بزرگنمايي:

چه خبر - ويکي پديا را بهتر بشناسيم

بسياري از معلمان و کارفرمايان در همه جاي دنيا، ويکي پديا را منبعي غيرقابل اعتماد مي‌دانند، اما اين موضوع تا کنون به محبوبيت آن خدشه‌اي وارد نکرده است. اين وب‌سايت امروز 299 نسخه به زبان‌هاي مختلف، بيش از 35.2 ميليون ويرايشگر فعال و تقريبا 600 مقاله جديد در سايت انگليسي خود دارد.

مي‌توان گفت از ژانويه سال 2001 که جيمي ولز و لري سنگر، دو کارآفرين جوان اين سايت را ساختند، جهان اينترنت و محيط سايبري متحول شد.‌

اين وب‌سايت با سرعت زيادي رشد کرد و به يکي از اولين دايره‌المعارف‌هاي کاربرساخته تبديل شد که افراد عادي جامعه مي‌توانند در آن محتوا توليد کرده و به ويرايش بپردازند.

اما نکات جالب و عجيبي درمورد ويکي پديا وجود دارند که حتي اگر يکي از کاربران هميشگي اين وب‌سايت هستيد، احتمالا از آن‌ها خبر نداريد! با هم 15 مورد ازين نکته‌ها را مي‌خوانيم:

1. قطعه موسيقي مخصوص اين وب‌سايت «هتل ويکي پديا» نام دارد
اين قطعه‌ي موسيقي در واقع الهام گرفته از «هتل کاليفرنيا»‌ آهنگ معروف گروه ايگلز است. اين آهنگ در سال 2004 و به شکل ويژه براي آن دسته از کاربران اينترنت که به «معتادان به ويکي پديا» معروف شده‌اند ساخته شد و به شوخي درمورد «صفحه‌هايي که التماس مي‌کنند تميزشان کني» حرف مي‌زد.

2. روزانه حدود 600 مقاله جديد به اين وب‌سايت اضافه مي‌شود
ويکي پديا و پروژه‌هاي مرتبط با آن مانند بنياد ويکي ‌مديا که شامل ويکشنري، ويکي‌بوک و مشترکات ويکي ‌مديا هستند، در هر ثانيه 10 بار ويرايش مي‌شوند. در زمان نوشته شدن اين يادداشت، ويکي ‌پدياي انگليسي بيش از 5.5 مليون مقاله و ميانگين 600 مقاله در روز دارد.

3. ده‌ها مليون نفر از ويکي پديا استفاده مي‌کنند
در حال حاضر در اين وب‌سايت بيش از 32.5 مليون نفر کاربر با نام‌هاي ثبت‌شده وجود دارد. اين کاربران «اهالي ويکي پديا» ناميده مي‌شوند و مي‌توانند صفحات را ويرايش کنند.

4. آخرين مطلب ويکي پديا
تصور کنيد روزي، ويکي پديا به هر دليلي مجبور به تعطيلي شود. در اين وب‌سايت يک ائتلاف در مورد آخرين موضوع وجود دارد که مردم در آن مي‌توانند به حدس و گمانه‌زني درباره آخرين موضوعي بپردازند که قرار است به آن پرداخته شود. هر کاربر سه راي دارد و فرايند راي‌گيري بسيار ساده است: فقط کافي‌ست نام مقاله را به بخش مورد نظر اضافه کنيد و با چهار تيلد (خط فاصله) آن را امضا کنيد، اگر قسمت مورد نظر را پيدا نکرديد يک قسمت تازه بسازيد.
آخرين ويرايش ويکي پديا در همين صفحه انجام خواهد شد، اين ويرايش در واقع اعلام نام برنده است.

5. ويکي پديا برخي از مقالات عجيب و غريب را ذخيره مي‌کند
اين وب‌سايت مقالات عجيب و نامعمول زيادي دريافت مي‌کند و بسياري از آن‌ها را حتي ذخيره نيز مي‌کند. اين دسته از ورودي‌هاي ويکي پديا DAFT ناميده مي‌شوند که مخفف «deleted articles with freaky titles» و به معني «مقالات پاک‌شده با عناوين عجيب» است. مقالاتي مانند «نقش دلقک‌ها در جامعه مدرن»، «الاغ عصباني» و «آبجو براي سگ‌ها».

6. ويکي ‌پديا به مدت يک هفته اعضاي کنگره را تحريم کرد
پس از اين که برخي از اعضاي کنگره در اين وب‌سايت مقالاتي را با تعصبات خاص ويرايش کرده و تغيير دادند، ويکي ‌پديا رباتي به نام «ويرايش ‌کنگره» ساخت که وظيفه نظارت بر ويرايش کاربراني را به عهده داشت که با آدرس آي‌پي کنگره وارد سايت مي‌شدند. اما اين مراقبت، مشکل را کاملا حل نکرد. در سال 2014 ويکي‌ پديا پس از يافتن مقالاتي (درمورد تئوري‌هاي توطئه و سفر به ماه) که با شدت لحن ويرايش شده بودند، به مدت ده روز دسترسي سايت را براي آي‌پي کنگره مسدود کرد.

7. سالگرد ويکي پديا
هفتم ژانويه روز بسيار مهمي براي ويکي ‌پدياست، چار که روز تولد اين سايت است. از آن‌جايي که در اين روز در سال 2001 خدمات اين سايت به شکل عمومي شروع شد، به عنوان روز ويکي ‌پديا شناخته مي‌شود و کاربران نيز چه به شکل آنلاين و چه به صورت‌آفلاين آن را جشن مي‌گيرند.
در سال 2011 هنگامي که ويکي ‌پديا ده ساله شد، صفحه‌اي در آن به وجود آمد که جشن‌هاي مختلف در کشورهاي متفاوت را معرفي مي‌کرد که مردم مي‌توانند به مناسبت تولد اين وب‌سايت در آن‌ها شرکت کنند.

