بزرگنمايي:

چه خبر - آنچه که از رضا کيانيان نمي دانستيم...

رضا کيانيان از بازيگران مطرح سينماي ايران در سال 1330 در تهران به دنيا آمد. رضا دومين فرزند خانواده و داراي 4 برادر و دو خواهر مي باشد. او در 1 سالگي به همراه خانواده به مشهد نقل مکان کرد. در مشهد علاوه بر گذراندن دوران تحصيلات ابتدايي و دبيرستان، در حوزه علميه مشهد به تحصيل دروس فقهي و اسلامي نيز پرداخت. اولين استاد بازيگري او برادرش داوود بود که در سال 1345 وي را در نمايشنامه از پانيفتاده ها به قلم غلامحسين ساعدي کارگرداني کرد. رضا به مدت سه سال در گروه تاتر برادرش داوود فعاليت داشت. وي در سال 1355 از دانشکده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران در رشته تئاتر فارغ التحصيل شد. همسر او هايده قراچه داغي، خواهرزادۀ سهراب سپهري است.

جالب است بدانيد رضا کيانيان در برنامه ديد در شب گفته است که شاگرد مقام معظم رهبري در حوزه علميه بوده است .

رضا کيانيان در سال 89 در گفت وگويي با روزنامه جام جم روايت جالبي از اتفاقي که سر فيلم «خانه اي روي آب» بهمن فرمان آرا روي داده، بازگو کرده است.
کيانيان دراين مصاحبه گفت:
«براي فيلم «خانه اي روي آب» مشکلي پيش آمد و مدتي توقيف شد. روزي در وزارت ارشاد اين فيلم را نشان دادند. قاضي پرونده و سرپرست آن بخش از دادگستري هم آمده بودند و ما هم بوديم.»

به گفته کيانيان : بعد از ديدن فيلم رئيس حوزه قضايي که حاج آقايي بود از من پرسيد:
«منظور تو از بازي کردن اين فيلم چه بود؟»

گفتم: «حاج آقا اين فيلم وقتي در سينما نمايش داده مي شود من در آنجا که نيستم تا توضيح دهم، اما شما با ديدن اين فيلم متاثر شديد يا نه؟ گفتند: «بله. خيلي زياد».

گفتم:
«حتي چشم هاي شما کمي خيس شد. آيا تاثر شما از جنس توبه نبود؟»

گفتند:
«بله. از همين جنس بود.»

گفتم:
«شما که منبري هستيد، مي دانيد گذاشتن تاثيري که از جنس توبه باشد چقدر سخت است؟»

گفتند:
«بسيار سخت است».

گفتم:
«بسيار خوب! من اين کار را انجام داده ام ديگر!».

گفتند:
«بله. راست مي گوييد. چه جالب».

يعني اصلا لازم نيست سخنراني کنيم. ما بازي مي کنيم. من در بسياري از نقش هايم آدم بد را بازي مي کنم، اما توسط او کاري مي کنم که مفاهيم خوب زندگي روزمره درون تماشاگر زنده مي شود. اين بزرگ ترين ارزش است. خدا را شکر ديگر چه مي خواهيم؟»

اين بازيگر مطرح سينما سه سال قبل يادداشت جالبي در ماهنامه مهرنامه منتشر کرده ودر آن تحليل جالبي درباره دکتر شريعتي وماجراي پيش بيني اش درباره سقوط شاه ، نوشته بود .

او در يادداشت خود نوشته بود :
آن حسّ شاعرانه شريعتي باعث مي شد که تئاتر را خوب بفهمد. همين حالا هم اگر بعضي شعرهايش را بدون اسم منتشر کنيم، بعيد است کسي بفهمد اينها احساسات دکتر شريعتي است. اين بود که وقتي درباره نمايش نامه حرف مي زد، يا درباره خود تئاتر چيزي مي گفت، براي ما واقعاً جالب به نظر مي رسيد. البته در آن دوره بعضي کارها هم کاملاً تحت تأثير طرز فکر دکتر شريعتي انجام مي شد. مثلاً آقاي محمدعلي نجفي، سال ها قبل از اينکه سريال تلويزيوني «سربداران» را بسازد، آن را در قالب يک تئاتر در حسينيه ارشاد روي صحنه برد. خب، من هم طراح پوستر آن تئاتر بودم. آن پوستر يک طناب دار بود که در هم پيچيده شده و يک لکّه خون هم آن وسط بود. معنايش هم اين بود که شاه حتماً نابود است.

