بزرگنمايي:

چه خبر - دفاع بهروز افخمي از ضرورت سريال سازي جم به خاطر ضعف هاي تلويزيون!

بهروز افخمي و اولين گفت و گو پس از هفت. خيلي صريح و با كلي كلنجار. مي گويد خودش از هفت رفته و بعد درباره حرف هاي وزير مي گويد. نكته جالب حرف هايش اما نظراتش درباره تلويزيون و آمارهايي است كه مي دهد.

بالاخره هفت را از شما گرفتند؟
من اگر مي خواستم هفت را ادامه بدهم، 5 سال ديگر هم مي توانستم، ده سال ديگر هم مي توانستم، با مسعود فراستي هم ادامه مي‌دادم، همه مديرهاي تلويزيون هم راضي بودند و از برنامه خوششان مي آمد و من هم با همه آنها دوست هستم و مي دانستم که تحت چه فشاري هستند، منتهي آنها تسليم نشدند من خودم مي خواستم بروم فيلم بسازم.

شما که مي گفتيد مجري - تهيه کننده پروازي مي شوم!
روز اولي که آقاي پورمحمدي از من خواست هفت را بسازم به او گفتم سه ماهه گروه را تربيت مي کنم و به شما تحويل مي دهم. گفت قبول کن سه ماهه نمي شود، حداقل 6 ماه تا يک سال بايد براي اين کار وقت بگذاري. من هم واقعا فکر کردم و عقلم را به کار انداختم ديدم درست مي گويد. اما در اين يک سال و نيم اين اتفاق افتاده بود. اتفاق هاي ديگري هم که من مي خواستم رخ داده بود. من اصلا آمده بودم برنامه اي بسازم که باعث رونق سينماي کشور شود و به شوخي هم همان اول گفته بودم که اين کار يک عمليات غيرممکن است و به سبک دون کيشوت و سانچو پانزا. من و مسعود فراستي مي خواهيم کاري کنيم که ظاهرا غيرممکن است، دورانش گذشته است. اتفاقي که نبايد افتاده و سينما نابود و ورشکسته شده، ما مي خواهيم نجاتش بدهيم ولي اين اتفاق افتاد و سينما رونق گرفت.

و شما خودتان را در اين زمينه جز عوامل اصلي مي دانيد؟
بله جز عوامل اصلي که هستيم. سه چهار عامل بودند که باعث شدند سينما رونق بگيرد، يکي ساخته شدن سالن هاي پرديس هاي سينمايي شيک، براي کساني که حاضر بودند پول بيشتري براي بليت بدهند. ديگري هم بالا رفتن قيمت بليت بود که در اين دو سال در حدود 40 درصد افزايش داشته . عامل سوم هم تلويزيون جم بوده...

سوال بعدي ما هم اين بود که به نظر شما وقتي مردم تلويزيون نمي بينند هفت چقدر در بالارفتن مخاطب سينما موثر است؟
اين هم جز خيالات شماست که مردم تلويزيون نمي بينند. تلويزيون در بدترين دوره، يعني بعد از سال 88 حدود 55 درصد تماشاگر داشته است. يعني چيزي در حدود 20 درصد مخاطبانش را از دست داد. الان نصف اين تماشاچي هاي از دست رفته را دوباره به دست آورده و طبق آخرين آمار چيزي در حدود 65 درصد مخاطب دارد!!! شايد الان سنجش افکار آمار جديد بدهد و بالاتر رفته باشد.

طبق نظرسنجي هاي صدا و سيما هفت چند درصد مخاطب داشته؟
آخرين نظرسنجي که به ما گفتند، 15 درصد بود که حدود 12 ميليون مخاطب مي شود.

آقاي نعمتي روابط عمومي صدا و سيما مي گفت، ما مي گوييم اگر کسي هفت ببيند، چند سريال جم هم ببيند و نود هم ببيند يعني مخاطب صدا و سيما هم هست.
اين کاملا درست است. چرا فکر مي کنيد اين حرف درست نيست؟

بالاخره يک برنامه هايي مثل نود و پخش زنده فوتبال مردم انتخاب ديگري ندارند و از تلويزيون مي بينند. جايي که انتخاب وجود دارد کسي تلويزيون را انتخاب نمي کند.
شما برخورد سياسي ايدئولوژيک مي کنيد. برخورد پوزيتيو و عاقلانه نداريد. چيزي را که دوست داريد نتيجه مي گيريد. کدام عقل سالمي اينطور نتيجه مي گيرد که کسي که هفت مي بيند مخاطب تلويزيون نيست جز اين که دلش مي خواهد بگويد دنيا اينطور است!

