بزرگنمايي:

چه خبر - صنوف سنتي اقتصادي زورشان مي رسد؟ «اپليکيشن ديوار را خراب مي کنم.» شايد از خواندن اين جمله تعجب کنيد اما جمله فوق کاملا واقعي است و از سوي يک مقام مسئول گفته شده است. رييس اتحاديه مشاوران املاک که به نظر مي رسد دل خوشي از سايت هاي واسطه خريد و فروش ندارد، بالاخره به صورت علني در مورد اين دست از اين سايت ها صحبت کرد.
ماجرا البته به همين جا ختم نمي شود و اين روزها سايت ها و برنامه هاي ديگر اينترنتي نيز به شدت محبوب شده است. «اسنپ»، «تپسي»، «ديوار»، «ديجي کالا»، «باميلو» و... هر کدام در فضايي متفاوت گوي رقابت از سنتي ها را ربوده اند و کسب و کارهاي سنتي را به چالش کشيده اند. راحتي، در دسترس بودن، قيمت ارزان تر و... همگي جزو ويژگي هايي است که اين دسته از سايت ها و برنامه ها دارند.
از سوي ديگر کسب و کارهاي قديمي، خطر مشکلات مالي را در جلوي چشمان خود مي بينند و از هر ترفندي براي جلوگيري از گسترش آن ها استفاده مي کنند. يکي از اصناف مي گويد آن ها مجوز ندارند، ديگري مي گويد براي امنيت خطر دارند و... يک کلاف پيچ در پيچ که انبوهي از موافقان و مخالفان در پشت نظريه هاي خود ايستاده اند و هر از چند گاهي پاتکي به رقيب خود مي زنند. حق با کدام يک از طرف هاي ماجرا است؟
از يک سو برخي کاربران از ويژگي هاي مثبت نرم افراز «اسنپ» مي گويند که هم ارزان تر است و هم راحت تر. از سوي ديگر رييس اتحاديه اتومبيل کرايه و موسسات توريستي مي گويد اين کسب و کار نوين هم فاقد مجوز است و هم باعث شده تا درآمد آژانس ها و موسسات کرايه اتومبيل در حدود 30 درصد کاهش پيدا کند. در اينجا با يک جنگ تمام عيار رو به رو هستيم.
نسل جديد برنامه ها و سايت ها همراه با نسل جديد طبقات اجتماعي آرام ارام رشد مي کنند و همه چيز را به چالش مي کشند. جوان ها ترجيح مي دهند شيوه هاي قديمي را کنار بگذارند و همگام با شيوه هاي روز فعاليت هاي روزمره خود را انجام دهند. حتي اين روزها مي توانيد درخواست سفارش آنلاين صبحانه دهيد و به سرعت در منزل خود آن ها را دريافت کنيد. حق با کدام يک از طرف ها است و چه بايد کرد؟

خراب کردن ديوار
حسام عقبايي رييس اتحاديه مشاور املاک به خبرگزاري ايسنا گفته بود: «ديوار از يک سو باعث ضرر به صنف مشاوران املاک شده و از سوي ديگر ريسک معاملات را بالا برده است. من به واسطه دفاع از صنف خودم، اپليکيشن ديوار را خراب مي کنم؛ چون مشاوران املاک را حذف کرده است.
12 هزار دفتر مشاور املاک در شهر تهران وجود دارد که با آگهي هاي سايت ديوار، ضرر مي کنند. در معاملات مسکن نبايد واسطه را حذف کنيم در حالي که ديوار واسطه را حذف کرده است اما نرم افزارهايي مثل آلونک با مشاوران املاک در ارتباط هستند و اين راه اصولي و صحيح است. ما از ابزارهاي نوين و طرح هاي جديد که بتواند به روند شرد معاملات کشور و بالابردن صنايع مرتبط با ساختمان در حوزه ديجيتال و فضاي مجازي کمک کند استقبال مي کنيم. نهادهايي مثل سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، سازمان ثبت احوال، شهرداري، بانک ها، وزارت نيرو، وزارت نفت و سازمان امور اقتصادي و دارايي بايد با مشاوران املاک لينک باشند. هم اکنون در معاملات خودرو، خريدار خيلي راحت مي تواند وارد سايت شود يا حتي با تلفن همراهش اطلاعات مربوط به خلافي ماشين را بگيرد. اما متاسفانه در حوزه مسکن چنين شفافيتي وجود ندارد و خريد مسکن خصوصا براي خريدار و بعضا حتي براي فروشنده ريسک است.»
کدام سايت ها و اپليکيشن ها
در حال حاضر چندين سايت و اپليکيشن به شدت معروف شده اند که توانسته اند مخاطبان زيادي به دست آورند.

