بزرگنمايي:
چه خبر - بررسي سينماي پليسي و جنايي ايران در برنامه هفت
سينماي پليسي و جنايي موضوع برنامه شب گذشته «هفت» بود و مهدي فخيم‌زاده با اشاره به مشکلات فراوان اين ژانر از علل موفق نبودن آن گفت.ميزگرد بررسي سينماي پليسي- جنايي جمعه شب دهم دي ماه در برنامه سينمايي «هفت» با حضور مهدي فخيم‌زاده برگزار شد.
فخيم‌زاده در ابتداي اين بحث گفت:
«من در ابتداي انقلاب «ميراث من جنون» را در سينماي جنايي ساختم. آن زمان هنوز آقابالاسري نبود که بگويد براي ساخت مجوز بگير. در ابتداي انقلاب ژانري به اسم ساواکي‌کشي درست شده بود من فکر نمي‌کردم اينها از جنس ژانرهايي باشد که منطبق بر مشي انقلاب باشد، لذا من هم به تهيه کنندگي خودم سراغ اين ژانر رفتم. بعد از آن سينما دچار يکسري خط مشي ها، امتحان و خطا و آزمون هايي شد که گاها ساخت اين نوع فيلم ها را نهي مي‌کردند.اين کارگردان سينما و تلويزيون افزود: وقتي «ولايت عشق» را تمام کردم، آقاي قاليباف آن زمان فرمانده نيروي انتظامي بود به سراغ من آمد و گفت مي‌خواهم کاري درباره پليس بسازي. گمان کردم به دنبال يک فيلم تبليغاتي باشند. گفتند نه فيلم تبليغاتي نمي‌خواهيم، امروز مردم در جامعه ما را به چشم همان آژان ها مي بينند درصورتي که ما به دنبال طراحي يک پليس مدرن هستيم و آن زمان تازه 110 راه اندازي شده بود. با شناختي که به اين فضا پيدا کردم، سريال «خواب و بيدار» را ساختم.»
فخيم زاده در توضيح روند ساخت سريال خواب و بيدار اضافه کرد:
«دوستان نيروي انتظامي هم مشاوره هايي درخصوص اين کار مي‌دادند، اما به هيچ وجه دخالتي در خط داستان و قصه نمي‌کردند. پس از اين فيلم دو فيلم ديگر در اين ژانر ساختم که ساخت آنها هيچ ارتباطي با نيروي انتظامي نداشت. اما هيچ کدام موفقيت «خواب و بيدار» را نيافت. آن زمان آقاي قاليباف با اين کار قصد داشت ساخت فيلم هايي در اين ژانر را ترويج کند و اين اتفاق افتاد. اما به مرور مخصوصا از زماني که «ناجي هنر» شکل گرفت، عملا ترمزي شد براي توليد اين جنس فيلم ها چون اساسا به دنبال يک فيلم پروپاگاندا در جهت سياست هاي بروکراتيک نيروي انتظامي و شکل گيري يک شخصيت کليشه اي رفتند.»
![خواب وبيدار]( "خواب وبيدار")
خواب وبيدار
فخيم‌زاده در توضيح عواملي که باعث عدم موفقيت ژانر پليسي در ايران شدند گفت:
«اين سانسورها و محدوديت‌ها در ناجي هنر و درباره تلويزيون سپس هنگام پخش از تلويزيون کار را سخت کرد. اين نگاه از ژانر پليسي که بايد بازتاب دهنده بخش نامه هاي ما باشد و ما را منزه و مقدس از هر گناهي نشان دهد، سبب شد که اساسا در ايران برخلاف دنيا ژانر پليسي جاني نگيرد و رونق نيابد. هرجايي که دولت به اين کار وارد و متصدي مي شود، با اولين اعتراض و انتقادي که مي‌شود برخورد سانسوري مي‌کند. «ناجي هنر» در زمان آقاي قاليباف با اين نيت شکل گرفت که زيرساخت ها و تجهيزات گران قيمتي که بخش خصوصي توان تهيه اش را ندارد، اين بخش تامين کند و سبب تسهيل کار توليد اين جنس فيلم‌ها شود. اما به مرور اين تصدي بيشتر شد. درباره فيلم «خواب و بيدار» با وجود اينکه از طرف آقاي قاليباف به من اختيار تام داده شد و همه جور پشت من بود، اما نيروهاي زيردست به شدت کارشکني مي‌کردند. آقاي قاليباف يک فيلم را حمايت کرد، اما اين روند ادامه نيافت. «خواب و بيدار» حاصل يک اعتماد بود و بايد در باقي موارد نيز اين اعتماد صورت گيرد. اگر فيلم پليسي اي ساخته شود که در آن يک پليس خطاکار نشان داده شود، ايراد نيست.»
