بزرگنمايي:

30 شهريور، 21 سپتامبر روز جهاني آلزايمر است.

30 شهريور، 21 سپتامبر روز جهاني آلزايمر است. هر سال در اين روز افراد مبتلا، مراقبين و انجمن ها در سراسر جهان، روز جهاني بيماري آلزايمر را گرامي مي دارند. هر سال در ماه سپتامبر کشورهاي عضو انجمن آلزايمر جهاني فعاليت هاي متعددي را برنامه ريزي مي نمايند تا طي يک ماه با اطلاع رساني در مورد بيماري و شيوع آن توجه مسئولان را به مشکلات افراد مبتلا و مراقبينشان از قبيل نبود حمايت و مراقبت طولاني مدت مناسب و کمبود سرمايه گذاري در تحقيقات جلب نمايند. معمولا اين اطلاع رساني ها از طريق رسانه ها و همچنين در قالب سمينارها، مراسم هاي مناسب روز جهاني، مسابقات ورزشي و. .. اجرا مي گردد.

آلزايمر شايع ترين علت دمانس است. دمانس، تخريب پيش رونده توانايي هاي شناختي است که به تدريج حافظه و عملکرد ذهني فرد را تحت تاثير قرار مي دهد به گونه اي که فرد در انجام وظايف روزانه زندگي با مشکل مواجه مي شود. آلزايمر يک اختلال پيشرونده با سير آهسته است که در طول زمان بدتر مي شود. اولين علامت آن از دست دادن حافظه است و معمولا حافظه کوتاه مدت زودتر آسيب مي بيند و به مرور زمان فرد در استدلال، يادگيري و ارتباط برقرار کردن با محيط و ديگران، دچار مشکل مي شود و آگاهي خود را نسبت به زمان و مکان از دست مي دهد. بروز آلزايمر در افراد بالاي 60 سال شايع تر است و در زنان بيشتر از مردان ديده مي شود.

عوامل خطرساز در بروز بيماري آلزايمر به طور دقيق مشخص نگرديده است اما در بررسي ها عوامل گوناگوني شناخته شده اند:

افزايش سن: افزايش سن مهم ترين عامل ابتلا به آلزايمر است. آلزايمر جزيي از روند طبيعي پير شدن نيست اما خطر ابتلا به آن پس از 65 سالگي افزايش مي يابد. پس از سن 65 سالگي، امکان پيشرفت بيماري آلزايمر در هر 5 سال، دو برابر مي شود.

سابقه خانوادگي: داشتن يک خويشاوند مبتلا به آلزايمر مانند والدين، خواهر يا برادر.

APOE-e4 : برخي ژن ها با بروز بيماري آلزايمر ارتباط دارند مانند آپوليپو پروتئين.

سندرم داون

جنس مونث: احتمال ابتلا زنان نسبت به مردان بيشتر است

ضربه به سر

مشکلات سيستم قلبي-عروقي: عواملي که سلامت قلب را به‌ خطر مي‌اندازند، مي توانند در ابتلا به آلزايمر هم تاثير داشته باشند، مانند: سيگار کشيدن، کلسترول خون بالا، فشار خون بالا، چاقي و ديابت.

بين سلول هاي مغزي بيماران مبتلا به آلزايمر رسوبات پروتئيني به نام پلاک هاي آميلوئيد ايجاد مي گردد. در حالت طبيعي پروتئين پيش ساز آميلوئيد با اثر آنزيم هاي خاصي به پپتيدهاي بتاآميلوئيد شکسته مي شود ولي افزايش بتاآميلوييدها و تجمع آنها منجر به تشکيل پلاک هاي آميلوييدي مي گردد. اين پلاک ها مانع از ارتباط بين سلول هاي عصبي و تخريب سلول ها مي شود. علاوه بر پلاک هاي آميلوئيد، کلافه هاي نوروفيبريلري شامل رشته هاي پيچ خورده پروتئين تاو درون سلول هاي عصبي مغز به وجود مي آيند که باعث مرگ سلول هاي مغزي مي شوند. کاهش سطح استيل کولين که پيام ها را بين سلول هاي عصبي منتقل مي کند نيز باعث از بين رفتن ارتباط بين سلول ها مي گردد.

معمولا روند آسيب مغز در اين بيماري از حافظه کوتاه مدت شروع مي شود و سپس با درگير شدن قسمت هاي مختلف مغز، طيف وسيعي از علايم ايجاد مي‌شود:

از دست دادن لذت ها و علايق گذشته
هذيان، توهم
افسردگي، اضطراب و بيقراري
بي اختياري ادرار
تکرار يک رفتار يا بيان يک عبارت به صورت مکرر
ناتواني در قضاوت و استدلال
اختلال ‌در تصميم‌گيري و حل‌ مسئله
عدم تشخيص موقعيت زمان و مکان
مشکل در پيدا کردن لغت يا عبارت صحيح براي بيان منظور خود در هنگام صحبت کردن
گم کردن مکرر اجسام و يا قراردادن آنها در جاي نادرست
گم شدن در مکان ها و مسيرهايي که قبلا به خوبي با آن ها آشنا بوده اند
از دست دادن رفتارهاي اجتماعي مناسب
اختلال خواب
اختلالات رفتاري مانند عصبانيت، پرخاشگري و شکاکي
مشکل در بخاطر آوردن جزئيات اتفاقات و مکالمات اخير
اختلال در يادگيري مطالب جديد

گرچه هنوز درماني براي بيماري آلزايمر وجود ندارد اما با استفاده از دارودرماني مي توان موجب کنترل و کاهش سير پيشرفت بيماري شد و از شدت اختلال حافظه و مشکلات رفتاري بيمار کاست.

درمان آلزايمر خفيف تا متوسط: در بيماري آلزايمر، استيل کولين که يک ناقل عصبي مهم در حافظه است کاهش مي يابد. مهارکننده هاي کولين استراز با جلوگيري از تجزيه استيل کولين از طريق مهار آنزيم کولين استراز سبب بهبود حافظه و عملکرد شناختي مي شوند. داروهاي مختلفي براي افزايش مقدار استيل کولين پايانه‌هاي عصبي وجود دارد از جمله: ريواستيگمين (Exelon®)، دونپزيل (Aricept®) و گالانتامين(Razadyne®)

درمان آلزايمر متوسط تا شديد: ممانتين از طريق تنظيم گلوتامات (يک انتقال دهنده ي عصبي مهم در پردازش اطلاعات) عمل مي کند. اثر اصلي اين دارو، جلوگيري يا تاخير در پيشرفت برخي علائم آلزايمر متوسط تا شديد است. داروهاي ضد افسردگي، ضد اضطراب و ضد سايکوز در بهبود اختلالات رفتاري موثرند.

تغييرات در سبک زندگي منجر به بهبود آلزايمر و يا جلوگيري از ابتلا به آن مي‌شود:

اگر سيگار مي کشيد، آن را کنار بگذاريد.
يک رژيم غذايي مناسب و سالم را انتخاب کنيد. خوردن غذاهاي سرشار از ميوه، سبزي، حبوبات و لبنيات کم چرب مي تواند به حفاظت از قلب شما کمک کند.
وزن خود را در حد مناسب حفظ کنيد.
با افزايش سن به طور مرتب سلامت خود را بررسي کنيد.
تا حد امکان فعاليت ذهني و فيزيکي داشته باشيد.

منبع : donyayebehdasht.com