بزرگنمايي:

چه خبر - گفت و گو با ويليام فردکين

 زماني که «ويليام فردکين» در سال 1973 فيلم معروف «جن‌گير» را ساخته هرگز يک جن‌گير واقعي را از نزديک ملاقات نکرده بود، حالا اين کارگردان آمريکايي پس از گذشت بيش از چهار دهه به سراغ پدر «آمورث» جن‌گير اسقف‌نشين رم و رئيس انجمن‌ بين‌المللي جن گيران رفته و با حضور در جلسات واقعي جن‌گيري، تجربيات خود را در قالب مستندي با عنوان «شيطان و پدر آمورث» به جشنواره فيلم ونيز آورده است.
در زير مصاحبه نشريه سينمايي ورايتي را با «ويليام فردکين» در جريان جشنواره فيلم ونيز مي‌خوانيم:
چگونه با پدر «آمورث» آشنا شديد؟
با کتاب‌هاي او آشنا بودم، چهار يا پنج اثر او به انگليسي ترجمه شده است و مي‌دانستم که واکنش خوبي به فيلم «جن‌گير» داشته است. گرچه اظهار کرده بود که جلوه‌هاي ويژه در اين فيلم بيش از حد بوده است. «پدر آمورث» معتقد بود که فيلم «جن‌گير» باعث شده که مردم کار او را بهتر درک کنند. من هيچگاه تلاشي براي ملاقات با اين پدر روحاني نکردم و فکر نمي‌کردم که چنين امکاني وجود داشته باشد اما حدود يک سال پيش که در يکي از شهرهاي نزديک به رم بودم يکي از دوستانم توانست نامه‌اي براي پدر «آمورث» ارسال کند و او دو روز بعد پاسخ داد و به درخواست ملاقات من پاسخ مثبت داد.
بنابراين اين ملاقات ايده خودتان بود؟
بله ايده‌اي بود که به يکباره به ذهنم خطور کرد و آن را مشيت الهي مي‌دانم. صدايي از درون به من گفت مي‌تونم با پدر «آمورث» ملاقات کنم؟
اين درست است که پدر «آمورث» يکي از طرفداران فيلم کلاسيک «جن‌گير» بوده است و بسيار فوق‌العاده است که در سال 1974 بدون انجام تحقيقات خاصي درباره اين موضوع توانستي فيلمي بسازي که مورد پذيرش و پسند او قرار گيرد.
هيچ تحقيقي وجود نداشت و تنها تحقيق کتاب‌هاي خود او بودند. درآمريکا و در قرن بيستم ميلادي تنها دو مورد جن‌گيري وجود داشته که درباره آنها مطالبي نوشته شده و اصولا کليسا خيلي درباره اين موضوع صحبت نمي‌کرد و اصلا تلاشي براي عمومي کردن آن نداشتند و شک داشتم که به من اجازه ساخت چنين فيلمي را بدهند. اما پدر «آمورث» به من اجازه ساخت اين مستند جديد را داد و به صورت کامل مستقل از روندهاي کليسا عمل کرد چرا که يکي از منتقدين واتيکان بود.
شگفت‌انگيز و فوق‌العاده است که توانستي به همين راحتي به جلسات واقعي جن گيري راه پيدا کني.
شوکه شده بودم و حتي فکر نمي‌کردم بتوانم با او ملاقات کنم. نمي‌دانستم چقدر مشغله کاري دارد و هر روز و در همه حال تا روزي که به بيمارستان رفت و درگذشت مشغول جن‌گيري بود. (گابريل امورث روز جمعه (16 سپتامبر 2016) در سن 91 سالگي به دليل مشکلات ريوي درگذشت). او مي‌خواست مردم نسبت به کار او آگاهي پيدا کنند و از واتيکان نيز مي‌خواست جن‌گيران بيشتري را تربيت کند و وي معتقد بود من ويژگي لازم براي روايت داستان او و عمومي کردن آن از طريق فيلم و سينما را دارم.
درباره ساخت مستند بگوئيد.
مشخصا مجبور بودم اين فيلم را به تنهايي فيلمبرداري کنم و يکي از شرايط اين بود که هيچ عوامل فيلم و نوري با خود نبرم و بنابراين من هم از يک دوربين ثابت سوني با کيفيت بالا استفاده کردم. من فقط آن دوربين را داشتم و تنها دو متر و شايد کمتر با آنها فاصله داشتم.
تجربه مشاهده يک جن‌گيري واقعي از نزديک چگونه است؟
وحشتناک بود. ترس از اين که چه اتفاقي مي‌افتد تا احساس دلسوزي زياد براي درد و رنجي که آن زن متحمل مي‌شد، اتفاقاتي که در مستند نيز به خوبي نشان داده شده است. اين نهمين باري بود که پدر «آمورث» براي اين زن جن‌گيري مي‌کرد و تقريبا هر ماه يک بار اين کار برايش انجام مي‌داد.
در نهايت با دانشمندان آمريکايي درباره آنچه مشاهده کرده بوديد مشورت کرديد. آنها چه گفتند؟
با بهترين متخصصان جراحي مغز و اعصاب در آمريکا مشورت کردم و آنها هيچ نظري درباره احساسات زن حاضر در مستند نداشت و هيچ يک نيز جراحي را پيشنهاد نکردند. آنها معتقد بودند همه چيز از مغز نشات مي‌گيرد اما هيچگاه علائمي نظير آنچه در مستند آمده را نديده بودند. روانپزشکان همگي به توصيف چگونگي تشخيص نفوذ شيطان به روح انسان از طريق روانپزشکي پرداختند و به آن “اختالال هويت گسستي” مي‌گويند و براي درمان آن از هر روش درماني مورد نياز از جمله دارو درماني استفاده مي‌کنند و حتي از جن‌گير هم استفاده مي‌کنند.
«ويليام فردکين» در ابتداي دهه 1970 ميلادي با فيلم‌هاي «ارتباط فرانسوي» (1971) و «جن‌گير» (1974) نقش پررنگي در احياي سينماي آمريکا ايفا کرد و در سال 1972 براي «ارتباط فرانسوي» موفق به کسب جايزه اسکار و گلدن گلوب بهترين کارگرداني شد. جايزه شير افتخاري جشنواره ونيز، جايزه فيپرشي جشنواره فيلم کن براي فيل «باگ» و همچنين يوزپلنگ طلايي جشنواره «لوکارنو» به پاس يک عمر دستاورد سينمايي از جمله ديگر افتخارات اين کارگردان کهنه‌کار محسوب مي‌شود.

منبع: isna.ir