او در مورد اهميت حضور شخصيت منفي گفت:
«در فيلم پليسي تا شخصيت منفي خوبي به دست نيايد، درام شکل نمي گيرد. هرچقدر شخصيت ها بهتر باشد براي مخاطب باورپذيرتر مي شود. «خواب و بيدار» صحنه هاي اکشن محدودي دارد اما شخصيت ناتاشا، شخصيت جذاب تر و خطرناک تري بود. صحنه هاي اکشن نيز مانند خود فيلم، نياز به طراحي و دکوپاژ دارند و نمي توان تصور کرد دو نفر به جان هم مي اندازي و شما تصوير مي گيري. در اين صورت نه تنها خطرناک است بلکه غيرواقعي درمي آيد. اما با دکوپاژ دقيق صحنه هاي اکشن شما از شش جهت يک درگيري را مي گيريد تا بهم کات بزنيد و تصوير کاملا واقعي جلوه کند. مسئله تهيه صحنه هاي اکشن نيز در سينماي ايران از مشکلات فيلم هاي جنايي است.»
گفتگو با ارشا اقدسي و عليرضا فتحي دربراه بدلکاري در سينماي ايران قسمت ديگري از برنامه «هفت» شب گذشته بود.
عليرضا فتحي، رئيس انجمن بدلکاران خانه سنيما در ابتداي صحبت‌هايش گفت:
«بدلکاري يعني کسي آموزش دوره هاي تخصصي ببيند و به جايي برسد که افراد عادي از پس آن برنيايد و اين فرد بتواند رفتارهاي خارق العاده را بدون کمترين آسيب اجرا کند.»
![ارشا اقدسي]( "ارشا اقدسي")
ارشا اقدسي
ارشا اقدسي، طراح بدلکاري نيز تصريح کرد:
«بدلکاري يا کاسکادور درواقع افرادي بودند که در سيرک کار مي کردند و توانايي انجام برخي رفتارهاي خاص را داشتند. رفته رفته براي اجراي برخي عمليات خاص در سينما به اين افراد نياز شد و به اين درک رسيدند که متن هايي را بنويسند که توانايي اين افراد ويژه براي اجراي آنها باشد. در حالي که در ايران هنوز نويسندگان ما عادت نکردند در هنگام نوشتن به خلق صحنه هاي خاص بر مبناي توانمندي اين افراد فکر کنند.»
فتحي با اشاره به عدم شناخت درست سينماگران از جايگاه بدلکاري افزود:
«خود دست اندرکاران سينماي ما متاسفانه هنوز بدلکار را به معناي واقعي کلمه نمي شناسند. کارگردان برايش اهميت ندارد که کار بدلکار تخصصي است و گاها از يک آبدارچي به عنوان بدلکار استفاده مي کنند. يا مديرتوليد يک کار براي پرش از يک ارتفاع خودش اين کار را کرده و موجب آسيب ديدگي او شده است. اين نشان دهنده اين است که جايگاه بدلکاري امروز در سينماي ايران مغفول است.»
اقدسي با اشاره به توانمندي‌هاي بازيگران که به مرور از دست داده شده اند افزود:
«پيمان معادي، ميلاد کي مرام، شهرام حقيقت‌دوست و امين حيايي از جمله معدود بازيگران ايراني هستند که اين توانمندي و آمادگي جسماني را دارند. پيمان معادي در سرالگ «ماه تي تي» فوق‌العاده ظاهر شد.آروزي من اين است يک روز در ايران بدلکاري آکادميک شود و جز رشته هاي دانشگاهي قرار گيرد. تنها راه تشويق و رقابت اين است که بدلکاري نيز وارد جشنواره شود و سيمرغ بگيرد. ما متاسفانه رفتيم و صحبت کرديم و نهايتا آقاي عليرضا رضاداد به ما گفتند: بدلکاري اصلا هنر نيست! تقاضاي اوليه ما اين بود که براي تماشاي 8 فيلم خود در جشنواره کارت داشته باشيم که گفتند اگر دوست داريد فيلم ببينيد برويد در سينما و فيلم تان را ببينيد.من از شاگردان پيمان ابدي بودم. اما اين فرصت را بيشتر نداشتم تا از او بياموزم. اما به نظرم ايشان درگير تعارفات سينمايي ايران شدند و جانشان را از دست دادند. اتفاق آن روز مجموعه اي از اتفاقات بد و وحشتناک بود که منجر به يک حادثه ناگوار شد.»
گرد آوري: گروه فرهنگ و هنر
منبع: khabaronline.ir