بزرگنمايي:

چه خبر - نحوه اثرگذاري انگل بر ذهن و رفتار

در اين کره خاکي اتفافاتي در حال وقوع است که شايد شما را از آنچه در جريان است متعجب سازد. تا کنون با خودتان فکر کرده ايد که چرا انسان ها اينگونه رفتار ميکنند؟ تحقيقات متعددي در موضوع اقتصاد و روانشناسي به انجام رسيده است و هدف اين تحقيقات اين بوده که چرا انسان رفتارش اينگونه است و چه انگيزه اي ميتواند پشت اين رفتار باشد.

زندگي انگلي و نحوه تاثير انگل بر زندگي ميزباني که آلوده به انگل شده، بخشي از چرخه حيات انگل ها را شکل مي دهد. ما ميدانيم که اين چرخه، توسط بسياري از موجودات زنده مورد استفاده قرار مي گيرد، و همچنين مي دانيم تا چه اندازه براي انتقال و توليد مثل بسياري از گونه هاي انگلي لازم است.

به عنوان مثال، قارچ سرچماقي (cordyceps)، مورچه ها را قبل از آنکه به بالاي تاج اين گياه برسند، آلوده مي کند و وقتي مورچه به آن نقطه رسيد، مي ميرد. سپس قارچ تکثير مي شود و فرزندان خود را در جنگل شناور مي کند تا مورچه هاي بيشتري را آلوده کنند.

در عين حال، کرم هاي يال اسبي (nematomorph)، باعث مي شوند ميزبانهاي کريکت آنها با پريدن در آب و برگشت دادن انگل ها به جايي که به طور معمول زندگي مي کنند، غرق شوند و به اين ترتيب خودکشي کنند.

ترماتودهاي (trematodes) انگلي، حلزون ها را به گونه اي آلوده مي کنند که ساقه چشمي آنها متورم شده و به قرمز، آبي و زرد تغيير رنگ دهد. ميزبان بعدي، يک پرنده است که حلزون را به شکل يک حشره آبدار و لذيذ مي بيند و سعي مي کند ساقه هاي چشمي را با نوکش بچيند. اينجاست که ترماتود ها چرخه عمر خود را در روده پرنده تکميل مي کنند.

اين داستانهاي ترسناک به بي مهره ها محدود نمي شوند. انسانها هم از اين خطر مصون نيستند.

وقتي آموختيم که چگونه گونه هاي مختلف محصولات کشاورزي را در مناسب ترين مناطق کشت کنيم، گاهي به محصولات مازاد دست يافتيم که براي آينده ذخيره مي شدند. اين امر باعث شد برخي گونه هاي موش هاي معمولي و وحشي و به تبع آن، برخي گونه هاي گربه به همراه يک خطر پنهان به وجود آيند: انگل تک ياخته اي به نام توکسوپلاسما گوندي (toxoplasma gondii).

انگل t. gondii ، نمي تواند چرخه عمر خود را در بدن انسان تکميل کند، اما مي تواند از طريق تماس انسان با مدفوع گربه (يا خوردن گوشت نپخته) او را آلوده نمايد.

تعداد افرادي که در سراسر جهان به اين انگل آلوده شده اند، بين 30 تا 40 درصد جمعيت جهان تخمين زده مي شود. سطح شيوع آلودگي در فرانسه، 81 درصد، در ژاپن، 7 درصد و در ايالات متحده، 20 درصد است.

اين انگل، کارهاي عجيب و غريبي روي موش ها انجام مي دهد تا مطمئن شود آنها در تماس با گربه ها قرار مي گيرند. موش هاي آلوده به اين انگل بازدارندگي خود از نزديک شدن به گربه ها و ادرار گربه ها را از دست مي دهند. آنها کنجکاوتر مي شوند و در طي روز، زمان بيشتري را بيدار هستند.

اما وقتي انسان ها سهوا در تماس با اين انگل قرار مي گيرند، رفتارهاي عجيب تري از خود نشان مي دهند. مردان به دليل آنکه تمايل به رفتارهاي ريسک پذير پيدا مي کنند، با احتمال بيشتري دچار تصادف در رانندگي مي شوند. همچنين حالتهاي تهاجمي تري به خود گرفته و بيشتر حسادت مي کنند.