ديجي کالا: شايد بتوان گفت قديمي ترين سايت در حوزه خريد و فروش اينترنتي که از حدود 10 سال پيش پا به عرصه گذاشت و حالا توانسته انواع و اقسام کالاها را به صورت اينترنتي به فروش برساند.

ديوار: سايتي شبيه نيازمندي هاي روزنامه ها که بدون واسطه مي توانيد در آن همه چيز پيدا کنيد. فروشندگان، انواع کالاها اعم از خودرو، خانه، لوازم خانگي و... را در اين سايت به صورت رايگان آگهي مي کنند و خريداران نيز به سرعت از آن ها باخبر مي شوند. کالاهاي دست دوم در اين سايت خريد و فروش مي شود.

باميلو: اين سايت هم در چند سال اخير توانسته در زمينه خريد و فروش اينترنتي قدرت بگيرد و کالاهاي مختلفي را به دست مصرف کنندگان برساند. شايد بتوان گفت يک ديجي کالاي کوچک است که البته گفته مي شود انبار اختصاصي ندارد و با واسطه اقدام به فروش کالاهاي نو مي کند.
اسنپ و تپسي: اين اپليکيشن ها درواقع آژانس هاي اتومبيل هستند. شما کافي است اين برنامه ها را نصب کنيد و در هر جاي شهر که باشيد درخواست خودرو و ماشين براي جا به جايي دهيد. اين نرم افزارها به سرعت و با قيميت کمتر از حد معمول براي شما خودرو اعزام مي کنند.

مسئولان چه مي گويند؟
رييس اتحاديه اتومبيل کرايه و موسسات توريستي: سيدحسن هاشمي تيرآبادي مي گويد: «برنامه هايي مانند اسنپ سبب شده تا به صورت ميانگين در حدود 30 درصد درآمد رانندگان آژانس ها کاهش پيدا کند. بحث ما بر سر اين موضوع است که اسنپ اصلا مجوز ندارد و تنها مجوز برنامه نويسي گرفته است. اين برنامه دقيقا مشابه برنامه هاي اسراييلي است.
موضوع ديگر آن است که چه کسي امنيت مسافران و سلامت رانندگان اين دست از برنامه ها را تامين و تاييد مي کند؟ ما در اتحاديه قوانين سختگيرانه اي براي راه اندازي آژانس ها و استخدام رانندگان داريم و آن ها را از هر لحاظ آزمايش مي کنيم. در مورد اين برنامه ها اما چنين موضوعي رعايت نمي شود و حتي در برخي موارد اين شرکت ها رانندگان را نيز نمي بينند و تنها آن ها را استخدام مي کنند.
ما به نهادهاي مختلفي شکايت کرديم اما رقابت را نيز فراموش نمي کنيم. در حال حاضر شرکت هاي مختلفي نيز به صورت قانوني رقيب ما هستند و ما با به روز رساني خدمت رساني خود و انتشار اپليکيشن هاي مختلف تلاش خواهيم کرد مشتريان خود را دست ندهيم.»

