بزرگنمايي:

چه خبر - گرمازدگي، خطرناک ولي قابل پيشگيري و درمان است

محققان مي گويند گرمازدگي زماني بروز مي کند که بار اضافي بر سيستم کنترل دماي بدن وارد شود و بدن ديگر قادر به خنک کردن خود نباشد. از اين رو تعريق فراوان موجب اختلال در بدن مي شود. گرمازدگي در مناطق گرمسيري بيشتر به چشم مي خورد. همچنين مردان بيش از زنان مستعد ابتلاي به گرما زدگي هستند که علت اين امر عرق کردن بيشتر مردان و همچنين از دست دادن سريع تر آب بدن در مقايسه با زنان است.

انواع گرمازدگي

گرمازدگي از لحاظ شدت به سه نوع خفيف، متوسط و شديد تقسيم مي شود که در صورت عدم درمان نوع خفيف، گرمازدگي به نوع متوسط و يا شديد منجر و فرد را به فاز سنکوپ گرما مي‌کشاند .

علائم گرمازدگي چيست؟

علائم گرمازدگي شامل:پوست خشک و داغ – عدم تعريق – پوست ابتدا قرمز شده و سپس رنگ پريده يا کبود مي شود – تنفس کوتاه و سريع – نبض سريع و ضعيف – افزايش دماي بدن به بيش از 40 درجه – سردرد – گرفتگي عضلات – گشادي مردمک چشم

علائم روحي و رواني گرمازدگي شامل : زدن سخنان بي ربط ، گيجي ، رفتار پرخاشگر، آشفتگي و هيجان، توهم– بي حالي ، رخوت و بي حسي ( واکنش هاي بدن بيش از حد آرام و آهسته مي شود ) و تشنج است.

علائمي که نشان مي دهد در معرض گرمازدگي هستيد، شامل:

ضعف و خستگي، کشيدگي و درد عضلات، استفراغ و تهوع ، پوست رنگ پريده و چسبناک، دماي غير طبيعي بدن، گرفتگي عضلات، سرگيجه ، ضعف و غش، ادرار زرد تيره يا نارنجي، سردرد و اسهال است.

تشخيص گرمازدگي

پزشک علائم شما را بررسي کرده و ميزان فشارخون و دماي بدن شما را اندازه مي گيرد.دماسنج مقعدي بيشتر از دماسنج دهاني در اين موارد کاربرد دارد. در اين حالت پزشک نمونه ادرار و خون شما را با تجويز آزمايش هاي مربوطه بررسي مي کند.

پيشگيري از گرمازدگي

1- وقتي که براي مدت طولاني در معرض تابش آفتاب يا در يک محيط گرم هستيد و همچنين قبل و بعد و در طي ورزش، آب زيادي بنوشيد. قبل از اينکه کاملاً احساس تشنگي کنيد، آب بنوشيد (يعني منتظر نباشيد تا احساس تشنگي کنيد و سپس آب بنوشيد) و هنگام نوشيدن آب بيشتر از آن حدّي که فکر مي کنيد نياز به آب داريد، آب و مايعات بنوشيد، مخصوصاً وقتي که خيلي عرق کرده ايد.

2- موقعي از روز را که هوا خيلي گرم است (مثل سر ظهر و بعد از ظهر) در منزل يا يک جاي خنک استراحت کنيد و بيرون نياييد.

3- قبل از فعاليت زياد و ايستادن در معرض آفتاب، سعي کنيد به هواي گرم تابستان عادت کنيد. سيستم تنظيم دماي بدن شما هنگامي که به گرما عادت کرده باشد، بهتر عمل خود را انجام خواهد داد.

4- اگر يک دونده ي استقامتي يا يک دوچرخه سوار هستيد و مي دانيد که مسابقات شما در شرايط آب و هوايي گرم برگزار خواهد شد، بايستي قبل از شروع مسابقه، خود را با اين شرايط وفق دهيد ( يعني در هواي گرم، تمرين کنيد ) . اين عمل باعث مي شود بدنتان به گرما عادت کند. مواقع انجام تمرين به مقدار کافي، آب و مايعات بنوشيد.اگر اولين بار است که به شرايط آب و هوايي جديد رفته ايد، تمرينات خيلي سنگين و سخت را انجام ندهيد.

