي امروز ساخته مي‌شوند که اين ويژگي را دارند. دنبال امضاي کاري نبودم ولي اين شيوه را براي فيلمبرداري بهتر مي‌دانستم.
خبرنگار ديگري در ادامه گفت: در مورد پايان بندي فيلم توضيح دهيد. اگر همانجايي که دوست اطلاعاتي انتقام فرد جوان را مي‌گرفت فيلم تمام مي‌شد بهتر نبود؟
مهدويان در پاسخ گفت: من فکر مي‌کردم شخصيت‌ها به خصوص موسي ناقص باقي مي‌ماند و داستان ناتمام مي‌شد. اينکه شبيه داستان‌هاي قديمي‌تر شده، بايد بگويم اي کاش رفتارهاي ما شبيه گذشته و 40 سال پيش بود. ما در خيلي مسائل عقب گرد کرديم. من فکر مي کنم ايرادي ندارد اگر «لاتاري» فيلم‌هاي جاهلي دوره فيلمفارسي را به ياد شما مي‌اندازد.
خبرنگار در ادامه گفت: فکر نمي‌کنيد در فيلم «لاتاري» يک جور انتقام‌جويي شخصي ترويج داده مي‌شود؟ مهدويان گفت: به هر حال اين فيلم است و وقتي قانون کارآمد نيست، رفتار فراقانوني پيش مي آيد و در هرجامعه اي ممکن است رخ دهد. اين يک هشدار است که ممکن است منجر به يک جور حادثه شود و در کشور هم شاهد اين اتفاقات هستيم.
ايمانيان از مجله خبري مکث گفت: تا اينجاي جشنواره بهترين بازي‌ها را داشتيد. فکر نمي‌کنيد تا پايان يک سوم اگر فيلم تمام مي‌شد، همه برايتان دست مي‌زدند. شما گفتيد اين يک فيلم است و اگر قانون درست نباشد هرکس هرکاري مي‌کند اين اشتباه است... فيلم شما ممکن است چيزي را ترويج دهد. فيلم شما مي‌تواند ترويج کند که مأموران دولتي مي‌توانند هرکاري کنند شما نمي‌توانيد ادعا کنيد فيلم شما تاثيري ندارد. شما در مقام موسي قرار گرفته‌ايد و مي‌گوييد کاش رفتار قيصرگونه گذشته را داشتيد. من فکر مي‌کنم نبايد اينطور فکر کرد... من فکر نمي کنم دستگاه هاي اطلاعاتي ما آن قدر کم‌هوشانه اقدام کنند. اگر اين فيلم دستاويزي شود براي تروريست جلوه دادن ايرانيان در سطح بين المللي در رسانه هاي خارجي خطرناک نيست؟
فرخ‌نژاد در پاسخ گفت: اگر آدم‌ها بابت نقش‌ها محاکمه مي‌شدند، بايد جان لنون بارها کشته مي‌شد و اعدامش مي‌کردند. اين فقط يک فيلم است و نگاهي سانسوري است و مثلا مي‌گويند فلان فيلم را به اسکار نبر به اين دليل که مثلا ضد زن است و مردسالار است و... به نظر مرتضي در فيلم عقلانيت حاکم است و جايي که نبايد درگير شد درگير نمي‌شود. به نظرم کسي دولت ما را به خاطر فيلمي که زاييده تخيل است محکوم نخواهد کرد.
مهدويان پاسخ داد: اساسا همين نگاه سانسور را به وجود مي‌آورد. اين فيلم براي ساخته شدن چندين ماه پشت درهاي ساخت ماند و اين نگاه غلط است. قهرمانان در همه انواع سينما کار غيرمتعارف مي‌کنند و مثال زياد داريم. اشکال از همين جا شروع مي‌شود که کاراکتر را نماد کسي مي‌دانند. اينطور نيست. هميشه مي‌گوييم يعني مردهاي ما، مأموران ما و... اينطور هستند؟ بايد اجازه داد شخصيت‌ها شکل بگيرند. سنجيدن‌ها سينماي ما را عقيم کرده... اين نگراني‌ها باعث چيده شدن سر و دم فيلم‌ها شده. در فيلم‌هاي مختلف قهرمانان فيلم‌هاي تاريخي هرکاري مي‌کنند و وضعيتي که در زندگي عادي تجربه نمي‌شود، تجربه مي‌کنند. فيلم‌هاي ديگر هم همينطور است. مثلا فيلمهاي حاتمي کيا... نمي‌توانيم تصور کنيم کسي شب عيد عده‌اي را گروگان مي‌گيرد که دوستش براي درمان به خارج از کشور برود؟
رضوي گفت: ما نمي‌خواهيم بگوييم امنيت ملي مهم است، عزت و غيرت مهم نيست. اين سه کنار هم معنا دارد. اگر براي يکي ديگري زير سوال برود، همه چيز خراب شده، تا به حال درباره اين مسئله حرفي نزده‌ايم و درپوشي گذاشته‌ايم و همه چيز را نفي کرده‌ايم. يک نفر در فيلم است غيرت ملي دارد يک نفر غيرت شخصي. اينها جايي که نياز شد آمدند به صحنه. بين نجات‌دادن جان اميرعلي و ديگري يکي را انتخاب کرد...
