بزرگنمايي:
چه خبر - علت زردي پوست از نگاه طب سنتي و کلاسيک و درمان آن با تغذيه
يکي از دلايلي که برخي از خانم‌ها را به سمت آرايش و استفاده از کرم‌پودر و پنکيک سوق مي‌دهد، رنگ‌پريدگي و زردي چهره است. و برخي افراد اينگونه از اين وضعيت شکايت مي کنند:
هميشه انگار مريضم!
پوست گندمي و زردي دارم
بدون آرايش بيرون نمي‌روم چون مرتب از من سوال مي‌شود که چرا اينقدر زردي؟ مريضي؟
چه کار کنم پوستم خوشرنگ شود؟
علت زردي پوست از منظر طب کلاسيک- ژنتيکي و مادرزادي
گاهي زردي زمينه ژنتيکي دارد و مادرزادي است. در اين افراد رنگ داخل چشم و زير زبان هم کمي به زردي مي‌زند اما نتايج آزمايش خون نشان‌دهنده بيماري خاصي نيست. براي تغيير رنگ پوست اين گروه از افراد نمي‌توان کار خاصي انجام داد.
-بالا بودن بيلي‌روبين خون به دليل بيماري
گاهي بالا بودن بيلي‌روبين خون عامل زردي پوست است که مي‌تواند ناشي از بيماري‌هايي مانند هپاتيت باشد که يک بيماري ويروسي است و انواع مختلفي دارد. گاهي نيز هپاتيت ممکن است به دنبال مصرف داروي بيهوشي پس از عمل جراحي بروز کند. در مورد مشکلات کبدي مي‌توان زير نظر متخصص با درمان مناسب زردي را از بين برد.
-کم خوني
يکي ديگر از دلايل زردي، کم‌خوني است که در اين حالت معمولا آزمايش خون آن را ثابت مي‌کند.
-سنگ کيسه صفرا-انسداد مجاري ادراري-سرطان پانکراس-مصرف زياد مواد غذايي کاروتن‌دار مثل هويج مي‌تواند باعث زردي پوست شود که البته موقتي و گذراست
دکتر ايرج خسرونيا
عضو هيات‌علمي دانشگاه علوم‌پزشکي شهيد بهشتي
علت زردي پوست از منظر طب سنتي
بي‌رنگي پوست ممکن است ناشي از کم‌خوني باشد که با آزمايش خون ثابت مي‌شود اما زردي پوست 2 علت عمده دارد؛
-يا ژنتيکي است که در اين حالت چشم و زير زبان هم زرد است و آزمايش هيچ بيماري خاصي را مشخص نمي‌کند
-يا ناشي از بيماري کبد است.
-برخي بيماري‌هاي ژنتيکي هم عامل اين زردي هستند که به دليل خطرناک نبودن، نيازي به درمان آنها نيست؛مثلا مبتلايان به بيماري ژنتيکي ژيلبرت هنگام گرسنگي يا تشنگي زرد ميشوند.
- در مورد افرادي که به طور ژنتيکي پوست زردي دارند، در طب سنتي اعتقاد بر صفراوي بودن مزاج آنهاست که با اصلاح مزاج و متعادل کردن آن يا سوق دادن آن به سمت سردي و تري با مصرف عرق کاسني و شاه‌تره يا حجامت مي‌توان رنگ پوست را به سمت سرخ و سفيد بازگرداند.
- در کودکان بيشتر شاهد تغيير مزاج هستيم و ممکن است کودکي که پوست زرد رنگي دارد به مرور با بزرگ شدن و تغيير مزاج رنگ پوستش طبيعي‌تر شود.
دکتر محمد فصيحي‌دستجردي
متخصص بيماري‌هاي عفوني و محقق طب سنتي
مي‌توان رنگ پوست را تغيير داد؟
رنگ پوست افراد حاصل ژنتيک است اما بستر عروقي هم در چگونگي به نظر رسيدن آن دخيل است. اگر فردي با رنگ پوستش مشکل دارد، صرفنظر از تکنيک‌هاي آرايشي مي‌توان به کمک برخي داروها تغييراتي در رنگ پوست ايجاد کرد. به عنوان مثال، استفاده از برخي داروهاي موضعي مثل کرم‌هاي اسيد ميوه باعث ايجاد زمينه‌اي قرمزرنگ در پوست مي‌شود که اين قرمزي با اضافه شدن به زردي پوست رنگ قابل‌قبولي به پوست مي‌دهد اما متاسفانه اين تغييرات پايدار نيست و تا زماني که فرد دارو مصرف مي‌کند و فعاليت عروقي زير پوست بيشتر مي‌شود، زمينه قرمزرنگ در پوست وجود خواهد داشت. غير از داروها، نور خورشيد و سولاريوم هم مي‌تواند همين تاثير را روي پوست داشته باشد اما به دليل صدماتي که اشعه‌هاي ماوراي‌بنفش خورشيد به سلول‌هاي پوستي وارد مي‌کنند، اين کار را توصيه نمي‌کنيم.