5- کمتر جلوي نور خورشيد بايستيد.

6- وقتي جلوي آفتاب کار مي کنيد، روي سرتان کلاه بگذاريد که بهتر است لبه دار باشد تا روي صورتتان سايه ايجاد کند . سر شما نسبت به گرما حساس است.

7- در هواي گرم لباس هاي گشاد ، نازک و رنگ روشن بپوشيد. لباس کتان از همه بهتر است ، زيرا باعث مي شود هوا به راحتي از آن عبور کند و عرق شما خشک شود.

8- در هواي گرم پنجره ها را باز کنيد يا از يک سيستم خنک کننده مثل پنکه، کولر و فن استفاده کنيد.

9- سعي کنيد وعده هاي غذايي تان را سبک و به مقدار کم ميل کنيد.

10- در آب و هواي گرم يا مرطوب فعاليت شديدي انجام ندهيد به خصوص اگر به اين آب و هوا عادت نداريد.

11- اگر در هواي گرم ورزش مي کنيد، به ترتيب زير آن را انجام دهيد تا بدن شما به اين آب و هوا عادت کند :

ابتدا تمرينات کوتاه مدتي انجام دهيد و به تدريج و در طي دو هفته مدت آن را افزايش دهيد.

سعي کنيد تمرينات شديد را صبح زود که هوا خنک است يا هنگام عصر انجام دهيد.

هر نيم ساعت يک بار ، به مدت 5 تا 10 دقيقه در سايه استراحت کنيد و اگر احساس خستگي کرديد، سرعت ورزش خود را کاهش دهيد.

12- در صورتيکه دارو مصرف مي کنيد، از پزشک خود سئوال کنيد که آيا اين دارو با تنظيم دماي بدن شما تداخل مي کند يا خير؟

اگر داروي مصرفي شما در تنظيم دماي بدنتان مداخله مي کرد، بايد فعاليت بدني تان را در هواي گرم کاهش دهيد و به مقدار کافي آب و مايعات بنوشيد.

کمک هاي اوليه براي شخصي که دچار گرمازدگي شده است:

– اگر يکي از اعضاء خانواده شما يا فردي که تحت حمايت شما قرار دارد، پوست خشک و داغ داشت يا دچار هذيان، تشنج و يا عدم هوشياري شد، سريعا” با اورژانس تماس بگيريد.

– در مدت زماني که منتظر رسيدن کمک پزشکي هستيد، فرد را به محل خنکي ببريد و او را در وضعيت خوابيده و پاها و لگن او را در سطحي بالاتر قرار دهيد.

– لباسهاي او را از تن خارج کنيد و انتها ي بدن او را خنک کنيد، کيسه آب سرد را روي گردن، شانه و کشاله ران او قرار دهيد، مرتبا” او را باد بزنيد و آب سرد ( 25 تا 30 درجه سانتيگراد) را به بدن او اسپري کنيد. درجه حرارت بدن او را اندازه بگيريد.

– از دادن هرگونه داروي تب بر مانند استامينوفن به فرد خود داري کنيد. اگر فرد فاقد هوشياري است، او را به پهلو بخوابانيد.

رفع گرمازدگي با نوشيدني‌هاي شيرين ممنوع!

نوشيدني‌هاي کافئين‌دار مانند قهوه و چاي و انواع کولاها ادرارآور است و سبب از دست دادن آب بدن مي‌شود و توصيه مي‌کنيم آن‌هايي که عادت به خوردن چاي دارند نهايتاً چاي کمرنگ بنوشند.

بهتر است افراد آب خنک حاوي يخ در قالب بطري با خود داشته باشند تا در صورت تشنگي يا مواجهه با گرما از آن استفاده کنند و اگر براي مدت مديدي قرار است در گرما باشند، مقداري نمک يا آب‌ليمو در آب نوشيدني خود بريزند.

وجود قند در مايعات، عاملي براي دفع آب بدن است، چرا که هضم قند نياز به آب دارد، بنابراين مصرف نوشيدني‌هاي شيرين مانند نوشابه و شربت در اين موارد توصيه نمي‌شود.

منبع: nabzema.ir