رييس اتحاديه لوازم خانگي: محمد طحان پور مي گويد: «در هر صورت نمي توان جلوي تغيير را گرفت. مصرف کنندگان به پارامترهاي مختلف نگاه مي کنند و در برخي اوقات ترجيح مي دهند به صورت اينترنتي خريد کنند. تجارت بي رحم است و نمي توان با شيوه هاي نوين مقابله کرد. در بسياري مواقع اصناف به ما مراجعه کرده و نسبت به فروشگاه هاي اينترنتي معترض هستند. ما هم در پاسخ به آن ها مي گوييم که شما نيز بايد خودتان را به روز کنيد و با واقعيات تطبيق دهيد. در خيلي از اوقات جاي پارک، ترافيک، زمان، راحتي و... براي خريداران اولويت بيشتري دارند.

رييس اتحاديه مشاوران املاک: حسام عقبايي که صحبت هاي جنجالي فوق را انجام داده بود در توضيح صحبت هايش مي گويد: «صحبت هاي من به صورت کلي بود و منافع شخصي و صنفي در ميان نبود. من در گفت و گوي خودم گفته بودم اگر سايتي مجوز خريد و فروش نداشته باشد جلوي آن را مي گيريم. چه ديوار باشد، چه تپه و چه کوه.
منظور من فقط غيرمجازها بود وگرنه به شخصه معتقد هستم که مشاورين املاک مجازي در راه هستند تا 10 سال ديگر 70 درصد خريد و فروش املاک توسط مشاورين املاک مجازي صورت خواهدگرفت. ما به هيچ عنوان با تکنولوژي مخالف نيستيم و فقط عقيده داريم که همه چيز بايد از مجاري قانوني باشد. مثلا پزشکان بايد پروانه طبابت داشته باشند، وکلا پروانه وکالت و... مشاورين املاک نيز همين طور هستند. در همه جاي دنيا حتي پيشرفته ترين کشورها نيز مشاورين املاک به صورت فيزيکي نقش دارند و جزو اصلي معاملات محسوب مي شوند.»
او در پاسخ به اين سوال که در حال حاضر بيشترين آگهي دهنده هاي سايت ديوار، خود بنگاه هاي معاملات ملکي اند، مي گويد: «اگر بنگاه داران چنين فعاليتي انجام دهند هيچ مشکلي وجود ندارد زيرا آن ها مجوز خريد و فروش دارند. اين فعاليت اما اگر دست افراد بي نام و نشان بيفتد ممکن است خطرهاي زيادي ايجاد کند.»
عقبايي در پاسخ به اين سوال که به نظر مي رسد موضع گيري اين اتحاديه به دليل مسائل مالي و صنفي است، مي گويد: «خير چنين چيزي نيست. ما از ديدگاه منافع عمومي به اين ماجرا نگاه مي کنيم.»

