بزرگنمايي:

چه خبر - همه چي درباره عادل فردوسي پور

1- عادل فردوسي پور متولد 10 مهر 1353 در تهران است. او اصالتا اهل شهر رفسنجان در استان کرمان است.

2- پدرش مهندس برق بود و يک خواهر و يک برادر داشت. دبستان را در مدرسه ذوقي، راهنمايي را در مدرسه طالقاني و دبيرستان را در دبيرستان البرز گذرانده است. بچه درس خواني بود؛ آنقدر درس خوان که با معدل بالاي 18 ديپلم گرفت اما فوتبال هيچ وقت از سرش نيفتاد. شايد به همين خاطر هم بود که با وجود اينکه او به دليل علاقه اش به فوتبال، بچه سر به راه خانه محسوب نمي شد؛ اما با او کاري نداشتند.

3- در دانشگاه صنعتي شريف در رشته مهندسي صنايع قبول شد و تا پايان فوق ليسانس ادامه داد. عنوان پايان نامه کارشناسي ارشد او «مدل سازي آماري پيش بيني نتايج رقابت هاي فوتبال» بود که در سال 1378 با راهنمايي دکتر اخوان نياکي آن را نوشت. او در حال حاضر درس زبان تخصصي صنايع را در دانشگاه صنعتي شريف تدريس مي کند. او هم چنين مدتي است که در رشته مديريت رسانه دانشگاه تهران تحصيل مي کند.

4- علاقه عجيبي به زبان داشت. از کلاس اول دبيرستان در کلاس هاي زبان نام نويسي کرد. سال آخر دبيرستان به خاطر کنکور، زبان را رها کرد اما بعدا وقتي برگشت، تا پايان کار را ادامه داد.

5- زبان رمز موفقيت او و کليد راه آينده اش شد. او کار رسانه اي خود را در سال 1372 با روزنامه نگاري در روزنامه ابرار ورزشي به سردبيري اردشير لارودي آغاز کرد. در آن زمان، دانشجوي سال سوم کارشناسي بود. تصميم گرفت به علاقه مندي اش يعني کار خبري بيشتر بپردازد. به دفتر روزنامه ابرار ورزشي رفت: «من علاقه دارم کار کنم؛ مطلب بنويسم». اردشير لارودي سردبير آن وقت ابرار ورزشي از او در مورد حيطه کاري اش پرسيد: «ترجمه»! روزنامه. کارم رو تحويل دادم و بعد از چند روز کارم رو شروع کردم.» فردوسي پور در بخش ترجمه صفحه فوتبال خارجي کار مي کرد.

6- با اين حال بزرگ ترين علاقه مندي اش حضور در صدا و سيما بود. به قول خودش «n» دفعه تست داد و در نهايت قبول شد؛ «اوايل هم مثبت بود اما مي گفتن صدات جوونه؛ پخته نيست. آخرين باري که تست دادم، اواخر سال 1373 بود». او در تست قبول شد و کار روزنامه را رها کرد. البته مي گويند که در اين ميانه دلخوري هايي هم بين او و ابرار پيش آمده بود.

7- او در پايان سال 1373، پس از چندين بار آزمون، به صدا و سيما راه يافت و در ابتدا به گزارش برنامه منتخب ورزشي (برنامه اي آرشيوي از شبکه سوم سيما که در نيمه شب پخش مي شود) مي پرداخت. فردوسي پور کم کم پيشرفت کرد و توانست بازي هاي بهتري را گزارش کند. او پس از گزارش هاي خوبش در جام جهاني 98، توانست خود رابه همه بشناساند و از آن پس بود که به عنوان گزارشگر بازي هاي زنده و مهم انتخاب شد. او تا به حال، چند بار به خاطر گزارش هاي خوب خود مورد تقدير قرار گرفته که نمونه آخر آن انتخاب به عنوان «بهترين گزارشگر ورزشي- ليگ برتر فوتبال ايران در سال 95- 1394» بود.

8- عادل فردوسي پور، بنيان گذار، مجري و تهيه کننده برنامه 90 است. برنامه زنده اي که در مورد اتفاقات فوتبال ايران که نخستين قسمت آن 23 مرداد 1378 پخش شده و 18 سال است که دوشنبه شب هاي شبکه 3 را قرق کرده است. او همچنين به عنوان تهيه کننده برنامه فوتبال 120 با شبکه ورزش سيما و ليگ يک همکاري داشته و خاطره خوش تماشاي جام جهاني با برنامه 2014 هم که با تهيه کنندگي او روي آنتن شبکه 3 مي رفت در خاطر بينندگان فوتبالي باقي مانده است.