8. ويکي ‌پديا از 299 زبان مختلف پشتيباني مي‌کند
از دسامبر 2017، تعداد نسخه‌هاي ويکي ‌پديا به 299 نسخه به زبان‌هاي مختلف رسيد. البته 11 عدد از آن‌ها هنوز کار نمي‌کنند. در ميان نسخه‌هاي باقي‌مانده، زبان‌هاي گمنامي مانند کانوري، آنگلوساکسون، اسلواني قديمي کليسايي و چيِِني ديده مي‌شوند.

9. ويکي ‌پديا قوانين عجيبي مانند ممنوعيت ماموت‌هاي عصباني دارد
بيشتر وب‌سايت‌هاي اينترنتي، قوانين و مقررات ساده و سرراستي دارند. قوانيني مانند ممنوعيت فحاشي، عدم عرضه‌ي اطلاعات خصوصي و از اين قبيل. اما ويکي‌ پديا اينطور نيست. درواقع اين سايت کاملا برعکس بيشتر سايت‌هاي اينترنتي عمل مي‌کند.
ويکي‌پديا مقررات خود را با عناوين جذاب و گاها احمقانه‌اي نام‌گذاري مي‌کند. عباراتي مانند «با لباس مرد عنکبوتي از ساختمان رايک‌ستاگ (ساختماني سلطنتي و قديمي در آلمان) بالا نرويد» که احتمالا سعي دارد به مردم‌ اطلاع دهد که محتوايي درمورد بالا رفتن از ساختمان‌هاي تاريخي با لباس شخصيت‌هاي کميک منتشر نکنند. «دعاهاي برزخي» و «نفرين» نيز در بستر اين سايت ممنوع هستند. اين ممنوعيت براي اين به وجود آمده که در جامعه‌ي سايت، وردها و دعاها و خرافاتي مانند جادوهاي سياه و مخرب منتشر نشوند.

10. در ابتدا قرار بود تنها متخصصان در ويکي‌ پديا بنويسند
ويکي ‌پديا در آغاز، به عنوان مکملي براي سايت نوپديا (يک دايره‌المعارف اينترنتي ساخته شده توسط دو کارآفرين به نام‌هاي جيمي ولز و لري سنگر) معرفي شد. اما نوپديا نويسندگاني متخصص داشت، اين امر به اين معنا بود که سايت محتواي محدودي داشت که با سرعتي بسيار کم نيز منتشر مي‌شد. لري سنگر، يکي از بنيان‌گذاران نوپديا در خاطرات خود مي‌گويد: ايده اوليه من اين بود که ويکي ‌پديا را به عنوان بخشي تکميلي براي نوپديا ايجاد کنيم تا راهي باشد براي عموم مردم که محتوايي قابل ارائه به نوپديا اضافه کنند.

11. صفحه اصلي هميشه بيشترين بازديد را دارد
در بين صفحات ويکي ‌پديا، صفحه اصلي هميشه بيشترين بازديد را دارد، بعد از آن نيز صفحات Special: Search و Special: Random قرار دارند. مقالاتي که در کنار صفحه اصلي بيشترين بازديد را دارند، فيس‌بوک و يوتيوب هستند. در بين مقالاتي که موضوعاتي غير از معرفي وب‌سايت‌ها دارند، ايالات متحده آمريکا، دونالد ترامپ و باراک اوباما بيشترين بازديدها را دارند.

12. کاربري که بيشترين تعداد ويرايش را در ويکي‌پديا دارد
سر آمانتيو دي نيکولائو در مارچ 2016، اولين کاربر غيرربات ويکي ‌پديا نام گرفت که داراي بيشترين تعداد ويرايش مقالات بود، يعني تقريبا 1.6 مليون ويرايش. اما امتياز اين کاربر در مقايسه با ربات‌هاي الکترونيکي، به حساب نمي‌آيد. رباتي به نام سايدبات از مارچ 2016 حدود 5.1 مليون ويرايش داشته است.

13. صفحه استيو جابز بيشترين تعداد بازديد در يک روز را داشت

پس از صفحه اصلي، صفحه استيو جابز، بنيان‌گذار شرکت اپل و آن هم روز بعد از مرگ او داراي بيشترين بازديد بود، بازديد اين صفحه در ششم اکتبر 2011 7.4 مليون بود. رتبه بعدي پس از اين صفحه را، صفحه دونالد ترامپ بعد از انتخاب شدنش به عنوان رئيس‌جمهور آمريکا به خود اختصاص داد. در روز نهم نوامبر 2016، صفحه او 6.1 مليون بازديد داشت.

14. مردان، بيشتر ويرايشگران ويکي پديا
بر اساس تحقيقي که در سال 2013 انجام گرفت، حدود نود درصد ويراستاران فعال ويکي‌ پديا را مردان تشکيل مي‌دهند. وب‌سايت نيز از اين موضوع آگاه است و جيمي ولز از بنيان‌گذاران آن، در پاسخ به انتشار اين آمارها گفته است: مهم‌ترين موضوع براي ما ايجاد تنوع در ويراستاران است.

15. ويکي پديا يکي از ده وب‌سايت برتر جهان است
سال‌هاست که ويکي پديا به عنوان يکي از ده وب‌سايت برتر جهان انتخاب شده است، اما در اکتبر سال 2017، مجله تايم اين وب‌سايت را به عنوان سومين سايت تاثيرگذار جهان انتخاب کرد. رتبه‌هاي اول و دوم اين فهرست گوگل و آمازون بودند. مجله تايم آن را دايره‌المعارف بالفعل اينترنتي ناميد.

منبع: click.ir