بزرگنمايي:

چه خبر - خواب رفتن دست و پا، علت و درمان

حس لامسه از حواس پنجگانه انسان است. گرچه از ميان اين پنج حس اصلي، حس بينايي شايد پيچيده‌ترين و مهم‌ترين آنها باشد، ولي حس لامسه از اساسي‌ترين آنهاست. حس لامسه ارتباط انسان را در تماس با محيط خارج مهيا مي‌کند و توسط همين حس است که ما مي‌توانيم اجسام را شناسايي کنيم. مي‌توانيم شکل، دما، سختي يا نرمي، زبري يا لطافت و بسياري ديگر از خصوصيات اجسام را شناسايي کنيم.

براي همين بسيار پيش آمده که اين قدرت را براي ثانيه‌هايي از دست داده‌ايم، مثل وقتي که دست و پايمان به اصطلاح خواب مي‌رود، به همين منظور به سراغ دکتر فرشيد عاسمي متخصص ارتوپدي، رفتيم تا درخصوص علت خواب رفتن و بي‌حسي دست‌ها و پاها اطلاعاتي را کسب کنيم تا راهکار صحيحي را براي درمان بهتر پيدا کنيم.

حس ناخوشايند خواب رفتن دست و پا مي‌تواند علل مختلفي داشته باشد. در موارد موقتي و بي‌خطر اين حس ممکن است به علت فشار بر يکي از اعصاب به‌وجود آمده باشد. به عنوان مثال، وقتي دستتان زير سرتان مانده باشد و شما به خواب رفته باشيد. يا براي مدت طولاني پاهايتان را روي هم انداخته باشيد و به يکي از اعصاب پا فشار وارد شده باشد. در هر دو اين مثال‌ها حس سوزن‌سوزن‌شدن که معمولا بدون درد است پس از مدت کوتاهي که فشار برطرف شود از بين خواهد رفت.

در ساير موارد، خواب رفتن دست و پا ممکن است شديد و مزمن بوده و کارهاي روزانه شما را مختل کند. همچنين خواب رفتن دست و پا مي‌تواند همراه با علائم ديگري از قبيل درد، خارش و بي حسي باشد. در اين موارد خواب رفتن دست و پا مي‌تواند به دليل آسيب ديدن عصب بر اثر ضربه، فشار مداوم روي عصب، عفونت باکتريايي ياويروسي، قرار گرفتن در معرض مواد سمي و بيماري‌هايي از قبيل ديابت باشد. اين گونه آسيب‌هاي عصبي را به اصطلاح نوروپاتي محيطي مي‌گويند، زيرا اين اعصاب از مغز و نخاع دور هستند و معمولا در اعصاب دست و پا مشاهده مي‌شوند. نوروپاتي محيطي، با گذشت زمان مي‌تواند وخيم شود و حتي حرکت کردن را مختل کند.

اگر خواب رفتن دست و پا مکررا اتفاق مي‌افتد، يافتن علت اصلي آن بسيار مهم است، زيرا اگر در ابتداي بروز مشکل آن را تحت کنترل خود درآوريد از عواقب جدي آن در آينده در امان خواهيد بود.

گاهي اوقات به علت بيماري‌هاي سيستميک، کارکرد عصب حسي دچار اختلال مي‌شود.

- معروف‌ترين بيماري که اين مشکلات را ايجاد مي‌کند، مرض قند يا ديابت است. وقتي بيماري ديابت مدت زيادي بدون درمان باقي مي‌ماند يا به‌طور ناقص درمان مي‌شود، بتدريج عملکرد اعصاب حسي بدن دچار اختلال مي‌شود. اين کاهش حس هر چه به سمت اندام‌هاي تحتاني و پايين‌تر بدن مي‌رويم، شديدتر مي‌شود.

- کم کاري و پرکاري تيروئيد هم مي‌تواند موجب اختلال حسي به‌صورت خواب رفتگي دست و پا شود.

- گاهي اوقات مسموميت ناشي از سرب يا آلومينيوم هم مي‌تواند اين مشکلات را ايجاد کند.

فراموش نکنيم خواب رفتگي دست و پا مهم هستند. اگر اين مشکلات تکرار شود و به‌طور مداوم ادامه يابد بايد حتما به پزشک مراجعه کرد تا علت آن مشخص شود و درمان لازم براي آن صورت گيرد.

درمان موفق بستگي به تشخيص دقيق و پيدا کردن علت اصلي خواب‌رفتن دست و پا دارد. گرچه هيچ درماني براي نوع ارثي نوروپاتي محيطي يافت نشده، اما ساير موارد با تشخيص درست قابل کنترل و درمان است. توصيه‌هاي کلي درباره شيوه زندگي سالم، مانند حفظ وزن مطلوب بدن، پرهيز از قرار گرفتن در معرض مواد سمي، ورزش مناسب، داشتن يک رژيم غذايي متعادل و اجتناب از مصرف الکل يکي ديگر از راه‌هاي جلوگيري از آسيب‌هاي عصبي است. همچنين سيگار کشيدن باعث انقباض عروق خوني مي‌شود و در تامين مواد مغذي براي اعصاب محيطي اختلال ايجاد مي‌کند. لذا توصيه مي‌شود براي ترک سيگار اقدام کنيد.

ديابت يکي از شايع ترين علل خواب رفتن دست و پاست. در ميان 10 تا 20 درصد کساني که بتازگي ديابت آنها تشخيص داده شده اين علامت ديده مي‌شود. در اين نوع خواب رفتگي که به نوروپاتي ديابتي مرسوم است، خواب رفتن ابتدا در پاها احساس شده و بعد از مدتي در دست‌ها و بازوها نيز احساس مي‌شود. افرادي که مبتلا به ديابت هستند در معرض آسيب‌هاي عصبي هستند و در بسياري از موارد خواب رفتن پاها يکي از علائم اوليه ديابت است.

- هنگام خواب، دست‌ها را زير بالش يا سر قرار ندهيد.

- روي دست‌ها نخوابيد، زيرا اين امر باعث قطع گردش خون مي‌شود.

- کف دست را هنگام خوابيدن مشت نکنيد و باز بگذاريد.

- دست‌ها را روي قلب قرار دهيد تا بي‌حسي آن برطرف شود.

- ورزش‌هاي مخصوص براي تقويت شانه، گردن و دست‌ها را انجام دهيد.

- از بالش‌هاي نرم تر استفاده کنيد، از بالش زير زانو هم استفاده کنيد و به پشت بخوابيد.




منبع:salamatnews.com