9- عادل فردوسي پور سال ها پس از تجربه ترجمه در روزنامه ابرار ورزشي، در سال 1388 قرادادي را براي ترجمه کتاب فوتبال در برابر دشمن، که درونمايه اي فوتبالي- سياسي دارد، با نشر چشمه امضا کرد. فوتبال عليه دشمن يکي از معروف ترين کتاب هاي تحقيقي در زمينه جامعه شناسي فوتبال است که در سال 89 با ترجمه عادل فردوسي پور توسط نشر چشمه منتشر شد.

انتشار بدون اجازه اين اثر، اعتراض سايمون کوپر، نويسنده اين اثر را در پي داشت. او در مصاحبه اي گفت: «در سال 2011، حسن کياييان (مدير نشر چشمه) و عادل (فردوسي پور) به من ايميل زدند و از اينکه من به انتشار بدون اجازه کتاب اعتراض کرده بودم، ناراحت بودند. آن ها گفتند که مي خواهند جبران کنند، اما نشر چمشه هرگز پولي به من نداد.»

کتاب دوم فردوسي پور، کتاب جامع فوتبال نام دارد که دانشمنامه اي 400 صفحه اي و تمام رنگي در مورد فوتبال است. اين کتاب ترجمه کتاب the football book است که براي اولين بار در سال 2008 در انگلستان منتشر شد. کتاب جامع فوتبال در ارديبهشت 1391 و در بيست و پنجمين نمايشگاه بين المللي کتاب تهران رونمايي شد. ناشر اين کتاب نشر بهشت است.

ترجمه سوم عادل فردوسي پور کتابي است به نام «هنر شفاف انديشيدن» اثر «رولف دوبلي». اين کتاب برخلاف دو کتاب گذشته در زمينه فوتبال نيست بلکه موضوع آن روش هاي مديريت است. اين کتاب در نمايشگاه کتاب سال 1394 تهران توسط انتشارات نشر چشمه عرضه شد که با استقبال بسيار خوبي مواجه گرديد.

10- او در کتاب اين پروژه ها در برخي ديگر از پروژه ها که البته همه تم فوتبالي داشته حضور پيدا کرده است. مثلا در سال 1384 با گروه اجرايي نمايش «فنز» به نويسندگي و کارگرداني محمد رحمانيان همکاري داشت و صداپيشه يک گزارشگر فوتبال بود. فردوسي پور هم چنين تعدادي از سري بازي هاي فوتبال را با همکاري بخش خصوصي به زبان فارسي گزارش کرده است.

11- اگرچه به نظر مي رسد اودر دره اي که در دانشگاه شريف درس مي خوانده پرسپوليسي بوده ولي امروز اصلا حاضر نيست به طرف خاصي متمايل شود. او در اين زمينه گفته «واقعا اينجا فضا اين قدر باز نيست که يه گزارشگر بگه من قلبا طرفدار کدوم تيم هستم. اينجا فوتبال دوقطبي است. بگي قرمزم يا آبي، نصف مملکت با تو بد مي شن. البته الان ديگه اصلا برام فرق نمي کنه. الان واقعا بي طرفم. گزارشگر، يه ذره به يک تيم گرايش داشته باشه، تو کارش تاثير مي ذاره.»

12- يکي از مشخصات اصلي او تند حرف زدن اوست که بعضي اوقات به گاف هايي هم منتهي مي شود. در اين خصوص گفته: «از بچگي اين طور بودم. خيلي هم تمرين کردم و بازم دارم تمرين مي کنم که اين طور نباشم ولي در کل، خيلي تند صحبت مي کنم.»

13- فردوسي پور تاکنون ازدواج نکرده و برخي اين مساله را به حجم فعاليت او در زمينه فوتبال هم نسبت مي دهند. خودش در خصوص برنامه روزانه اش گفته «مي شه گفت از 24 ساعت، 12 ساعت در حال ديدن فوتبال، خواندن اخبار فوتبال و کارکردن روي فيلم هاي فوتبالي هستم.»

بريده اي از گفت و گوي هفت صبح با عادل فردوسي پور

من فقط يه عشق فوتبالي ام

به عنوان يک فوتبالي، بازيکن محبوبت چه کسي بوده؟ از همان دوران نوجوانيت تال حالا؟ کدام تيم؟ در چه دوره اي؟

تو دوره هاي زماني مختلف بازيکن محبوب زياد داشتم. از ليورپولي ها امثال ايان راش، جان بارنز، رابي فاولر و سوارز رو دوست دارم. خارج از ليورپول هم مارادونا، باجو، فان باستن، زيدان و مسي مورد علاقه ام هستند.