امامي خبرنگار پرسيد: چرا دبي را انتخاب کرديد؟ آيا در ايران تن فروشي و مدلينگ نداريد؟ اين طعنه به چيست؟ (پاسخي به اين سوال داده نشد)
منصوريان از باشگاه خبرنگاران جوان در انتقاد به جشنواره گفت: چرا اجازه نمي‌دهند خبرنگاران مصاحبه کنند؟ او از رضوي درباره اين پرسيد که اگر شخصي جز او بود، آيا اين فيلم ساخته مي‌شد يا نه... او از فيلمنامه نويس ابراهيم اميني پرسيد چقدر نگاه مهدويان در نگارش «لاتاري» اثر گذاشت؟
رضوي در پاسخ گفت: نمي‌دانم به ديگران اجازه نگارش اين فيلمنامه را مي‌دادند يا نه. ما چند کفش پاره کرديم تا مجوز گرفتيم. از پروانه ساخت تا مرحله ديده شدن، فضاهايي مي‌سازند که باعث ترس همه مي‌شود. اثر خودش خودش را قضاوت مي‌کند تا ديده نشود، نمي‌توان حرف زد. ترکيب ما ترکيبي بود که باعث شد مجوز بگيرد. اميني هم گفت: فيلمنامه را به صورت مشترک با محمدحسين مهدويان نوشتيم و تأخير در صدور پروانه ساخت، به ما اجازه داد روي فيلمنامه کار کنيم. اين شيوه ماست. در طول پيش توليد ما فيلمنامه را تقويت مي‌کنيم. ما اصلا روي متن يک نفره کار نمي‌کنيم. من با مهدويان کار مي‌کنم.
سهرابي از خبرگزاري تسنيم پرسيد: يکي از روزنامه‌هاي اصلاح طلب زمان ساخت فيلم «لاتاري» ياددداشتي نوشت با مضمون فيلم شما و مستندي در مورد قاچاق دختران ايراني به دبي. در بخشي از يادداشت نوشته شده بود چرا فيلم‌سازهاي انقلابي در مورد اين سوژه فيلم مي‌سازند؟ چرا آنها فقط در مورد غيرت ملي فيلم مي‌سازند؟ رضوي گفت: همه بيايند بسازند. من درخدمتم! هرکس در مورد غيرت سوال داشت، من در خدمتم.
پگاه ماسوري از سيمرغ پرسيد:با توجه به برخي از جريانات رايج کشور که برخي از افراد خودشان را ذي صلاح تر از خانواده يک دختر براي کنترل وي ميدانند و اينکه در اين فيلم مهدويان گفت: بيزارم از تفسير نمادي فيلم‌ها. اين آفت سينماست. هرچيزي را نمادسازي مي‌کنند و وضع آنقدر افراطي شده که هر کس هرنظري دارد، مي‌گويد و به ديگران القا مي‌کند.
خرم‌دل از تابناک گفت: ما واقعا اينقدر خبرنگار سينمايي داريم که اي فضا اينجا حاکم شده است؟! سوال من از آقاي مهدويان اين است که چقدر از فيلمنامه براي گرفتن پروانه ساخت و نمايش و... تغيير کرد؟ مهدويان گفت: واقعا يادم نيست که چقدر را کجا در آوردند؟ سيستم مميزي در ايران سخت و پيچيده است. جاهاي ديگر نمي‌دانم چگونه است... نسخه اوليه فيلمنامه، پايان خشن‌تري داشت و فاشيستي‌تر بود. به نظر مي آيد فيلم جذاب‌تري هم مي‌شد، ولي ما آن را مدام نرم‌تر کرديم و همين نتيجه گوگولي (!) که حاصل شد را مي‌بينيد. فيلم خرده تغييرات ديگري هم داشت.
