بزرگنمايي:

چه خبر - موناليزاي افغان کيست؟

کلمه افغانستان براي بسياري يک خاطره تصويري ثابت دارد. تصويري که برخلاف تصور بسياري همراه با جنگ و خونريزي و بمب و انفجار نيست. اين خاطره تصوير ثابت شمايل زني است که مبهوت به ويزور دوربين نگاه مي‌کند.
عکسي که آن‌قدر معروف شد که در زمان خود نمادي از مردم افغانستان شد. اين تصوير به يادماندني که بارها از رسانه‌هاي مختلف جهان پخش شد، توسط استيو مک‌کوري سال 1984 و در شهر پيشاور پاکستان از دختر پناهجوي افغان گرفته شد.

استيو سال 1984 در سفري به منطقه‌اي در نزديکي پيشاور پاکستان به مدرسه‌اي رفته بود که در آن تعدادي از آواره‌هاي جنگ افغانستان هم بودند. در يکي از کلاس‌هاي درس، چهره دختري 12 ساله به نام «شربت گولا» نظرش را به خود جلب کرد.
استيو خواست از او عکس بگيرد، اما متوجه شد شربت بسيار خجالتي و ممکن است موافقت نکند، به همين دليل اول از همکلاسي‌هاي او عکس گرفت تا خجالت شربت بريزد و سپس سراغ او رفت. عکس گرفته شد و روي جلد مجله نشنال جئوگرافيک در ژوئن 1985 چاپ و بسيار مشهور شد.

در عکس دقت کنيد، احساسات و زيبايي در آن پيدا هستند. در عين حال دختري با شال پاره با صورتي که معلوم است شسته نشده، مي‌بينيم. در چشم‌هاي سوژه بزرگي و استقامت و پايداري هم نهفته است. همين چيزهاي متضاد باعث آفريده شدن اين عکس شدند که به موناليزاي افغان مشهور شده است. شربت در آن زمان به علت بمباران نيروي هوايي شوروي، والدين خود را از دست داده و يتيم شده بود.

سال 2002، استيو در مأموريتي از سوي «نشنال جئوگرافيک» به افغانستان رفت تا شربت گولا را پيدا کند. جالب بود که زنان زيادي مراجعه و ادعا کردند «شربت» هستند! استيو از پيدا کردن شربت نااميد شده بود، او حتي نام سوژه عکس‌اش را هم نمي‌دانست، هيچ آدرسي از او نداشت و حتي نمي‌دانست به کدام قبيله متعلق است.
تا اين‌که به صورت معجزه‌آسا مردي را پيدا کرد که برادر شربت را مي‌شناخت. «شربت گولا» که از اقوام پشتون است سال 1992 به وطنش بازگشت.

هويت گولا با استفاده از تکنولوژي زيست‌سنجي و مطابقت عنبيه چشمش با عکس تائيد شد. او خاطره گرفتن آن عکس را به وضوح به خاطر داشت، چراکه اين تنها عکسي بود که در طول عمرش گرفته بود. شربت در اواخر دهه 1980 ازدواج کرده و اکنون سه دختر دارد.
او گفت آرزو دارد دخترانش بتوانند آموزشي ببينند که خودش هرگز آن را به پايان نبرده بود. عکس‌هاي جديد او در مقاله‌اي درباره زندگي‌اش در شماره آوريل 2002 منتشر و بر همين اساس مستندي تلويزيوني نيز تهيه شد.




منبع: jamejamonline.ir