بزرگنمايي:

چه خبر - چراغ چک خودرو را بشناسيم

وقتي چراغ چک موتور خودروي شما روشن مي­‌شود اندوه عميقي شما را فرا مي­‌گيرد. روشن شدن اين چراغ احتمال دارد به معناي يک مشکل پر­هزينه، مانند خرابي کاتاليزور باشد يا ممکن است علت روشن شدن آن يک مشکل جزئي مانند شل بودن در باک بنزين باشد. اما در اکثر موارد با روشن شدن اين چراغ حداقل براي يافتن عيب و خاموش کردن چراغ بايد سري به نمايندگي بزنيد.

چراغ چک موتور که به‌طور رسمي­‌تر چراغ نشان­‌دهنده عيب ناميده مي­‌شود، علامتي از سوي ECU يا کامپيوتر خودرو است که نشان مي‌­دهد خطايي رخ داده است. يک تعميرکار مجاز مي­‌تواند با گرفتن مبلغي خطاي ايجاد‌شده را تشخيص دهد، ولي راهي براي پيش­بيني احتمالي خطاي مذکور وجود دارد.

قبل از سال 1996 خودروسازان سيستم تشخيص عيب انحصاري داشتند که اساساً براي اين بود که اطمينان حاصل کنند خودروهاي‌شان با استانداردهاي کنترل آلودگي سازمان حفاظت از محيط‌ زيست مطابقت دارند يا خير. از سال 1996 به بعد تمام خودروها به سيستم استاندارد تشخيص عيب جديدي به نام OBD-II مجهز شدند که فهرستي از کدهاي خطاي استاندارد و يکسان در تمام خودروها در آن قيد شده بود و تمام خودروسازان براي دسترسي به اين اطلاعات ملزم به نصب يک سوکت OBD-II با استاندارد جهاني در خودروهاي‌شان شدند. اين سوکت معمولاً زير ستون فرمان واقع شده و دسترسي به آن آسان است. دستگاه عيب‌ياب يا «دياگ» به همين سوکت متصل مي‌شود.

مفهوم کد خطا

افرادي که در زمينه رسيدگي و نگهداري از خودرو خودکفا هستند مي­‌توانند دستگاه­‌هاي کدخوان ارزان­قيمت خريداري کنند که قابليت اتصال به پورت استاندارد OBD را دارند و پس از پيدا کردن کد در اينترنت معناي آن را جستجو کنند. بعضي از دستگاه­‌هاي کدخوان حتي مي­‌توانند چراغ چک را خاموش کنند ولي در واقع خاموش کردن چراغ چک به­ تنهايي به معناي رفع عيب نيست. در بسياري از اين موارد چراغ چک بعداً دوباره روشن خواهد شد.

بر اساس گفته متخصصان بسياري از رانندگان چراغ سرويس الزامي خودرو را در صفحه پشت آمپر با چراغ چک اشتباه مي­‌گيرند. اين دو چراغ اخطار ربطي به هم ندارند. چراغ سرويس الزامي فقط به اين معناست که زمان تعويض روغن خودرو يا ديگر سرويس­‌هاي دوره­‌اي فرا رسيده است. روشن شدن اين چراغ برخلاف چراغ چک به معناي ايجاد مشکل در خودرو نيست.

چراغ چک بسته به نوع خودرو به رنگ نارنجي، زرد يا زرد مايل به قهوه­‌اي روشن مي­‌شود. اگر چراغ چک چشمک بزند به اين معناست که مشکل جدي­‌تري مانند احتراق نامنظم رخ داده است که مي‌­تواند به­ سرعت باعث داغ شدن بيش‌ازحد کاتاليزور شود. کاتاليزور براي کاهش آلايندگي در دماهاي بالا کار مي‌­کند، ولي اگر خراب باشد خطر ايجاد حريق وجود دارد.