شرکت ها چه مي گويند؟
براي آنکه گزارش يک طرفه نشود تلاش کرديم تا پاسخ مسئولان شرکت ها و اپليکيشن ها را نيز داشته باشيم. در کمال تعجب اما کسي پاسخگوي تلفن سايت «ديوار» نبود. اپراتور اپليکيشن «اسنپ» نيز گفت اسم ما ثبت خواهدشد و تا هفته آينده با ما تماس خواهندگرفت! مدير روابط عمومي سايت ديجي کالا اما برخلاف آن ها به خوبي پاسخگوي سوالات ما بود و گفت: «اصولا موضع ما بر همکاري و رفاقت است تا رقابت. ما خانه اي براي توليدکنندگان داخلي هستيم و تلاش مي کنيم تا همه با هم به فروش محصولات بپردازيم. ما حتي پنلي را راه اندازي کرده ايم تا فروشندگاني که محصولات خود را با قيمت مناسب عرضه مي کنند، با ما همکاري کنند. ديجي کالا نيز نمي خواهد چراغ مغازه ها خاموش شود و مغازه داران نيز مي توانند با فناوري هاي روي پيش بروند.»
هر کدام از کجا آمدند؟
ديجي کالا استارت آپي است که تحت عنوان شرکت نوآوران فن آوازه در سال 1391 تاسيس شده است. سعيد و حميد محمد موسسان اين شرکت هستند اما در حال حاضر اصلي ترين سهامدار اين استارت آپ، شرکتي به نام نوين انديشان سر آوا پارس است. البته در ميان اعضاي هيات مديره اين شرکت نام هوش اصفهاني هم به چشم مي خورد که خود در شرکت رهنما، ديگر بازيگر مهم دنياي فناوري اين روزها فعاليت مي کنند.
اين شرکت رهنما همان شرکتي است که مانند اپليکيشن و سايت بيپ تيونز (در حوزه موسيقي) است. شنيده ها حاکي از آن است ديوار، اپليکيشن محبوب اندرويدبازها، متعلق به تيم کافه بازار است و خود بازار باز هم وصل مي شود به سر آوا و شريک خارجي اش يعني پامو گرنيت يا همان انار.
شيپور هم همين وضعيت را دارد. در مالکيت شرکت آوا تک است و آوا تک براي سر آوا و پامو گرنيت است. (يعني بنا بر اين گمانه زني ها دو اپليکيشن رقيب براي يک شرکت است). اسنپ ولي در مالکيت راکت اينترنت است. راکت اينترنت شريک خارجي سرمايه گذاران ايراني اسنپ است اما بخشي از سهام اسنپ متعلق به mtn است.
ام تي ان هم که شريک ايرانسل است و البته بنياد مستضعفان در اپراتور دوم. جالب است بدانيد که تپ سي هم در نهايت به همين راکت اينترنت مي رسد و البته باميلو، رقيب ديجي کالا هم متعلق به همين راکت اينترنت است.

بايد به روز باشيم
در دنياي مارکتينگ جهان چه مي گذرد و راه حل چيست؟ در اين رابطه سهيل قدري، مشاور بازاريابي و مدير سايت آي مارکتور مي گويد: «اصولا ترند تغييرات در دنيا به سمت کسب و کارهاي نوين بوده و نمي توان جلوي آن ايستادگي کرد. در تمام دنيا همين است. اپليکيشن «اوبر» که مانند اسنپ است، در زمان انتشار خود در دنيا اعتراض هاي صنفي زيادي به همراه داشت اما در نهايت صنوف مشابه نتوانستند جلوي آن ايستادگي کنند. در نتيجه مجبور به تغيير شدند با تغيير خدمات خود و ارايه امکانات وي آي پي تلاش کردند تا رقابت کنند.
اصناف و مديران بايد به اين نتيجه برسند آن چيزي را به مخاطبان عرضه کنند که مخاطب دوست دارد که الزاما ممکن است با تفکرات سنتي برخي صنوف و مديران همسو نباشد. شايد نسل قديم دوست داشت براي خريد به مراکز بزرگ برود و در ضمن خريد تفريح نيز انجام دهد اما نسل جديد و متولدين دهه 70 و بعد از آن تفکرات ديگري دارند. آن ها سرعت و در دسترس بودن را در اولويت خود قرار مي دهند.
در علم مارکتينگ روز دنيا گفته مي شود 80 درصد استارت آپ ها و کسب و کارهاي جديد بعد از چند سال از صحنه خارج مي شوند اما باقي مانده ها بسيار قدرتمند خواهند شد.
نکته ديگر آن است که شرکت هاي بزرگي مانند راکت اينترنت که در حال حاضر سهام برخي شرکت هاي ايراني را نيز دارند، پس از بزرگ شدن يک کسب و کار آن را به فروش مي رسانند. درواقع نبوغ آن ها در پرورش يک ايده و سپس گسترش آن است. نمونه اين است که راکت اينترنت، سهام اسنپ را مدتي قبل به mtn فروخت.

منبع: هفت صبح