آقاي ضرغامي سال 89 آمار داده بود که 67 درصد مردم ايران ماهواره استفاده مي کنند.
بله. استفاده از ماهواره منافي استفاده از تلويزيون نيست.

ما تلويزيون انحصاري داريم و مي گوييم هيچ تلويزيون ديگري غير از رسانه ملي خودمان را نبايد ببينيم.
نه. هيچ کس چنين چيزي نگفته. من فکر نمي کنم مديرهاي تلويزيون هم با اينکه مردم بعضي از برنامه هاي جم را ببينند مخالف باشند. خيلي از سريال هاي ملودرامي که ما نمي توانيم بسازيم جم مي سازد. البته کيفيت سريال هايش اخيرا افت کرده است و خيلي سرهم بندي است اما قبلا خيلي سريال هاي آبرومندي مثل برگ ريزان پخش مي شد که دقيقا چيزي است که ما نمي توانيم بسازيم ولي از نظر اخلاقي محتوايش خوب است. اينکه ما مجبور مي شويم مطابق بعضي از مصلحت ها که ربطي هم به شرع ندارد زن را زير سقف در مقابل محارم با روسري نشان بدهيم، باعث مي شود سريال هاي خانوادگي و ملودرام معمول در تلويزيون ايران قابل ساختن نباشد. اگر هم ساخته شود بد است و به جز کمدي ها چيز ديگري درست درنمي آيد ولي چه ايرادي دارد که اينها را جم بسازد؟

يک مصاحبه محمدعلي نجفي کرده بود درباره نقش شما در انتقاد و مخالفت با استفاده از پوستيژ براي بانوان . آن موقع شما در رسانه ملي سمت داشتيد.
او يک مشت دروغ گفته بود من هم نخواستم جوابش را بدهم. مثل اين است که بخواهم جواب حرف هايي را بدهم که طالبي نژاد در يک مصاحبه طولاني از زبان ناصر تقوايي به خواست خودش کشيده بود. به من بارها گفتند اين کتاب را بخوان و جواب ناصر تقوايي را بده، من گفتم براي چي؟ چه دليلي دارد که من توضيح بدهم که مثلا کوچک جنگلي را چه کسي ساخته؟ مردم مي روند يک سريالي را مي بينند اگر دوست داشتند، دوست خواهند داشت اگر هم نه که هيچ! مگر مردم محضردارند که اصرار داشته باشند بدانند سند مالکيت کوچک جنگلي را بايد به نام چه کسي زد. آقاي طالبي نژاد نسبت به من بغضي دارد که براساس آن با ناصر تقوايي صحبت کرده و باعث شده او هم غصه دار شود و غر بزند. در مورد محمدعلي نجفي هم او فيلمسازي نيست که در حدي باشد که آدم بخواهد حرفش را جدي بگيرد.

