بزرگنمايي:
چه خبر - علت تب کردن چيست؟
تب يک مکانيسم دفاعي طبيعي بدن است که در اغلب موارد به مداخله درماني خاصي نياز ندارد، اما اين بهآن معنا نيست که بايد نسبت به آن بيتوجه بود، زيرا تب شديد ميتواند به بروز عوارض خطرناکي مانند تشنج منجر شود. تشنج ناشي از تب شايعترين نوع تشنج در کودکان است. حدود 3 تا 4 درصد کودکان با سن کمتر از شش سال دچار اين نوع تشنج ميشوند.
درجه حرارت بدن در طول شبانهروز بين 36 تا 37.5درجه سانتيگراد متغير است. افزايش درجه حرارت بدن از 37.5 درجه به بالا را تب مينامند. در تبهاي شديد گاهي دماي بدن به 41 درجه سانتيگراد نيز ميرسد که در صورت وقوع آن بايد اقدامات خاص اورژانسي براي کاهش تب انجام شود. همچنين تبي که بيش از هشت هفته طول کشيده و هيچ علت خاص باليني براي آن يافت نشده است به بررسيهاي پاراکلينيکي نياز دارد. تب در نوزادان زير هشت ماه و بخصوص زير يک ماه اورژانسي است و بايد آن را جدي گرفت.
در شيرخواران زير يک سال تبهاي شديد ممکن است ناشي از مننژيت يا عفونتهاي ادراري باشد. بنابراين بايد حتما به پزشک مراجعه کرد. معمولا تب به علت اختلال در سيستم تنظيم حرارت بدن، سرطانها، عفونت و التهاب، اختلال سيستم ايمني آنسفاليت، علل دارويي و واکنشهاي آلرژيک بروز ميکند. از مهمترين داروهايي که ميتواند باعث ايجاد تب شود ميتوان به آنتيهيستامينها، داروهاي شيميدرماني، ضدقارچها و آنتيبيوتيکها، شلکنندههاي عضلاني، آمفتامينها، بعضي داروهاي ضدجنون و در نهايت ضدافسردگيها اشاره کرد. تب متوسط (40 ـ 38 درجه سانتيگراد) و شديد (بالاي 40 درجه سانتيگراد) به دارودرماني نياز دارد.
امروزه پرمصرفترين دارو براي کنترل تب استامينوفن است که امکان تهيه آن به صورت بدون نسخه از داروخانهها ممکن است. براي کودکاني که کمتر از يک سال سن دارند معمولا از قطره استامينوفن به عنوان کاهنده تب استفاده ميشود. مقدار مصرف اين دارو در کودکان دو تا سه قطره به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن در هر چهار تا شش ساعت است. به عنوان مثال براي يک کودک با وزن پنج کيلوگرم ميتوان ده قطره استامينوفن در فواصل ذکر شده استفاده کرد.
براي کودکان با سن بالاتر از يک سال معمولا از شربت يا سوسپانسيون استامينوفن براي کنترل تب استفاده ميشود که به طور کلي ميزان مصرف آن معادل 4 دهم سيسي به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن در هر چهار تا شش ساعت است. شياف استامينوفن در موارد بروز ناگهاني تب بخصوص زماني که تب بالاست يا کودک امکان بلع دارو را ندارد قابل استفاده است.اين شکل دارويي براي کودکان، حاوي 125 ميليگرم ماده موثره است و ميتوان با دوز 10 تا 15 ميليگرم به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن با فاصله هر چهار تا شش ساعت از آن استفاده کرد.
داروي ديگري که در کنترل درد و تب کودکان استفاده ميشود ايبوپروفن است که، اشکال مختلف آن با دوز کلي ده ميليگرم به ازاي هر کيلو وزن بدن کودک قابل استفاده است. ميزان استفاده از سوسپانسيون ايبوپروفن براي کاهش تب در کودکان معادل نيم سيسي به ازاي هر کيلو وزن بدن در هر شش ساعت است.
يکي از مواردي که در زمان بروز تب در کودکان بايد به آن توجه داشت استفاده نکردن از داروي آسپرين براي کنترل تب به دليل احتمال بروز سندرمRey است. اين بيماري تمام ارگانهاي بدن را تحت تاثير قرار ميدهد، اما عارضه اصلي آن روي مغز و کبد پديدار ميشود. سندرم Rey باعث افزايش حاد فشار در مغز و تجمع چربي در کبد و اندامهاي ديگر ميشود و اگر درمان نشود، ميتواند بسرعت باعث از کار افتادن کبد، آسيب مغزي و حتي مرگ شود. بيش از 30 درصد کودکان و نوجواناني که به سندرم ري مبتلا ميشوند جان خود را از دست ميدهند و 70 درصد مابقي نيز که زنده ميمانند معمولا دچار آسيب مغزي پايدار ميشوند.
دکتر کاوه سالارمند، داروساز
منبع:jamejamonline.ir