بزرگنمايي:

چه خبر - بايدها و نبايدهاي طب سنتي براي مصرف گوشت

به جرات مي‌توان گفت که گوشت، يکي از پر طرفدارترين غذاها محسوب مي‌شود بويژه وقتي به صورت کبابي طبخ شود. کمتر کسي را مي‌توان پيدا کرد که از خوردن اين غذاي لذيذ صرف‌ نظر کند. دکتر عليرضا عباسيان، متخصص طب سنتي و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، برخي موارد را که بايد در رابطه با گوشت بدانيد، به شما مي‌گويد.

آن دسته از افرادي که با تغيير وضعيت مزاجي مواجه شده‌اند، بايد با مشورت از متخصص طب‌ سنتي، نوع گوشت مصرفي خود را انتخاب کنند. اگر مزاج، گرم‌تر شده باشد، پزشک متخصص طب‌ سنتي توصيه به استفاده از غذاهاي دريايي که مزاج آنها سردتر است، مي‌کند. البته ميگو و شاه‌ميگو، مزاج گرم‌تري به نسبت انواع ماهي‌ها دارند. آن دسته از افرادي که مزاجشان به سمت سردي متمايل شده است، بايد از گوشت پرنده‌هاي کوچک استفاده کنند.

گوشت حيوانات جوان، از ديدگاه طب‌ سنتي بهترين گوشت محسوب مي‌شود؛ در نتيجه مصرف جوجه و بره، مي‌تواند براي افراد بسياري مفيد باشد. البته علاوه بر گوشت بره و جوجه، مصرف برخي از ماهي‌ها مانند قزل‌آلا و ماهي سفيد نيز مي‌تواند تا حدودي خوب باشد. گوشت‌ها به‌طور کلي، مزاج گرم دارند و نسبت گرم‌ بودن آنها با يکديگر سنجيده مي‌شود. به عنوان مثال، گوشت ماهي به نسبت گوشت پرندگان، مزاج سردتر، با رطوبت بالا‌تر دارد. علاوه بر اين گوشت‌ها، گوشت‌هاي ديگري نيز وجود دارد که مي‌توان از آنها استفاده کرد، ولي مصرف اين نوع از گوشت‌ها نبايد به صورت دائمي باشد. براي مثال، آن دسته از افرادي که در بدن‌شان انرژي کمي دارند، گاهي مي‌توانند از گوشت شتر که مزاج آن گرم است، بهره ببرند. مصرف موردي گوشت شترمرغ، به آن دسته از افرادي که به کلسترول و چربي خون بالا، مشکلات سياتيک، يا درد مفاصل مبتلا هستند، توصيه مي‌شود.

هنگام انتخاب گوشت، علاوه بر توجه به مزاج آن، بايد به غلظت و لطافت آن نيز توجه کافي داشت. براي مثال، برخي از انواع گوشت مانند ماهي‌ها، لطيف و سريع‌الهضم محسوب مي‌شود، در حالي‌که برخي ديگر از گوشت‌ها مانند گاو يا گوساله، متراکم به حساب مي‌آيد و دير هضم است. افراد پير يا کودکان که هاضمه آنها ضعيف است، نبايد از گوشت‌هاي متراکم استفاده کنند، گوشت جوجه مرغ و ماهي براي اين دسته از افراد گزينه خوبي محسوب مي‌شود. افرادي که ورزش را به صورت حرفه‌اي دنبال مي‌کنند بايد از گوشت گوساله به شکل موردي حتما استفاده کنند.

از ديدگاه طب سنتي، مصرف گوشت به صورت زياد براي برخي از افراد، ممنوعيت دارد. مثلا افرادي که دموي‌مزاج يا مزاج گرم و تر دارند، نبايد در مصرف گوشت زياده‌روي کنند. داشتن بدن سرخ و برافروخته، فشار خون بالا، تعريق زياد، گرمايي بودن و احساس طعم شيرين در دهان، از ويژگي‌هاي اين دسته از افراد است. آن دسته از بيماراني که به اختلال حافظه، پرخوني (هموگلوبين بالا)، درد مفاصل و... مبتلا هستند، نبايد بيش از اندازه گوشت مصرف کنند.