وقتي ماجراي فيلم آقاي عياري پيش آمد گفتيد فکر مي کنيد عياري کار بزرگي کرده و بالاخره يک نفر بايد اين تابو را مي شکسته. در ضمن در فيلم هاي خودتان هم اين موضوع را رعايت کرديد که کسي با محرمش يا در خانه تنها نماند که بخواهيد با روسري فيلم بگيريد.
من از اول فيلمسازي ام از گرفتن چنين صحنه هايي فرار مي کردم و در فيلم هايم خيلي کم است. مثلا در شوکران يک صحنه هست که نمي توانستم حذفش کنم. بالاخره من بايد اين دختر را تنها در خانه نشان مي دادم که مثلا بر اثر شوکي که به او وارد شده بر اثر پيغامي که از تلفن شنيده، يادش رفته روسري اش را بردارد. به طور کلي مي توانم بگويم از ساختن صحنه هايي که در آن زن تنها زير سقف باشد يا مثلا زني در مقابل محارمش روسري سرش باشد فرار مي کنم. بعد هم اين نيست که بخواهم از کيانوش عياري حمايت يا دفاع کنم او حرف حساب زده و حرف حساب جواب ندارد و نياز به حمايت هم ندارد. معلوم است که هر تماشاچي زني را با حجاب، تنها زير سقف يا در مقابل محارمش ببيند که حجاب دارد اين مي تواند موجب توهين به اسلام باشد. يعني مثلا در نزد بعضي مردم مثلا در افريقا يا آمريکاي جنوبي که هيچ شناختي از اسلام ندارند، اين تصور را به وجود بياورد که زنان در اسلام اسير هستند و مثلا بايد در اتاق هم روسري داشته باشد. هر کس بخواهد با اين حرف جدل کند، در واقع با سخن حق جدل کرده و حرف احمقانه اي مي زند. فقط دو راه هست براي راه حل اين مساله. يکي اجتهاد موسع است که بگوييم بنا به حکم حکومتي زنان بايد حجاب خودشان را در خيابان حفظ کنند و چون زن ها در فيلم ها بي حجاب ديده شوند، ممکن است باعث شود برخي بگويند به استناد آن فيلم ما مي خواهيم حجابمان را برداريم. يعني ممکن است تاثيرش اينطور باشد که حکم حکومتي را سست کند. بنابراين فيلمسازان ايراني هيچ صحنه اي در خانه و در موقعيتي که محارم هستند، نبايد بگيرند چون ممکن است باعث وهن اسلام شود. راه حل دوم هم اين است که مثلا بشود با زنان اهل کتاب غيرمسلمان يا با موي تراشيده و پوستيژ خلاف شرع نيست و کافي است که اول فيلم نوشته شود که در فيلمبرداري اين فيلم جهاد شرعي رعايت شده است. خارج از اين دو راه نداريم. کسي نمي تواند بگويد ما زن را زير سقف با حجاب نشان مي دهيم براي اينکه داستان اقتضا مي کند و اين کار را آنقدر ادامه مي دهيم تا جا بيفتد. چيزي که من ديدم در يکي از برنامه هاي تلويزيوني مي گفتند و اصرار داشتند که فيلمساز جوان ياد بگيرد که اين يک قرارداد است که اگر ادامه پيدا کند جا مي افتد. حرف احمقانه است. حرف کيانوش عياري عاقلانه است و نيازي به تاييد من ندارد. يک اصل در اجتهاد داريم که مي گويد هر چي عقل مي گويد، شرع هم بر همان حکم مي کند و برعکس.

اين نظر دهه 60 شما هم بوده يا مثل مخملباف استحاله شده ايد؟
نظر من هميشه همين بوده است. من 20 سال پيش، قبل از نمايندگي مجلس در يک جلسه سخنراني در جريان جشنواره فجر، حدود سال 77 يا 78 اين را گفتم. حرف من اين بود که چند راه وجود دارد. استفاده از زن هاي اهل کتاب، استفاده از پوستيژ، حتي بازي کردن زن متهتک يعني زني که خودش حجاب ندارد، نگاه کردن به اين زن اشکال شرعي ندارد، فيلمبرداري کردن يا عکاسي کردن هم اشکال ندارد و تماشاکردن آن فيلم يا عکس هم اشکال ندارد. تمام اين راهها را من آن زمان هم گفتم. البته بعدا به من گفتند که ديگر اين حرف ها را نزن و من هم گفتم چشم!

درباره عکس ديدار نوروزي تان توضيح مي دهيد؟
من که در جريان جزئيات امور نيستم. اين ماجرايي بود که مرجان از اول شروع کرده و تا آخر هم ادامه داده. ممکن است دروغ سيزده همان جمله اي باشد که نوشته مي تواند کپشن زير عکس دروغ باشد. اينجا يک پارادوکس پيش مي آيد.

آقاي فراستي از انتشار عکس ناراحت شده بود؟
همانجا عکس گرفته شد. يکي از رفقاي فراستي هم گرفت. به خود فراستي نشان داد گفت اين را بگذارم اينستاگرام؟ فراستي هم گفت ايرادي ندارد. من بعدا فهميدم عکس فراستي و همسرش ماهها قبل در فارس نيوز منتشر شده بود.

الان به همسرتان نمي گوييد بيخيال اين فضاي مجازي؟
تازه خودم هم از زماني که اينستاگرام آپشن منع کردن کامنت گذاشته مي خواهم اينستاگرام باز کنم. براي اينکه من دوست ندارم کامنت هاي ديگران را بشنوم.

علاقه اي نداريد يا مي دانيد کامنت هاي مثبتي دريافت نمي کنيد؟
اصلا در کلاس من نيستند!

فکر مي کنم جان فورد هم از شما انتقادي داشته باشد مي گوييد در حد شما نيست!
جان فورد خودش هم همينطوري بود.

آخرين تصميم براي مجري هفت چه بود؟
من مجري هاي مد نظر خودم را پيشنهاد کردم. از خود يوسف منصوري هنوز نشنيدم ولي کسي به من گفت که با فرزاد حسني هم دارند صحبت مي کنند.

منبع: tamashagaranemrooz.com