در عين حال، زنان با احتمال بيشتري تمايل به خودکشي پيدا مي کنند. حتي تحقيقات مختلف نشان داده اند که t. gondii به طور بالقوه مي تواند باعث بروز دمانس، اختلال دوقطبي، اختلال وسواس فکري – عملي و اوتيسم شود.

شواهد به دست آمده از بيش از 40 تحقيق مختلف نشان داد در افرادي که از اسکيزوفرني رنج مي برند، با وجود انگل t. gondii سطح آنتي بادي lgg افزايش مي يابد.

اين ارگانيسم بسيار کوچک چگونه باعث بروز اين واکنش هاي شديد مي شود؟ پاسخ کامل اين سوال هنوز کشف نشده، اما نتايج اميدوارکننده اي براي کشف پاسخ اين سوال وجود دارد که نشان مي دهد، اين انگل بر سطح انتقال دهنده هاي عصبي مانند دوپامين تاثير مي گذارد. جالب است بدانيد که عدم تعادل در سطح دوپامين، يکي از ويژگي هاي افراد مبتلا به اسکيزوفرني است.

کيست هاي (bradyzoites)، در سراسر مغز آلوده شده و به صورت توده اي يا انفرادي، و در مکانهاي خاصي از مغز مانند آميگدال يافت شده اند. اين کيست ها مسئول کنترل ترس در موش ها هستند.

تحليل ژنوم انگل t.gondii نشان داد، دو ژني که تيروزين هيدروکسيلاز را کدگذاري مي کنند، در اين انگل وجود دارند. تيروزين هيدروکسيلاز، آنزيمي است که پيش ماده اي، به نام l-dopa را توليد مي کند که براي ساخت دوپامين لازم است. برخي شواهد آزمايشگاهي وجود دارند که شيوه ذکر شده براي تاثيرگذاري اين انگل بر رفتار موجودات ميزبان را تاييد مي کنند.

در ابتدا، سطح دوپامين در موش آلوده شده بالاست، و اگر آنتاگونيست دوپامين (هالوپريدول) به آن تزريق شود، آن دسته از رفتارهاي موش که به t.gondii مربوط اند، خفيف تر مي شوند.

اخيرا نشان داده شده، ميکروب هايي که به تعداد فراوان روي بدن و داخل بدن ما وجود دارند نيز بر رفتارهاي ما تاثير مي گذارند.

ميکروبها ما را احاطه کرده اند و نسبت سلول هاي باکتريايي به انساني در بدن ما، هشت به يک است. در واقع، ما بيشتر ميکروب هستيم تا انسان!

ميکروبيوم در بدن انسان، نه فقط در هضم و تجزيه غذا، بلکه در تنظيم کارکرد بدن نيز، کاربرد دارد و فرايندهاي پرشمار و مختلفي نيز صورت مي دهد. تغيير در ميکروبيوم روده، منجر به آن مي شود که فرد، مستعد ابتلا به بيماري هايي مانند ديابت، بيماري هاي عصبي، سرطان و آسم شود.

اخيرا نشان داده شده ميکروب هاي روده که مسئول تجزيه غذاها هستند، مي توانند تاثير مستقيمي بر توليد يک انتقال دهنده عصبي ديگر (يعني سروتونين) در روده بزرگ و خون داشته باشند. اين نيز به نوبه خود بر رفتارهاي ارتباطي، اضطراب گونه، و مربوط به اعصاب (رفتارهاي حسي –حرکتي) تاثير مي گذارد.

در آينده، امکان آن وجود خواهد داشت که اضطراب يا افسردگي را با تزريق يک ميکروبيوم “سالم” درمان کنيم. تحقيقاتي که اخيرا روي تغيير ميکروبيوم بيماران مبتلا به عفونت کليستريديوم انجام شده، نشان داده اند با انتقال مدفوع افراد سالم به اين افراد، نتايجي عالي به دست مي آيند.

با انجام اين تحقيقات، اين موضوع مشخص شده است که اين اربابان ميکروسکوپي، تصميم گيري هاي ما را دستکاري مي کنند و تاثير آنها بر جامعه، فرهنگ و سياست نبايد دست کم گرفته شود.




منبع: hidocyor.ir