بزرگنمايي:

چه خبر - دنبالچه چيست؟

دنبالچه بخش کوچکي از بدن ماست، اما وظايف زيادي را انجام مي دهد. اين عضو، تعادل بدن را در زمان نشستن حفظ مي کند و تاندون ها، عضلات و رباط هاي بسياري را در آن ناحيه اداره مي کند.

ممکن است از پزشک خود اصطلاح استخوان دنبالچه را شنيده باشيد، اما شايد ندانيد که نام ديگر اين عضو بدتان “کوکسيکس” است. اين کلمه از اصطلاح يوناني ”“فاخته گرفته شده است زيرا استخوان آن بسيار شبيه به منقار اين پرنده است. درد در استخوان دنبالچه را درد دنبالچه مي نامند.

درد دنبالچه معمولا پس از نشستن بر سطوح سخت و ناراحت کننده به مدت طولاني ايجاد مي شود. اما از دلايل ديگر درد دنبالچه مي توان به آسيب هايي که منجر به کبودي، جابجايي و يا شکستگي استخوان دنبالچه مي شوند، اشاره کرد.

آسيب مفاصل از حرکت هاي تکراري و يا سايش کلي و پارگي ناشي از پيري نيز مي توانند به درد دنبالچه کمک کنند. در طول سه ماهه آخر بارداري، رباط اطراف کوکسيکس به طور طبيعي نرم تر شده تا جاي کودک در محفظه رحم، راحت تر شود. به همين دليل زنان در حدود پنج برابر بيشتر از مردان احتمال ابتلا به درد دنبالچه را دارند.

همين ميزان احتمال ابتلا، مي تواند در صورت داشتن اضافه وزن نيز استخوان دنبالچه را تهديد کند. از طرفي کاهش ناگهاني وزن نيز، به دليل کاهش حجم چربي اطراف اين استخوان، مي تواند ايجاد درد دنبالچه کند. در موارد نادر هم، علت درد کوکسيکس ممکن است يک عفونت يا تومور باشد.

درد دنبالچه ناشي از جراحت، بسته به شدت آسيب، مي تواند از خفيف تا شديد متغير باشد. درد مي تواند زماني که مي نشينيد يا در حال نشستن روي صندلي هستيد بدتر شود. در اين شرايط حتي ممکن است در هنگام استفاده از حمام و يا داشتن رابطه جنسي نيز درد احساس شود.

برخي مواقع، زنان مبتلا به آسيب ها دنبالچه، در طي دوران قاعدگي خود، درد دنبالچه را احساس مي کنند. گاهي اين درد به قدري شديد است که در زمان نشستن، درد به پاها نيز سرايت مي کند، اما با ايستادن و راه رفتن به دليل کاهش فشار در استخوان دنبالچه، درد نيز کاهش مي يابد.

اگر درد شديد است و يا بيش از چند روز ادامه دارد، به پزشک مراجعه کنيد. بيشتر مواقع درد دنبالچه جدي نيست. اما گاهي مي تواند نشانه اي از آسيب يا در موارد نادر، سرطان باشد.

پزشک با انجام تصوير برداري اشعه ايکس و يا اسکن MRI، به دنبال نشانه هايي از آسيب، مانند شکستگي استخوان يا توموري است که به استخوان فشار وارد مي کند. به دليل آن که ممکن است اين استخوان در موقعيت هاي مختلف ايجاد درد کند، پزشک معمولا تصوير برداري را هم به صورت نشسته و هم به صورت ايستاده تجويز مي کند.

متاسفانه درد دنبالچه ممکن است روزها و ماه ها ادامه داشته باشد. در اين شرايط مي توانيد تا بهبودي کامل و البته با تجويز پزشک از داروهاي ضد درد و ضد التهابي غير استروئيدي (NSAIDs)، براي از بين بردن درد استفاده کنيد. اين داروها شامل ايبوپروفن (موترين) يا ناپروکسن (Naprosyn) مي باشند. در مواردي استامينوفن (تيلنول) هم مي تواند درد را کاهش دهد.

براي درد شديد، ممکن است پزشک يک بي حسي موضعي تجويز کرده، تا عصب از کار افتاده و سپس دارو استروئيدي را به منطقه تزريق مي کند. در برخي از افراد نيز تنها روش تزريق بي حسي استفاده مي شود. داروي ضد افسردگي و يا داروهاي ضد تشنج نيز گاهي براي کاهش درد مفيد هستند.

استفاده از روش گرما درماني و سرما درماني نيز در زماني که درد داريد مفيد است. علاوه بر اين، گاهي شيوه نشستنتان را بر روي صندلي بايد اصلاح کنيد به طوري که صاف بر روي صندلي نشسته و کف پاها را کاملا بر روي زمين قرار دهيد. سعي کنيد وزن خود را به جاي قرار دادن بر روي استخوان دنبالچه به جلو هل دهيد.

به غير از اين موارد مي توانيد از بالشتک هايي که به شکل نيم دايره هستند نيز استفاده کنيد. طراحي اين بالشتک ها به گونه اي است که استخوان دنبالچه با نشيمن گاه تماس ندارد. اين موضوع باعث مي شود که فشار بر روي اين استخوان کم شود.

راه ديگر درمان درد دنبالچه، استفاده از حرکات اصلاحي است که با تقويت عضلاتي که از استخوان دنبالچه حمايت مي کنند، درد را تسکين مي دهند. اين ماهيچه ها عبارتند از ماهيچه هاي شکم و ماهيجه هاي کف لگن.

گاهي نيز با يک دستکاري کوچک مي توان محل قرار گيري اين استخوان را کمي تغيير داد. در اين حالت پزشک با استفاده از انگشت که از طريق مقعد وارد راست روده شده است، کمي اين استخوان را حرکت داده و باعث مي شود فشار بر روي آن کمتر شود.

در اکثر موارد درمان هاي ذکر شده موثر است، اما اگر هيچ کدام از اين روش ها نتوانست درد دنبالچه را تسکين دهد، عمل جراحي توصيه مي شود. در اين عمل جراحي که به عمل جراحي coccygectomy شناخته مي شود، قسمتي از استخوان دنبالچه برداشته مي شود. به اين ترتيب فشار بر روي اين استخوان کمتر مي شود.

البته به ياد داشته باشيد که عمل جراحي ممکن است عوارضي مانند عفونت را به همراه داشته باشد. توصيه مي کنيم به عنوان درمان خانگي از داروهاي ضد التهاب و گرما و سرما درماني استفاده کنيد و در صورتي که بهتر نشديد حتما به پزشک مراجعه کنيد.

منبع: salamati.ir