روشن شدن چراغ چک را ناديده نگيريد

بنابراين اگر چراغ چک به‌صورت پيوسته روشن ­ماند و در حال چشمک زدن نبود، بايد چه اقدامي بکنيد؟ مسلماً واضح‌­ترين جواب اين است که خودرو را نزد متخصص ببريد تا موتور را بازديد کند. اما بسياري از مردم احتمالاً به خاطر ترس از يک تعمير پر­هزينه هيچ اقدامي انجام نمي‌­دهند. بعضي از رانندگاني که خودروهاي قديمي‌­تر دارند تا جايي که ممکن است با چراغ چک روشن با خودروي خود رانندگي مي­‌کنند و به تعميرگاه مراجعه نمي‌کنند. اما قبل از اينکه بتوانند براي خودروي خود معاينه فني بگيرند بايد چراغ چک را خاموش کنند و گرفتن معاينه فني فرد را وادار مي­کند به مشکل خودرو رسيدگي کند. اگر چراغ چک روشن باشد به‌احتمال‌ زياد آلايندگي خودرو زياد است و مصرف سوخت آن نيز بسيار بالاست.

طبق گفته يکي از مديران شرکت‌هاي تعميراتي، چراغ چک 10 درصد از تمام خودروهايي که در حال تردد هستند روشن است و نيمي از رانندگان اين خودروها به مدت بيش از 3 ماه چراغ چک خودروي خود را ناديده گرفته­‌اند. سيستم عيب­‌يابي خودرو به نحوي طراحي شده است که در تمام مدت حيات خودرو به‌طور پيوسته سيستم کنترل آلايندگي خودرو را تحت نظر داشته باشد. بااين‌حال موتور خودرو و سيستم کنترل آلايندگي به‌گونه‌اي با يکديگر مرتبط هستند که سلامت سيستم کنترل آلايندگي به­درستي نشان­‌دهنده سلامت کلي موتور خودرو است.

يک مهندس ارشد خودرو در انجمن خودروي کاليفرنياي جنوبي است مي­‌گويد: «اگر چراغ چک روشن شد راننده اول از همه بايد شل بودن در باک را چک کند زيرا اين يکي از علت­‌هاي رايج روشن شدن چراغ چک است. وقتي در باک شل باشد، کد خطايي به حافظه کامپيوتر مي­‌فرستد و وجود نشتي در سيستم بازيابي بخارات بنزين را گزارش مي­‌کند که يکي از بخش‌­هاي سيستم کنترل آلايندگي خودرو است. اگر در باک شل بود آن را سفت کنيد و به رانندگي ادامه دهيد. با اين‌حال با سفت کردن در باک نيز مدتي طول مي­کشد تا چراغ چک خاموش شود».

علائم متناقض

گاهي اوقات بدون اينکه خودرو مشکلي داشته باشد ممکن است چراغ چک روشن شود. اين مشکل احتمال دارد موقتي بوده و در اثر تغيير در رطوبت هوا يا عوامل ديگر ايجاد شده باشد. در چنين مواردي چراغ چک بايد پس از مدت کوتاهي خودبه­خود خاموش شود. تعميرکاران نيز معمولاً يک‌بار تمام خطاها را از حافظه ECU پاک مي‌کنند و کمي صبر مي‌کنند تا ببينند آيا خطا دوباره ظاهر مي‌شود يا خير.

شرکت CarMD فهرستي از 5 مورد از رايج‌­ترين کدهاي خطا که باعث روشن شدن چراغ چک مي­‌شوند منتشر کرده است. اين 5 کد خطاي رايج به ترتيب تعدد رخداد عبارت‌ند از:
*خطاي سنسور اکسيژن (سنسور اکسيژن بخشي از سيستم کنترل آلايندگي است که ميزان اکسيژن موجود در گازهاي خروجي را سنجيده و بر اساس آن به تنظيم نسبت سوخت و هوا کمک مي­‌کند)
*خطاي مربوط به شل بودن در باک
*خطاي مربوط به کاتاليزور
*خطاي سنسور سنجش ميزان هواي ورودي به موتور
*خطاي مربوط به واير شمع
منبع: jamejamonline.ir