جوادي خبرنگار پرسيد: براي فيلمبرداري در خارج از ايران مي‌گويند سه کشور را تغيير داديد؟ آيا حقيقت دارد؟
رضوي در پاسخ گفت: ما ممکن است پنج انتخاب هم داشته باشيم... چهار کشور در نظر ما بود. در ابتدا وارد شديم و به دلايلي که نفهميديم چرا مجوزها صادر نشد، در همان کشور دوباره مجوز صادر شد! از اين طرف هم هدايت نشديم و در کشور غريبه، خودمان کارمان را جلو برديم.
سوال دوم: با توجه به حمايت‌هاي شما ار رياست جمهوري قاليباف، شما اين سياه نمايي را در آن دوران هم انجام مي‌داديد؟
رضوي پرسيد: کجاي فيلم سياه نمايي است؟
جوادي خبرنگار گفت: شما به موضوعي پرداختيد که به هر حال قطعا سياه‌نمايي از کشور است. چرا قبول نمي کنيد کاري که مي‌کنيد، به طور نمادين درباره اخلاقيات کشور ماست. شما چهره‌اي که از ما با اين فيلم نشان مي‌دهيد، همين است. چرا سياه‌نمايي نيست؟
حجازي گفت: اگر لاتاري ساخته شد، نتيجه زحمات رضوي است. همه خط مشي سياسي من را مي‌دانند. رضوي به خاطر ما و تيم ما پشت فيلم ايستاد. به نظرم بي انصافي است و فکر مي‌کنم تنها ايراد آقاي رضوي اين است که اصلاح‌طلب نيست! در قطر با پاسپورت ايراني پول ما را تبديل نمي‌کردند! آنها دلار ما را ريال قطر مي کردند. پرضوي گفت: من غيرت را سياه‌نمايي نمي‌دانم. جوشش غيرتي، سياه‌نمايي نيست. البته اين را بگويم که اگر قاليباف بود من ده روزه فيلم را مي‌ساختم...
يک خبرنگار پرسيد که چه مي‌شد حاطرات را در فيلم مي‌ديديم و چه دليل به حضور دختر بود؟ اميني گفت: اگر رابطه عاشقانه را نمي‌ديديم، نمي‌توانستيم به نتيجه دلخواه برسيم. به نظرم رابطه بايد شکل بگيرد، بعد از دست برود. رضوي گفت: من در مورد امروز حرف مي‌زنم و نمي‌توان گفت نقصي نيست و نمي‌توان فقر و تبعيض و... را انکار کرد. فيلميساز بايد نکاتي را به جامعه گوشزد کند. اگر از «لاتاري» استقبال مي‌شود، به دليل بغض‌هاي فروخرده‌اي است که در دل مردم وجود دارد. هنوز مردم عقده اتفاق فرودگاه جده را دارند. ما فيلمسازها بايد هزينه بدهيم و حرف مردم را بزنيم.
روزي که گفتند فيلم را بسازي اکران نمي‌شود، توقيف مي‌شود، ما گفتيم بگذاريد بسازيم و اصلا توقيف شود!
در اين بخش جواد عزتي با تأخير به جلسه آمد.
خبرنگاري پرسيد: آيا رگ غيرت آخر فيلم، همان نظر شماست؟ به اين سوال پاسخي داده نشد.
رضوي گفت: شخصيت مرتضي پاسخ داد و او آنجا بود که توانست به مشکل پيش آمده پاسخ دهد.
او جايي که ديد شهروندش به خطر افتاده تلاش‌اش را کرد.
سازنده فيلم مهدويان است و من تهيه کننده هستم، نمي‌دانم به اين نظر چطور رسيديد؟
احسان عباسي از مجله نقد سينما پرسيد: محمودرضوي فيلم قبلي‌اش در مورد تاريخ انقلاب بود و... چرا فاصله گرفتيد؟ سوال دوم از آقاي مهدويان، در فيلم قبلي قهرماناني داريد از جنگ در اين فيلم هم کاراکترهايي را از آن دوران داريد آيا در آينده هم چنين قهرماناني خواهيد داشت؟
مهدويان گفت: تا اينجا اينطور پيش رفتم و ممکن است فيلم بعدي هم همينطور باشد. نمي‌دانم واقعا!
اشرفي از پانا پرسيد: قبل از اينکه فيلم ساخته شود گفتند صلاح نمي‌دانند شما سراغ لاتاري برويد. شخصيتي که حميد فرخ‌نژاد بازي مي‌کند هم همين را مي‌گويد. مي‌خواهم بدانم چطور با صلاح‌ها مبارزه کرديد که نمي‌گذارند براي جوانان فيلم بسازيد؟ به اين سوال پاسخ داده نشد.
منبع: سيمرغ