رضا کيانيان از جمله منتقدان مهاجرت سوسن تسليمي بوده است .کيانيان در مصاحبه مفصلي که با صنعت سينما انجام داده، در اين مصاحبه به اظهار نظر درباره تعدادي از بازيگران سينما پرداخته است .کيانيان دراين مصاحبه درباره سوسن تسليمي گفته است :
سوسن تسليمي بازيگر خوبي بود که دراين شکي نيست .اما به همه ما جفا کرد که از ايران رفت.

رضا کيانيان اگر چه در چند ماه اخير منتقد برخي سياستهاي وزارت ارشاد و سازمان سينمايي بوده ولي هميشه دفاع جالبي از دولت کرده . او دوسال پيش در مصاحبه اي با شرق اگرچه انتقادات صريحي را از وزارت ارشاد وسازمان سينمايي مطرح کرد ولي کارنامه دولت را در حوزه هايي مثل سياست خارجي و اقتصاد ،کارنامه موفقي دانسته بود .

کيانيان در بخشهايي از اين مصاحبه گفته بود:
من از مدت ها قبل مي خواستم انتقاداتم را مطرح کنم، ولي مي ترسيدم کساني سوءاستفاده کنند و انتقاداتم را گذاشتم براي بعد از توافق هسته اي. الان هم که توافق انجام شده است. کارنامه دولت در زمينه وعده هايي که آقاي روحاني داده، کارنامه خوبي است. تورم پايين آمده است و دارد مهار مي شود. تعامل با کشورهاي جهان در حال افزايش است. صلح طلبي جايگزين افراطي گري و جنگ طلبي شده است. الان با سياست هاي دولت، حتي افراطي گري در دنيا منزوي شده و در گوشه ديوار قرار گرفته و تضعيف شده است. اينها را بايد ديد و تشکر هم بايد کرد و حتي بايد گفت دمش گرم! ولي آقاي روحاني پس وضعيت فرهنگ و هنر چه مي شود؟ آقاي روحاني شما به فرهنگ و هنر توجه نداريد. هنر ذاتش اعتدال است. هنر يعني اعتدال. هنر قلوب را تسخير مي کند. هنر مي تواند جهان را معتدل کند. پس چرا دولت اعتدال به هنر توجهي نمي کند؟

رضا کيانيان هميشه نظرات جالبي درباره بازيگري داشته است . خود کيانيان در مصاحبه اي گفته است :
شکل بازيگري اين است که همه مردم دنيا فکر مي‌کنند بازيگرهاي خوبي هستند! مثل عقل است که «کانت» مي‌گويد تنها چيزي که خداوند عادلانه بين همه مردم تقسيم کرده، عقل است و شما هيچ‌کسي را نمي‌بينيد که بگويد عقل من کم است! بازيگري هم همين‌طور است و مي‌گويند مگر من چه کم دارم؟!

اميرحسين علم‌الهدي در شهريور 95خاطره جالبي از برخورد سعيد مرتضوي دادستان سابق تهران نسبت به بازداشت تعدادي از سينماگران را بيان کرده است.
اميرحسين علم الهدي درباره سعيدمرتضوي در شرق نوشته بود:

با عذرخواهي دادستان وقت تهران (سال 1383) ياد اتفاقات بازداشت هيأت‌مديره وقت خانه سينما افتادم که در آن سال به دستور مستقيم ايشان اعضاي هيأت‌مديره خانه سينما در اداره منکرات پليس، واقع در خيابان وزرا يک شب را گذراندند و دو روز بعد از برگزاري جشن بزرگ سينماي ايران به خاطر حضور خانم‌هاي بدحجاب و برگزاري مجلس لهو و لعب! اين هيأت‌مديره بازداشت شد.

اين‌جانب به‌عنوان نماينده معاونت سينمايي وقت (زمان مسئوليت جناب حيدريان) در تمام ساعات حضور پليس در خانه سينما براي ابلاغ حکم مقام قضائي تا نحوه بازجويي اعضاي هيأت‌مديره همراه ايشان بودم و فارغ از نحوه رفتار شاهد گوشه‌اي از نحوه مديريت مرتضوي بودم! بعد از بازجويي از ابوالحسن داوودي، ايشان من را به اتاق بازپرسي فراخواندند و گفتند برگه بازجويي را پر کن و خواستند اتفاقات جشن را که منجر شده است به يک مجلس لهو و لعب گزارش کنم که به ايشان عرض کردم گزارش رسيده به شما اشتباه بوده و در آن جشن از مفسده‌هاي مورد اشاره خبري نبوده است!

