بزرگنمايي:

چه خبر - رفتارهاي ممنوعه در تربيت کودک

طبيعي است همه والدين دوست دارند فرزندشان را طوري تر‌بيت کنند که در آينده مشکلات کمتري داشته باشد.در واقع والدين مي‌خواهند بهترين شيوه تربيتي را براي فرزندان خود انتخاب کنند، اما هر کسي روشي به آنها پيشنهاد مي‌کند؛ بعضي‌ها مي‌گويند بچه بايد از آدم حساب ببرد، در کتابي مي‌خوانند که بايد رفتار دوستانه‌اي با کودک داشته باشند و... . ولي نکته مهم اين است که اغلب افراد از روش خود راضي نيستند چون نتوانسته‌اند به نتيجه دلخواه خود برسند. در اين خصوص با دکتر سيما قدرتي، روان‌شناس و مشاور گفت‌وگو کرده‌ايم که در ادامه ديدگاه‌هاي ايشان را مي‌خوانيد.

داشتن اقتدار، قاطعيت و هماهنگي والدين در انتخاب روش تربيتي آنها براي تربيت فرزندانشان از مهم‌ترين مواردي است که والدين بايد به آن توجه داشته باشند. البته اين موضوع اصلا ‌به معناي ترسيدن کودک از پدر و مادرش نيست، بلکه به معناي قاطعيت والدين و يادگيري رعايت نظم و انضباط از سوي کودکان است.
وقتي بارها چيزي را به فرزندان‌مان يادآوري مي‌کنيم، اما آنها باز هم کار خودشان را مي‌کنند. هنگامي که مي‌خواهيم جلوي مهمان‌ها زياد شيطنت نکنند، ولي همچنان بازيگوشي مي‌کنند وگاهي هم حتي آبروي ما را مي‌برند. به نظر مي‌رسد ما ازاقتدار کافي برخوردار نيستيم.

معمولا رابطه والديني ‌که درانتخاب نوع روش تربيتي فرزندانشان هماهنگ هستند و با اقتدار و قاطعيت با فرزندانشان رفتار مي‌کنند خوب است و هر دوي آنها مي‌توانند از الگوي واحد و هماهنگي استفاده کنند. ضمن اين‌که بچه‌ها را هم بيش ازحد به خود وابسته نمي‌کنند. در واقع والدين مقتدر، هم فرزندشان را کنترل مي‌کنند و هم به او استقلال مي‌دهند؛ هم مراقبش هستند و هم به او آزادي عمل مي‌دهند. همچنين نسبت به نيازهاي او هم؛ نه بي‌تفاوت باشند و نه بي‌دقت.

اگر پدران و مادران سعي کنند به فرزند خود احترام بگذارند آنها هم بتدريج ياد مي‌گيرند محترمانه با ديگران رفتار کنند. در واقع فراموش نکنيم فرزندان آيينه‌اي از رفتار خود ما هستند. بنابراين اگر خود ما اشتباهي مي‌کنيم بايد ابتدا ببينيم چگونه رفتار کرده‌ايم که فرزندمان چنين مشکلي در رفتارهايش دارد.

رفتار والدين با فرزندشان بايد به گونه‌اي باشد که کودک خودش بتواند در انتخاب و تصميم گيري‌هايش سهمي داشته باشد، نه اين‌که هميشه والدين برايش تصميم بگيرند. فراموش نکنيم کودک فقط تا شش ماهگي براي برطرف کردن نيازهايش کاملا به ما وابسته و نيازمند است، ولي بتدريج و به مرور بايد به سمتي حرکت کند که اين نياز و وابستگي کمتر و کمتر شود.

هر پدر و مادر‌ي به روشي خاص با فرزندش رفتار مي‌کند. جدا از هر روشي که والدين براي خود انتخاب مي‌کنند نبايد دائم به بچه‌هايشان امر و نهي کنند. چون اين موضوع باعث مي‌شود آنها همين کار را با بچه‌هاي کوچک‌تر از خود بکنند و نتيجه بگيرند هر کس بزرگ‌تر و قدرتمندتر است مي‌تواند به کوچک‌تر از خود دستور بدهد يا حتي سر او داد بکشد. داشتن رفتار دوستانه و مدام امر و نهي نکردن باعث مي‌شود فرزندان به والدين خود حس نزديکي و اعتماد بيشتري داشته باشند و همچنين بچه‌ها توجه بيشتري به حرف والدين خود نشان دهند. ولي وقتي مدام کودکان را از کاري منع يا به کاري تشويق مي‌کنيم آنها نه‌تنها علاقه‌اي به شنيدن نصيحت‌هاي ما ندارند، بلکه انگيزه‌اي هم براي انجامشان نداشته و حتي گاهي دوست دارند بر‌خلاف ميل ما رفتار کنند.

کودکان بايد بتدريج و همزمان با رشد جسمي، رشد ذهني هم داشته باشند و يکي از اين زمينه‌هاي مهم ذهني هم که کودکان بايد در آن رشد کنند تنظيم عواطف آنهاست. در واقع کودکان بايد بدانند چطور مي‌توان هيجانات مختلفي مانند خشم، ناراحتي يا عصبانيت خود را کنترل کرد. بهترين روش هم براي آموزش اين رفتارها به آنها داشتن رشد عاطفي خود ماست.
اگر ما بتوانيم هيجانات مختلف خود را بدرستي کنترل کنيم کودکان هم از ما ياد مي‌گيرند چطور بايد اين کار را انجام دهند. برعکس اگر خود ما هنگام خشم، عصبانيت يا ناراحتي نتوانيم رفتار درستي داشته باشيم، فرزندانمان هم رفتاري مشابه ما خواهند داشت.

منبع : چهارديواري جام جم