افرادي که مزاج آنها سرد و خشک است يا سوداوي مزاج محسوب مي‌شوند بايد حتما از گوشت در برنامه غذايي خود استفاده کنند. ويژگي اين دسته از افراد زودرنج بودن، لاغري اندام، داشتن ساختار بدني استخواني، سرد بودن پوست بدن و کدر بودن آن است. علاوه بر اين، ريزش موي سر، داشتن موهاي ريز روي بدن (خانم‌ها)، ابتلا به يبوست و... از ديگر ويژگي‌هاي اين دسته از افراد است. به غير از اين دسته از افراد، کودکان در حال رشد هم بايد از گوشت به مقدار کافي استفاده کنند.

گوشت بايد تازه باشد و طب‌سنتي مصرف گوشت يخ‌زده را منع مي‌کند. علاوه بر اين، نوع طبخ گوشت مساله بسيار مهمي محسوب مي‌شود و بر کيفيت آن، اثر مي‌گذارد. طبخ گوشت بايد متناسب با بدن افراد باشد، ولي به طور کلي، طب‌سنتي گوشت کباب شده را گزينه بهتري به نسبت گوشت آب‌پز و سرخ شده مي‌داند چون گوشت کبابي، با دستگاه گوارش سازگاري بيشتري دارد. البته آن دسته از افرادي که مزاج خشک، ريزش موي ناشي از خشکي و پوست خشک دارند، بهتر است به جاي استفاده از گوشت کبابي، از نوع آب‌پز استفاده کنند تا رطوبت بدن‌شان به اين شکل تا حدي بالا برود. چنانچه گوشت به قدري در آب پخته شود که حالت لهيدگي کامل پيدا کند، به آن «مهرا» در طب‌سنتي گفته مي‌شود. اين نوع گوشت، براي افرادي که دستگاه گوارش آنها ضعيف است، کاربرد دارد. اين نوع گوشت آب‌پز، مناسب فصول پاييز و زمستان است که خشکي مزاج در اين فصول بيشتر ديده مي‌شود.

استفاده از ادويه‌جات مختلف در گوشت، روي کيفيت آن تاثير مي‌گذارد و مي‌تواند کيفيت آن را تغيير بدهد. استفاده از تخم گشنيز، تمرهندي، قره‌قروت، گرد ليمو و آلو مي‌تواند طبع گوشت را به سمت رطوبت بالاتر و خنک شدن ببرد؛ البته اين چاشني‌ها هضم گوشت را کمي سخت خواهد کرد. برخي از ادويه‌‌جات مانند فلفل سياه و دارچين، کاهش غلظت گوشت را در پي دارد. استفاده از نعنا خشک، جعفري خشک و به طور کلي سبزيجات معطر خشک شده، به هضم بهتر گوشت کمک مي‌کند. البته اين سبزيجات طبع گوشت را خشک خواهد کرد.

براي اين‌ که کيفيت گوشت ماهي افزايش پيدا کند، بايد روي آن روغن زيتون يا کنجد ريخت؛ براي اين منظور، مي‌توان در زمان طبخ چند قطره روغن بادام شيرين روي ماهي ريخت و به آن آويشن نيز اضافه کرد. مصرف ماهي بهتر است به شکل آب‌پز يا کبابي باشد. زدن زردچوبه، آرد و تخم‌مرغ روي ماهي و سرخ کردن آن، کيفيت ماهي را پايين مي‌آورد؛ ضمن اين‌که براي افرادي که کبد ضعيفي دارند يا از ناراحتي‌هاي پوستي مانند لک‌هاي سياه يا سفيد رنج مي‌برند، مضر است. بعد از مصرف ماهي، خوردن خرما توصيه مي‌شود.

منبع : چهارديواري جام جم