نوبت به بازجويي از رضا کيانيان، فرهاد توحيدي، حسين فرحبخش و بهرام دهقاني رسيد و داوودي و اين‌جانب نيز به بازداشتگاه زيرزمين دادگاه ارشاد بخارست فرستاده شديم. هر نيم‌ساعتي که مي‌گذشت، ساير اعضاي هيأت‌مديره به بازداشتگاه فرستاده مي‌شدند؛ افرادي چون رضا کيانيان و… در ميان مردم که شناخته‌شده بودند با استقبال پسران و دختراني مواجه مي‌شدند که به‌خاطر شرکت در پارتي يا جشن تولدهاي مختلط سروکارشان به اين دادگاه افتاده بود و با تعجب به هنرمندان و هنرمندان نيز با تعجب به اين نوجوانان و جوان‌هايي با رده سني 17 تا 22 سال مي‌نگريستند!

بگذريم که چه گذشت در آن ساعات و دليل اين نحوه رفتار با هنرمندان سينما در آن سال چه بوده است، اما رفتار زيرمجموعه دادستان وقت تهران با هنرمندان به‌خاطر برگزاري يک جشن سينمايي باعث شد به لايه‌هاي پنهان شخصيتي پي ببريم که در آينده خود با انواع و اقسام اتهامات ريزودرشت مواجه شده است و نهايتا مجبور شد که به‌خاطر جان‌باختن سه جوان در زمان تصدي مسئوليتش عذرخواهي کند و اي‌کاش ايشان حداقل به‌خاطر ترور شخصيت و تحقير سينماگران در سال 83 و اتفاقات رقم‌زده براي صدها فعال مطبوعاتي در طول تصدي قضائي مي‌پذيرفت عذرخواهي کند اگر در آن سال‌ها رفتارهاي تند ايشان کنترل مي‌شد ديگر نيازي نبود شاهد جان‌باختن عزيزاني باشيم که بر اثر تندروي‌ها و تک‌روي‌هاي فردي که خود را بدون نظارت در جاي «مصلحي» مي‌دانست و بدون رعايت حقوق اوليه افراد جامعه براساس برداشت‌هاي شخصي و تندروي‌هاي سياسي به جان و آبروي افراد شريف و در نهايت هم به خود و آبروي سيستم قضائي (که حافظ امنيت و جان و ناموس مردمان است) چوب حراج زد! مرتضوي محصول سيستمي است که به اسم «تعهد» هرگونه نظارت و کنترل را نفي مي‌کند و بررسي و واکاوي اوج تا فرود « مرتضوي» نشان‌دهنده اين است که هر سيستمي بدون نظارت رو به فساد مي‌رود.

رضا کيانيان در بخشهايي از مصاحبه خود با ويژه نامه طنز بي قانون در نوروز95حرفهاي جالبي زده است .
کيانيان گفته است :
زماني که خانم گوگوش به آمريکا رفت من هم در همان روزها و البته با يک هفته تاخير به آمريکا رفتم. در همان زمان يکي از دوستان خواهرزاده من به او گفته بود که «شنيدي که رضا کيانيان با گوگوش ازدواج کرده و به آمريکا رفته‌اند؟» دختر خواهرم هم جواب داده بود که اين شايعه است و واقعيت ندارد و وقتي که اصرار و پافشاري دوستش را براي صحت و درستي اين موضوع ديده بود، جواب داده بود که چنين موضوعي اصلا درست نيست و واقعيت ندارد چون رضا کيانيان دايي من است. اما نکته جالب ماجرا اينجاست که باز هم دوست خواهرزاده من ماجرا را قبول نمي‌کند و مي‌گويد پس معلوم مي‌شود کيانيان ماجراي واقعي را به شما نگفته! و يا اين که اصلا دايي تو نيست.

اين يادداشت در کتاب بزرگداشت رضا کيانيان در سي و جهارمين جشنواره منتشر شده است.

منبع: کتاب بزرگداشت رضا کيانيان به اهتمام کيوان کثيريان




منبع: cinemacinema.ir