بزرگنمايي:

چه خبر - دختراني که در سرخوشي و مانند يك روز عادي از خودكشي سخن مي‌گويند.

گيسو فغفوري در روزنامه شرق نوشت: به‌تازگي فيلمي از دو دختري كه چندي پيش در اصفهان خودكشي كرده‌اند، منتشر شده است. آنان در سرخوشي و مانند يك روز عادي از خودكشي سخن مي‌گويند. درباره اين فيلم كه سؤالات متعددي را در ذهن به وجود مي‌آورد، با «عباس عبدي»، جامعه‌شناس و تحليلگر، صحبت کوتاهي كرده‌ايم.
وقتي اين فيلم را مي‌ديديد، چه واكنشي در برابرش داشتيد؟
واكنش اوليه‌ام تعجب شديد بود. باورم نمي‌شد دو دختر نوجوان بخواهند براي خودكشي بروند و طوري به مرگ نگاه كنند كه انگار براي رفتن به تفريح و شادي مي‌روند. كاملا راحت و آرام با آن برخورد مي‌كردند. هنوز هم نمي‌دانم اين واقعا فيلمي است كه آنان قبل از رفتن به خودكشي از خودشان برجا گذاشته‌‌اند يا خير؟ شايد مربوط به روز ديگري بوده و نه روز خودکشي، چراكه اگر اين‌طور باشد، واقعا موضوع شگفت‌انگيزي است.
به نظرتان اين فيلم با شكل‌هاي مرسوم خودكشي فرق دارد؟
همان‌طور كه مي‌دانيد، خودكشي دلايل و انواع متنوع و مختلفي برحسب علت دارد. اميل دوركيم اولين كسي است كه در اين زمينه تحقيقات زيادي انجام داده و دسته‌بندي‌هاي مختلفي درباره خودكشي داشته است، اما واقعا نمي‌دانم اين نوع خودكشي در كدام‌يك از اين دسته‌ها جا مي‌گيرد، چراكه ذره‌اي استرس مورد انتظار را در فرد نمي‌بينيم، كاملا با آرامش با مرگ برخورد مي‌كنند. قطعا نمي‌توان اين نوع خودكشي را با شكل‌هاي مرسوم مقايسه کرد كه فرد نمي‌تواند با فشارهاي اطرافش خودش را هماهنگ كند و دست به خودکشي مي‌زند. خودکشي سرخوشانه‌اي بود اگر فيلم واقعيت را بازتاب دهد.
آيا واقعا با نسلي روبه‌رو هستيم كه اطلاعي از ويژگي‌ها و خصوصياتشان نداريم؟
در ابتدا بايد بگويم پاسختان مثبت است، چون وقتي با چنين اتفاقي روبه‌رو مي‌شويم و نمي‌توانيم آن را بفهميم، پس نتوانسته‌ايم اين نسل را بشناسيم، اما چيز ديگري در اين ميان وجود دارد كه ما را به ترديد مي‌اندازد تا به‌سرعت قضاوت نكنيم. نكته اين است كه آيا اين رفتار خاص تبديل به يك روند شده است؟ يا يك پديده خاصي است كه در يك جا و در يك مورد اتفاق افتاده كه حالا بايد علل آن مورد خاص را شناسايي كرد؟ در حوزه اجتماعي نمي‌توانيم يك پديده را مصداق يك وضعيت و روند در نظر بگيريم، بلكه تكرارش بايد ما را نسبت به آن حساس و نگران كند. نكته ديگر اين است كه يكي از اين دو نفر زنده مانده است. اميدوارم حالش بهبود يابد و با او صحبت کاملي انجام شود و اين اتفاق تجزيه و تحليل شود تا بتوان ريشه اين اتفاق و عملكرد عجيب را شناسايي كرد.
به نظرتان چه نكته‌اي سبب مي‌شود اين نياز را حس مي‌کنند كه عملكرد غيراخلاقي خود را از منظر جامعه ضبط كنند؛ چه اين اتفاق قتل باشد - قتلي كه چهار دوست در يكي از شهرستان‌ها انجام دادند و از لحظات جان‌سپردن مقتول فيلم‌برداري كردند- چه خودكشي اين دو دختر در اصفهان؟
واقعا نمي‌شود تحليل كرد چرا اين فيلم را ضبط كرده‌اند؟ حتي نمي‌دانم اين فيلم چگونه منتشر شده است؟ اين فيلم يا بايد در اختيار خانواده باشد يا نيروي پليس. بالطبع خانواده نبايد درباره انتشار اين فيلم انگيزه‌اي داشته باشد. نيروي انتظامي هم طبق قانون حق ندارد اين كار را انجام دهد. همين انتشار فيلم هم براي من مسئله است. فارغ از اين نكته به نظرم شهرت و تنوع‌خواهي مي‌تواند از عواملي باشد كه آنها اين فيلم‌ها را ضبط كرده‌‌اند، اما همه اينها تحليل‌هايي فرضي هستند. از طرفي اصلا نمي‌توان آن قتلي را كه در كردستان رخ داده است، با اين فيلم خودکشي دختران مقايسه كرد، اينها كاملا متفاوت هستند. آن‌جور قتل‌ها معمولا مرتبط با مسائل ناموسي است كه كاملا با اين اتفاق فرق دارد.
منظورم همين ماجراي ضبط‌كردن بود. اول بحث ماجراي بازي نهنگ آبي مطرح شد كه بعدا هم تكذيب شد. آيا به نظر نمي‌رسد كه كلا جامعه‌شناسان، مسئولان، خانواده‌ها و... در برابر اتفاق‌هاي جديد بي‌اطلاع و مبهوت هستند؟
اين دو ضبط فيلم هم متفاوت است، حداقل در اهداف با هم فرق دارند، ولي ما با يک پديده بسيار مهم مواجه شده‌ايم که 40 سال پيش به مخيله هيچ‌کس خطور نمي‌کرد و آن توانايي فرد براي توليد و توزيع متن و عکس و فيلم به‌صورت هم‌زمان براي همه جهان است. اين قدرت وسوسه‌انگيز است، البته قرار نيست همه مردم وسوسه شوند، کافي است يک در هزار چنين شوند، در اين صورت با موجي از اتفاقات عجيب‌وغريب مواجه خواهيم شد. الان ظرفيت آن هست که همه آقاي دوربيني شوند بدون اينکه نيازي به حضور در جلسه آقاي قرائتي داشته باشند. بنابراين وضع جديد نوعي جلوزدن فناوري از قدرت انطباق‌پذيري انسان است و شايد ما دچار تأخر فرهنگي نسبت به فضاي مجازي شده‌ايم. اگر مردم جوامع پيشرفته دچار اين تأخر نباشند، ما به دليل وضعيت رسانه‌هاي رسمي خودمان دچار آن شده‌ايم.

اگر مي خواهيد بيشتر بدانيد : آخرين صحبت هاي دو دختر اصفهاني قبل از خودکشي + فيلم

منبع: روزنامه شرق