بزرگنمايي:

چه خبر - کاهش وزن در سرما تسريع مي شود؟

در اين پژوهش که يک ماه به طول انجاميد، يک محقق ارتش، 10 مرد برهنه را به مدت 8 ساعت در معرض دماي زير 10 درجه قرار داد. لرزيدن، روش فوري بدن براي توليد گرما بود اما پيش از روز چهاردهم، اين لرزش متوقف شد و به نظر مي رسيد بدن، راه‌هاي ديگري را براي توليد گرما پيدا کرده است.
امروزه، متخصصان فهميده‌اند که سلول‌هاي چربي توليدکننده گرما که با نام "چربي قهوه‌اي" شناخته مي‌شوند، توانايي ما را براي خوگرفتن با سرما، تضمين مي‌کنند. باربارا کنون Barbara Cannon، استاد علوم بيومديکال دانشگاه استکهلم سوئد مي‌گويد: در حالي‌ که سلول‌هاي "چربي سفيد"، انرژي ناشي از غذاي مصرفي را ذخيره مي‌کنند؛ سلول‌هاي چربي قهوه‌اي، براي توليد گرما انرژي مي‌سوزانند.
به گفته باربارا که اين پژوهش را در مورد چربي قهوه‌اي و فوايد آن براي سلامتي منتشر کرده‌ است، قرار گرفتن در معرض سرما، ميزان چربي قهوه‌اي موجود در بدن را افزايش مي‌دهد. بنابراين هنگامي که بدن در واکنش به سرما شروع به لرزيدن مي‌کند، چربي قهوه‌اي کافي را براي توليد گرما، فعال مي‌کند. به عبارت ديگر، فوايدي در مورد وزن بدن به همراه خواهد داشت. تا زماني‌که براي جبران انرژي مورد استفاده بدن در سرما پرخوري نشود، بدن در واکنش به گرما، چربي‌هاي اضافي را مي‌سوزاند. در اين صورت شک نکنيد، در واکنش به سرما مقداري وزن از دست خواهيد داد.
در اين ميان، فوايد ديگري هم وجود دارد. اسون انربک Sven Enerbäck استاد زيست‌شناسي سلولي در دانشگاه گوتنبرگ سوئد که در پژوهش خود معتقد است با بالا رفتن سن، ذخاير چربي قهوه‌اي تغيير مي‌کند و اغلب کاهش مي‌يابد.ما در ميان افرادي با سطح بالاتر چربي قهوه‌اي، ميزان حساسيت انسولين بيشتر، سطوح پايين‌تري از اسيدهاي چرب و همچنين سطوح پايين‌تري از تري‌گليسيريد مي‌بينيم.
تغييرات متابوليک مربوط به چربي قهوه‌اي در برخي موارد دقيقا برعکس آن چيزي است که در افراد مبتلا به ديابت نوع دو رخ مي‌دهد. در ميان دانشمندان اين نظر وجود دارد که شايد بتوان از قرار گرفتن در معرض سرما و تشکيل چربي قهوه‌اي، براي مقابله و پيشگيري از ديابت، اضافه وزن و ديگر اختلالات متابوليک استفاده کرد.
البته در اين بين برخي بيماران مخصوصا کساني که از بيماري قلبي رنج مي‌برند يا در خطر عارضه يا سکته قلبي هستند بايد از قرار گرفتن در معرض سرماي شديد اجتناب کنند.
شينگو کاجيمورا Shingo Kajimura استاد زيست شناسي سلولي و لايه‌اي دانشگاه کاليفرنيا، سن فرانسيسکو معتقد است بدن هنگام قرار گرفتن در معرض سرما سعي مي‌کند با لرزاندن رگ‌هاي خوني از کمبود گرما پيشگيري کند؛ بنابراين فشار خون و ضربان قلب بالا مي‌رود. نوسانات فشار خون سرمازده مي‌تواند موجب حمله يا سکته قلبي در افرادي شود که در معرض اين خطرها قرار دارند. همين موضوع، دليل تماس‌هاي بسيار با اورژانس در ساعت سه صبح در اواسط زمستان است. افراد مسن‌تر براي رفتن به حمام بلند مي‌شوند و قرار گرفتن آن‌ها روي زمين سرد، به انقباض رگ خوني و سکته مي‌انجامد(تحقيقات نشان داده است کاهش تقريبا پنج درجه‌اي دماي محيط، خطر سکته را تا 11 درصد بالا مي‌برد).
کاجيمورا مي‌گويد که براساس پژوهش‌هاي اخير، گذراندن دو ساعت از روز در اتاقي با دماي 18 درجه درحاليکه لباس به تن داريد موجب مي‌شود که احساس سرما کنيد، اما سرمازده نشويد که براي افزايش ذخاير چربي قهوه‌اي کافي است.
حتي در صورتي‌ که توان ايستادن در سرما و افزايش ذخاير چربي سالم بدن را داريد، بايد به خاطر سوزاندن چربي يا فوايد متابوليک، خود را در معرض هواي خنک قرار دهيد. وقتي در محيط گرمي زندگي مي‌کنيد، ايجاد چربي قهوه‌اي زياد با ماندن در سرما به لاغر ماندن شما کمکي نمي‌کند.
مشخص نيست که آيا کم کردن وزن و تغييرات متابوليک مربوط به چربي قهوه‌اي، سلامتي طولاني مدت به همراه دارند يا خير. بسياري از مطالعات در زمينه رژيم‌هاي غذايي نشان داده‌اند که تقريبا هر مداخله‌اي به افت وزن در طولاني مدت کمک مي‌کند اما بدن تمايل دارد به هم‌ايستايي يعني حفظ شرايط پايدار در محيط داخلي بازگردد.
به گفته کاجيمورا همين شرايط دليل مشکل بودن کاهش وزن است. فکر مي‌کنم قرار گرفتن در معرض سرماي مزمن، براي سلامتي متابوليک افراد مبتلا به ديابت نوع دو خوب باشد اما بررسي‌هاي بيشتري در زمينه آزمايشات باليني انسان مورد نياز است.