به عنوان يک مهندس صنايع، کدام مدير را تحسين مي کني؟ چه در ايران چه در خارج از ايران؟ چه در ورزش و چه در غير ورزش. چرا؟

مديرهايي که هم موفق باشند، هم سالم باشند هم اصولشون رو حفظ کنند، کم شمار هستند. از بين مديران فوتبالي ايران، عملکرد صفايي فراهاني رو مي پسندم.

به عنوان يک مجري موفق تلويزيون، مصاحبه با کدام چهره برايت شيرين تر بود؟ و کدام چهره عذابت داد؟ گارد کي باز بود و گارد کي بسته؟ آيا شده که موج خنده ادامه برنامه را برايت سخت کند؟ حس طنز کدام مهمانت شگفت زده ات کرد؟

مصاحبه هاي شيرين و لذت بخش خيلي زياد بودن تا حالا. از گفت و گو با سيدحسن خميني و دکتر ظريف عزيز گرفته تا علي پروين، علي دايي، علي کريمي، مهدي مهدوي کيا، بلاژويچ و خيلي هاي ديگر که الان حضور ذهن ندارم. البته گفت و گوها هميشه دلپذير نيستند و بعضي وقت ها هم که مصاحبه شونده با عدم صداقت و نيت ناخالص مي آيد، مصاحبه نه براي مردم نه براي من جذاب نميشه.

به عنوان يک سلبريتي، در محيط دانشگاه راحت تري يا در کتابفروشي يا در سوپرمارکت يا در سينما؟ آيا به محافل عمومي رفت و آمد مي کنيد؟ خريد مي کنيد؟ جايي بوده که از بي اعتنايي مردم شگفت زده شده باشيد؟

در محيط هاي عمومي هم بر حسب نياز و ضرورت رفت و آمد مي کنم. کلا خيلي اهل خريد کردن نيستم ولي خب از خريدن بعضي چيزها لذت مي برم. مثلا خريد مداد، خودکار و لوزام تحرير. اصولا خودکارم خيلي برام مهمه! در حوزه خوراکي ها هم نان سنگک خشخاشي و هله هوله هايي نظير چاقاله، گردوي تازه، آلوچه و ذغال اخته از خريدهاي مورد علاقه من هستند و مهم تر از همه، هديه خريدن براي عزيزاني که دوستشون دارم.

حقيقت اينه که به ندرت پيش آمده که آدم ها نسبت به من بي اعتنايي کنند. اما پيش آمده کسي من را نشاخته و من از اين قضيه شگفت زده نشدم.

و بالاخره کدام يک از عناوين بالا را براي خودت مناسب تر مي دانيد؟

يه عشق فوتبالي.

ده تکيه کلام جالب از فردوسي پور

1- «چقدر خوبيم ما!» ايران- آرژانتين، جام جهاني 2014

2- «چه مي کنه اين بازيکن!» انگليس- آرژانتين، جام جهاني 1998

3- «عجب گل نزني شده اين بازيکن!» اولين بار: خطاب به احمد مومن زاده

4- «چه پايان دراماتيکي داشت اين بازي!» بازي سپاهان- پرسپوليس (بعد از گل سپهر حيدري در دقيقه 97)

5- «خداحافظ جام جهاني و شايد خداحافظ برانکو» در پايان بازي ايران و پرتغال در جام جهاني 2006

6- «تعويض رويايي علي پروين» بازي پرسپوليس- فجر سپاسي سال 1381 که ابراهيم اسدي بلافاصله پس از ورود به زمين گل زد.

7- «عجب فوتباليستيه اين علي دايي، هميشه در لحظات حساس به داد تيم ما مي رسه» بازي ايران- عربستان، جده، مقدماتي جام جهاني 2002، اشاره به گل مساوي ايران توسط علي دايي.

8- «بازي دارد سرد و کسل کننده دنبال مي شود. حداقل آرش برهاني هم در زمين نيست که کمي به جذابيت هاي کار اضافه کند!» در حاشيه بازي استقلال- راه آهن و با اشاره به توپ خراب کردن هاي آرش.

9- «سپاهان خوب و قابل توجه بازي نکرده، البته اگر قابل توجه منجر به صدور بيانيه نشود!» در حاشيه پخش قسمت هايي از بازي سپاهان در برنامه نود و با اشاره به بيانيه سپاهاني ها عليه او.

10- «خداحافظ آقاي بدلباس» پاياني بر سريال اشاره هاي عادل به پوشش دونگا، در انتهاي مسابقه هلند و برزيل.

منبع: روزنامه هفت صبح