بزرگنمايي:

چه خبر - فرارو: فقدان هاشمي رفسنجاني خيلي‌ها را پريشان کرد. از راست و چپ جريان سياست همه دلشان نسبت به آينده جريان‌هاي سياسي کشور لرزيده است. در اين ميان برخي از فعالان سياسي مانند زيباکلام مي‌گويند، تشييع جنازه ميليوني اکبر هاشمي رفسنجاني به آنها نشان داد وي تاثيرگذاري خود را در تاريخ سياست داشته و سال‌ها پيش نهالي را کاشته که امروز تنومند شده است.
تلاطم بعد از هاشمي حسين کنعاني مقدم، عضو جبهه ايستادگي در گفتگو با فرارو گفت: «نقش آقاي هاشمي در سپهر سياسي کشور بي‌بديل بود، ايشان قدرت موازنه گري در قدرت را داشت و با فقدان ايشان ما احتمالا براي مدتي شاهد تلاطم‌هاي سياسي در داخل کشور و بين جناح‌هاي سياسي باشيم اما تجربه نشان داده که بعد از مدتي با گذشت زمان، جناح‌هاي سياسي به يک تعادل قدرت نزديک شوند. به همين خاطر نگران کننده نخواهد بود هرچند ممکن است در ابتدا شاهد برخي هيجانات سياسي باشد و ما به تعادل سياسي برخواهيم گشت.»

وي در خصوص اين که آيا کسي مي تواند جاي ايشان را پر کند، گفت: «خيلي افراد هستند که هم دست پرورده آقاي هاشمي هستند و هم در جايگاهي قرار دارند که چنين نقش آفريني‌هايي داشته باشند. گرچه هيچ کس آقاي هاشمي نمي شود ولي به هر حال به نظر مي‌رسد افرادي مي‌توانند اين نقش را بازي کنند؛ مثلا آقاي ناطق نوري مي‌تواند اين تعادل را بين دو جريان ايجاد کند و حلقه وصل شود.»

کنعاني مقدم اضافه کرد: «قطعا فقدان ايشان در نتايج انتخابات تاثيرگذار است؛ چرا که از پشتوانه‌هاي مستحکم آقاي روحاني، آقاي هاشمي بودند و فقدان ايشان مي‌تواند در آراء روحاني تاثيرگذار باشد؛ اما تاثيرگذاري فقدان هاشمي در آراء روحاني به اين بر مي‌گردد که مشي آقاي روحاني چه باشد؟! و اگر مشي ايشان به سمت اين حفظ تعادل باشد ممکن است جايگاه خودش را در آراء حفظ کند.»

نگران بودم اما بعد تشييع نگران نيستم صادق زيبا کلام، استاد علوم سياسي دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو در خصوص نگراني هاي بعد از هاشمي گفت: «حقيقت را بخواهيد، من تا همين روز سه شنبه که به مراسم تشييع جنازه آقاي هاشمي رفسنجاني نرفته بودم، شبهات و ترديدهايي داشتم، صادقانه مي‌گويم، من هم ترديد داشتم که آيا اين طور که خيلي‌ها مي‌گويند، آيا فقدان هاشمي به ضرر آقاي روحاني تمام خواهد شد؟ يا خيلي‌ها نگرانند، نبود آقاي هاشمي رفسنجاني باعث ريزش سبد راي روحاني گردد!»

وي گفت: «حتي خودم در رابطه با آقاي روحاني پيش‌بيني کرده بودم به دليل برخي سرخوردگي‌ها از عملکرد سياسي و اجتماعي روحاني اين احتمال وجود دارد که آقاي روحاني در انتخابات 1396 ديگر 19 ميليون راي نياورد و چيزي حدود 15 راي داشته باشد و قطعا خيلي مثل من با وفاوت آقاي هاشمي اين ترديدهايشان قوت گرفت.»

صادق زيباکلام سپس به اعتراف واقعيتي سياسي پرداخت که تاکنون از نظر او پنهان بوده است. وي گفت: «سه شنبه وقتي سيل جمعيت را ديدم -که گفته مي شود بالاي دو ميليون تشييع کننده حاضر بوده است- وقتي کمي دقيق‌تر نگاه کردم، ديدم خيلي از حاضران متولدين دهه 60 و 70 هستند؛ اينجا بود که پيش خود اعتراف کردم که تاکنون در تحليل‌هايم اشتباه مي‌کردم.»

وي ادامه داد: «به نظرم فوت آقاي هاشمي نه تنها باعث ريزش آراء روحاني نخواهد شد بلکه حتي من با ديدن جوانان به اين نتيجه رسيدم که اي بسا راي ايشان از 19 ميليون هم بالاتر برود. من با مشاهده عزم و اراده و جديت کساني که اطراف من بودند به اين نتيجه رسيدم که در انتخابات 96 پديده خرداد 92 احتمالا دو مرتبه تکرار خواهد شد.»