دکتر منصور نصيري‌کاشاني
عضو هيات‌علمي دانشگاه علوم‌پزشکي تهران
تاثير تغذيه بر رنگ پوست
رنگ پوست ناشي از وجود 3 رنگدانه است:
-کاروتن
کاروتن رنگدانه‌اي زرد مايل به نارنجي است که در برخي سبزيجات از جمله هويج وجود دارد.
-هموگلوبين
هموگلوبين نيز رنگدانه ديگري است که وقتي اکسيژن‌رساني به پوست خوب باشد، رنگ صورتي به پوست مي‌دهد و برعکس عدم اکسيژن‌رساني باعث آبي و کبود شدن پوست مي‌شود.
-از همه مهم‌تر ملانين
ملانين بيشترين حجم رنگدانه‌اي پوست را تشکيل مي‌دهد و مشخص‌کننده اصلي رنگ روشن يا تيره پوست افراد است. اين رنگدانه نوعي محافظ در برابر اشعه ماوراي‌بنفش خورشيد است.
تجمع اين رنگدانه‌ها در پوست تا حدي ژنتيکي است اما تغذيه هم مي‌تواند در آن نقش داشته باشد. به عنوان مثال مصرف:
بتاکاروتن و ويتامين aباعث افزايش سنتز ملانين مي‌شود و پوست را برنزه‌تر مي‌کند.جالب است بدانيد بتاکاروتن خواص ضدپيري دارد و به واسطه فعاليت آنتي‌اکسيداني‌اش از پوست در برابر راديکال‌هاي آزاد محافظت مي‌کند و مانع پيري زودرس آن مي‌شود.
رتينول يا ويتامين a در مواد غذايي با منشاء حيواني از جمله کره، شير، زرده تخم‌مرغ، جگر و... موجود است.
بتاکاروتن هم در ميوه و سبزيجات از جمله هويج، گوجه‌فرنگي، انبه، اسفناج، کلم و نخود سبز يافت مي‌شود.
مصرف متعادل اين مواد باعث خوشرنگي پوست مي‌شود اما زياده‌روي در مصرف آنها مي‌تواند رنگ زرد مايل به نارنجي در پوست ايجاد کند که خوشايند نيست. توصيه مي‌کنيم براي بهره بردن از خواص آنتي‌اکسيداني و ضدپيري اين نوع سبزيجات آنها را خام و تازه و همراه برخي روغن‌هاي مناسب مصرف کنيد.
کاروتنوئيدها براي جذب به چربي نياز دارند. مصرف اين آنتي‌اکسيدان با ويتامين e که در برخي دانه‌هاي روغني و ميوه‌هاي چرب يا روغن‌هاي گياهي موجود است، مي‌تواند به جوان ماندن پوست کمک کند. در مصرف مکمل کاروتنوئيد کمي محتاط باشيد زيرا مصرف دوز نامناسب مي‌تواند باعث زردي پوست شود.
نکته آخر در مورد کم‌آبي است که خودش عامل تيرگي، بدرنگي و خشکي پوست است. افرادي که در مراکز شهر و محيط‌هاي آلوده زندگي و کار مي‌کنند، اگر آب کمي بنوشند، دچار تيرگي پوست ميشوند. به اين گروه از افراد توصيه مي‌کنم آبميوه‌هاي طبيعي يا حتي آب سبزيجاتي مثل کرفس و جعفري که غني از ويتامين c يا بتاکاروتن است، مصرف کنند و مطمئن باشند با روزي يک ليوان آب هويج دچار زردي پوست نمي‌شوند و برعکس باعث روشني پوستشان خواهد شد.
دکتر حسين ايماني
عضو هيات‌علمي دانشگاه تهران
منبع:salamat.ir