بزرگنمايي:

چه خبر - جنين هايي که به آمريکا و کانادا مي روند

همراه با برخي آسيايي‌ها به‌ويژه چيني‌ها، برخي از ثروتمندان ايراني و نيز عده‌اي از مسئولان به‌خاطر دريافت تابعيت كشورهاي غربي، براي تولد فرزندانشان به كشورهايي نظير امريكا و كانادا، استراليا مي‌روند. خبر ديگر تازگي ندارد؛ ‌اينكه چهره‌هاي مشهور هنري، ورزشي يا فرزندان دولتمردان و چهره‌هاي سياسي براي به دنيا آوردن فرزند يا نوه خود به امريكا يا يكي از كشورهايي كه قانون ارائه تابعيتشان براساس خاك و تولد در سرزمين‌شان اعطا مي‌شود، سفر كرده است. هر از ‌چند‌گاهي اخباري از اين دست را مي‌شنويم و تصاوير به اشتراك گذاشته شده از اين دو‌تابعيتي‌هاي كوچك كه مزايايي را براي تابعيت پدر و مادرانشان هم فراهم مي‌كنند، در شبكه‌هاي اجتماعي مي‌بينيم؛ ‌تلاش سلبريتي‌ها وثروتمندان براي گرفتن تابعيت دوم از طريق تولد فرزند، اگرچه قابل‌تأمل، اما با معيارهاي خود آنان قابل توجيه است.
تلاش دولتمردان براي دريافت تابعيت دوم فرزندانشان با تولد در خاك كشورهايي كه بر‌اساس اصل خاك تابعيت مي‌دهند، حكايت از آن دارد كه به‌رغم تمام مزاياي ژن خوب و آقازادگي براي فرزندان مسئولان، برخي از آنها آنچنان به عملكرد خود اطمينان دارند كه مي‌كوشند با گرفتن تابعيت كشورهايي همچون كانادا و امريكا‌، در‌صورت نياز از آينده‌اي كه براي ايران ساخته‌اند فرار كنند!
ضربه مسئولان دو‌تابعيتي به كشور و ماجراي اختلاس‌ها و فرارها منجر به تلاش‌هايي براي شناسايي و حساسيت بيشتر درباره سپردن مسئوليت به اين افراد شد. يكي، دو ماه پيش بود كه جواد كريمي قدوسي، رئيس هيئت تحقيق و تفحص افراد دو‌تابعيتي مجلس با اشاره به حضور برخي افراد دو تابعيتي و داراي گرين‌كارت در ادارات دولتي و در سطح معاونان رئيس‌جمهور، وزرا و رده‌هاي مهم دولت و رياست‌جمهوري گفت: بر‌اساس تحقيق و تفحصي كه انجام شده تا‌كنون 80 مقام مسئول دولتي داراي دوتابعيتي، گرين‌كارت يا اقامت در كشورهاي بيگانه از جمله امريكا محرز شده است.
برخي از اين مسئولان علاوه بر آنكه خود داراي گرين‌كارت هستند، همسر يا فرزندان آنها هم داراي گرين‌كارت امريكا هستند و حتي در اين كشور اقامت دارند. به گفته وي، معصومه ابتكار، مسعود سلطاني‌فر و جمشيد انصاري از جمله چهره‌هاي دولتي داراي گرين‌كارت امريكا هستند. حكايت دو‌تابعيتي‌ها قرار نيست با شناسايي، معرفي و احتمالاً بركناري آنها خاتمه يابد. اين ماجرا انگار از آنچه فكر مي‌كنيم دنباله‌دارتر است و حكايت دريافت تابعيت با تولد در كشورهاي داراي تابعيت با اصل خاك، ‌پرونده فرار جنين‌ها براي دريافت تابعيت اين كشورها را باز كرده است؛ ‌پرونده‌اي كه بخش مهمي از آن به فرزندان و نوه نتيجه‌هاي مسئولان وقت اختصاص مي‌يابد.
تلاش براي تابعيت از طريق تولد
تلاش براي دريافت تابعيت كشورهاي پيشرفته‌تر موضوعي است كه در اغلب كشورهاي دنيا وجود دارد و مختص ايراني‌ها نيست به طور نمونه چيني‌ها هم تلاش مي‌كنند تا بتوانند با تولد فرزندشان در كشورهايي مانند امريكا يا كانادا كه از اصل خاك براي ارائه تابعيت پيروي مي‌كنند، تابعيت اين كشورها را به دست آورند. اين مسئله به خصوص در سال‌هاي اخير در كشور ما هم به يكي از موضوعات لوكس خانواده‌هاي ثروتمند تبديل شده است؛ خانواده‌هايي كه به كمك شركت‌هاي مهاجرتي براي تولد فرزندشان به كشورهاي داراي چنين امكاني مي‌روند تا ضمن دوتابعيتي شدن فرزندشان خودشان هم از مزاياي اين مسئله استفاده كنند.
در كشورهايي كه تابعيت را بر‌اساس اصل خاك ارائه مي‌كنند، فرد در قلمرو و خاك هر كشوري كه متولد شود، تابعيت يا شهروندي آن كشور را اخذ مي‌كند. اصل خاك به افرادي كه در كشتي، هواپيما يا محدوده هوايي آن كشور متولد شده باشند، حق تابعيت را اعطا مي‌كند و حقوقي كه فرد به واسطه اين تابعيت دريافت مي‌كند ربطي به نوع اقامت والدين وي ندارد.