زيباکلام سپس گفت: «اگر يادتان باشد وقتي آقاي هاشمي در خرداد 92 رد صلاحيت شدند اين سوال که چه بايد کرد ميان اصلاح‌طلبان مطرح شد، رد صلاحيتي که سبب ياس و سرخوردگي نيروهاي اصلاح‌طلب شد، ولي در دو، سه روز آخر متوجه شديم رد صلاحيت آقاي هاشمي عامل بهمن و سيلي شد که آقاي حسن روحاني را از 2ميليون راي به 19 ميليون راي رساند بنابراين همچنان معتقديم چنين پديده‌اي در ارديبهشت ماه هم مي تواند اتفاق بيافتد.»

اين استاد دانشگاه ادامه داد: «معتقدم خيلي‌ها که ترديد داشتند در انتخابات شرکت کنند، اين اتفاق تلخ باعث شد که بگويند از آنجا که مي‌دانيم اگر آقاي هاشمي زنده بودند با تمام وجود از روحاني حمايت مي‌کردند و يقينا از ما مي‌خواستند که در انتخابات شرکت کنيم، پس شرکت مي کنيم و به روحاني راي خواهيم داد.»

وي در خصوص خطاي تحليلي اصلاح‌طلبان در خصوص از بين رفتن عمود خيمه اصلاح‌طلبان با فوت آقاي هاشمي گفت: «برخي مي‌گويند با فوت آقاي هاشمي اين جريان پدر معنوي و عمود خيمه‌شان را از دست داده است. اما من ديروز متوجه شدم ما اشتباه مي‌کنيم؛ آقاي هاشمي رفسنجاني بزرگترين ميراثش براي نظام اين بود که اعتدال و ميانه روي را نهادينه کردند نه در قالب يک حزب، تشکيلات و سازمان که آن را بتوان منحل کرد يا رهبر آن را بازداشت؛ بلکه اعتدال را به عنوان يک جريان اجتماعي و سياسي مطرح کردند و معتقدم اين ديدگاه و فلسفه آقاي هاشمي نسبت به سياست مستقل از آقاي هاشمي، به حرکت خودش ادامه خواهد داد.»

وي ادامه داد: «اين هفت سالي که بعد از انتخابات 88 اين همه تيغ و تيشه به طرفشان پرتاب شد و ايشان تحمل کردن اين به نظر من امروز جواب داده و ايشان در حقيقت با تحمل و سکوت خودشان در ساليان گذشته باعث شدند اعتدال و ميانه‌روي و اصلاحات نهادينه شود.»

وي در خصوص اينکه آيا فقدان آيت الله هاشمي مانند فقدان آيت الله مهدوي‌کني در جبهه اصولگرايان منجر به شکاف در جريان ميانه رو و تحول خواه خواهد شد يا خير گفت: «من اصلا اين قياس را قبول ندارم. اگر تعارف را کنار بگذاريم. آيت الله مهدوي‌کني هيچ وقت نقشي جدي در عالم سياست نداشتند و به تنها صورت سمبوليک به ايشان لقب رهبر اصولگرايان را داده بوديم؛ ايشان جريان ساز فکري اصولگرايان نبودند. از روي تعارف به آيت الله مهدوي کني لقب عمود اصولگرايي داده شد اما کدام اصولگرايي بود که اين موقعيت را براي مهدوي‌کني به رسميت بشناسد. بنابراين اصولگرايان هرچه بودند با بودن يا نبودن آقاي مهدوي‌کني چيزي نه به اصولگرايان اضافه و نه چيزي از اصولگرايان کم شد!»

وي در ادامه گفت: «همه عرضم اين هست که آقاي هاشمي چيزي را که بهش اعتقاد داشت را توانست بارور کند و آن را نهادينه کند.»

اين استاد دانشگاه در پاسخ به سوال فرارو مبني بر اينکه آيا فقدان اين چهره کاريزماتيک منجر به حمله به جريان ميانه رو و تحول خواه خواهد شد يا خير گفت: «معتقدم اصولگرايان تندرو که در زمان حيات هاشمي رفسنجاني به اصلاحات حمله مي‌کردند آنها همچنان به اين حملات ادامه خواهند داد، اما اصولگرايان ميانه رو مثل علي لاريجاني و باهنر و... اگر در گذشته به اصلاح‌طلبان حمله نمي کردند به علت شرم از حضور آقاي هاشمي رفسنجاني نبود بلکه به اين دليل بود که خودشان اعتقاد به اين روحيه‌ها نداشتند. اما از سوي جريان تندروي اصولگرا در دوره آقاي هاشمي شاهد انواع تهمت‌ها به اصلاح طلبان بوديم و واقعيت اين است که اينطور نبود که تندروها بگويند حيف پاي آقاي هاشمي در ميان است و گرنه ما جور ديگري رفتار مي کرديم؛ اصلا و ابدا اين روحيه را نداشتند و هر آنچه در توان داشتند براي تخريب هاشمي خرج مي‌کردند.»

منبع: فرارو