كانادا، ايالات‌متحده امريكا، آرژانتين، برزيل، شيلي، كلمبيا، كاستاريكا، دومينيكا، اكوادور، هندوراس، جامائيكا، مكزيك، پاناما، پاكستان، پاراگوئه، پرو، اروگوئه، ونزوئلا، سنت لوسيا، كامبوج، بوليوي و گواتمالا از جمله كشورهايي هستند كه از اصل خاك تبعيت مي‌كنند. در سيستم تولد فرزند در امريكا، كودك به دنيا آمده در ايالات متحده امريكا يك شهروند امريكايي(citizen) محسوب مي‌شود، حتي اگر از پدر و مادري غير‌امريكايي متولد شود. نكته حائز اهميت در اين ميان آن است كه وقتي فردي به عنوان شهروند ايالات‌متحده امريكا محسوب شد، راحت‌تر و سريع‌تر مي‌تواند جهت مهاجرت اعضاي خانواده خود، براي ورود به خاك اين كشور اقدام كند.
دور زدن ترامپ
اين مزايا شامل كشورهاي ديگر داراي سيستم تابعيت خاك هم مي‌شود، به خصوص اينكه با قوانين مهاجرتي تازه‌اي كه ترامپ وضع كرده ديگر ورود به امريكا و برخورداري از اين مزايا به اين سادگي‌ها امكانپذير نيست، اما چهره‌ها و فرزندان مسئولاني كه به دنبال بهره‌گيري از مزاياي دوتابعيتي هستند هم مي‌دانند چگونه مي‌توان قانون ترامپ را دور زد.
داشتن پاسپورت برخي كشورهاي ديگري داراي قانون تابعيت از طريق خاك همچون كانادا اين امكان را به فرد مي‌دهد كه به راحتي و بدون نياز به ويزا به كشورهاي ديگري همچون امريكا و انگليس سفر كند و در اين كشورها به كار و تحصيل بپردازد. همين مسئله هم موجب شده تا اگرچه ورود به امريكا و تولد فرزند در اين كشور با قوانين جديد ترامپ سخت شود، اما با دريافت تابعيت كانادا و چند كشور مشابه ديگر اين قوانين دور زده شود.
حالا برويم سر ماجراي برنامه‌ريزي سلبريتي‌ها و فرزندان برخي مسئولان براي دريافت تابعيت ديگر كشورها از طريق تولد.
دلشان با مردم و نظام نيست
هر‌از چند‌گاهي اخبار تولد فرزند دختر فلان مسئول و عروس آن يكي مسئول در يكي از بيمارستان‌هاي كشورهايي همچون انگليس، كانادا، ‌استراليا و امريكا به گوش مي‌رسد.
تلاش اين افراد و چهره‌ها براي دريافت تابعيت ديگر كشورها در حالي است كه هيچ كدام از چالش‌هايي كه در حوزه تحصيل، ‌اشتغال و ازدواج براي افراد عادي جامعه، طبقات و اقشار متوسط و پايين جامعه وجود دارد شامل آنها نمي‌شود و داشتن ژن خوب و بهره‌مندي از مزاياي آقازادگي موجب مي‌شود تا فرزندان مسئولان حتي در صورت نداشتن شايستگي‌هاي لازم بر صندلي‌هاي مديريتي تكيه بزنند و بدون طي كردن مراحل معمول مسئول بودن را تجربه كنند.
هر چند در اين ميان هستند آقازاده‌هايي كه شايستگي نشستن بر كرسي‌هاي مديريتي را هم دارند، اما نمي‌توان از پشتوانه ژن خوبشان براي رسيدن به اين جايگاه شايسته چشم‌پوشي كرد. با تمام اينها انگار برخي مسئولان به اين مسئله باور دارند كه نبايد همه تخم‌مرغ‌ها را در يك سبد گذاشت. شاهد اين ادعا هم تلاش برنامه‌ريزي شده برخي چهره‌ها براي اخذ تابعيت كشورهايي همچون امريكا، ‌كانادا يا استراليا با بهره‌گيري از قانون تابعيت از طريق تولد است؛ ‌موضوعي كه نشان مي‌دهد انگار اين افراد چندان تعلق خاطري به كشور ندارند آن هم در شرايطي كه نخستين شرط براي نقش‌آفريني مناسب يك مسئول دلبستگي تامه‌اش به ميهن و تلاش براي ساخت آينده‌اي بهتر براي همه هموطنان است.
تدبير برخي مسئولان و چهره‌هاي شناخته شده براي دريافت تابعيت كشورهاي اروپايي و امريكا و تلاش براي دو‌تابعيتي شدن و برنامه‌ريزي براي ترك ايران در آينده در حالي رخ مي‌دهد كه وضعيت حال و آينده كشور درست در دست همين مسئولاني است كه انگار خودشان هم آنچنان از عملكرد خودشان نامطمئن هستند كه به جاي برنامه‌ريزي براي ساختن ايراني بهتر براي همه در تلاشند تا آينده خود را به واسطه ارتباط خوني و گرفتن تابعيت كشورهاي اروپايي يا امريكايي بر‌اساس تابعيت خاك در آن سوي آب‌ها ترسيم کنند و ماحصل عملكرد خود را براي مردمي كه پاي اين خاك ايستاده‌اند، بگذارند و بروند.

منبع: روزنامه جوان