بزرگنمايي:

چه خبر - تداخلات دارويي

يکي از انواع تداخلات دارويي، اثر داروها بر مواد غذايي است که به تداخل دارو با غذا موسوم است. اين نوع تداخل، باعث کاهش يا مهار جذب بخشي از ترکيبات موجود در غذاها مي‌شود. بنابراين زمان مصرف برخي داروها براي جلوگيري از کمبودهاي تغذيه‌اي بايد ملاحظاتي را در نظر داشت.

يکي از پرمصرف‌ترين داروها در ميان زنان، داروهاي ضدبارداري است. مصرف همزمان اين داروها با مواد غذايي حاوي ويتامين‌هاي گروه B (جگر، سبزيجات با برگ سبز تيره مثل اسفناج و گل‌کلم) باعث کاهش جذب اين ويتامين‌ها مي‌شود. به طور مثال، خانم‌هاي مصرف کننده اين داروها اغلب کمبود ويتامين B6 و اسيد فوليک دارند.

يکي ديگر از داروهايي که مي‌تواند موجب کمبود بعضي ريزمغذي‌ها شود، داروي ضدتشنج فني توئين است که، مصرف همزمان آن با غذاهاي حاوي ويتامينD باعث افزايش سرعت تخريب اين ويتامين مي‌شود.

آسپرين نيز يکي از پرمصرف‌ترين داروهاي بدون نسخه است که، در ميان عموم به عنوان داروي روان (رقيق‌کننده) خون شناخته مي‌شود. مصرف آسپرين مي‌تواند باعث کمبود ويتامين C شود. بنابراين بهتر است اين دارو همراه با آبميوه مصرف شود.

از ديگر تداخلات دارو با غذا مي‌توان به کاهش پتاسيم خون متعاقب مصرف بعضي داروهاي مدر اشاره کرد که براي کنترل فشار خون استفاده مي‌شود. براي جلوگيري از اين مشکل بهتر است از مواد غذايي مثل گوجه، پرتقال، آلو خشک، سيب‌زميني و کشمش استفاده کرد. البته اسپرو نولاکتون و تريامترن ـ اچ از اين قاعده مستثنا هستند و با حفظ پتاسيم خون، فشار را کاهش مي‌دهند.

اسيد معده، يکي از عوامل اصلي و تعيين‌کننده در جذب داروهاست. برخي داروها با تغيير اسيديته دستگاه گوارش، جذب مواد غذايي را تغيير مي‌دهند. داروهاي آنتي‌اسيد مانند رانيتيدين، فاموتيدين يا مهارکننده‌هاي پمپ پروتون مانند امپرازول يا پنتوپرازول با کاهش ترشح اسيد معده، باعث اختلال در جذب آهن مي‌شوند و مصرف طولاني‌مدت آنها مي‌تواند کم‌خوني به همراه داشته باشد.

آنتي‌اسيدها همچنين مي‌توانند باعث کاهش جذب فسفر موجود در غذا شده، منجر به هيپوفسفات مي‌شوند که علائمي مثل ضعف و خستگي, بي‌اشتهايي و کمردرد را بروز مي‌دهد. بيماراني که آنتي‌اسيد مصرف مي‌کنند، بايد مقادير زيادي ترکيبات حاوي فسفر مصرف کنند. گوشت قرمز فسفر زيادي دارد.

همچنين داروهايي مانند کلستيرامين و کلوفيبرات که براي کاهش کلسترول خون استفاده مي‌شوند، روي فعاليت اسيدهاي صفراوي اثر مي‌گذارند و به دنبال آن جذب چربي‌ها و ويتامين‌هاي محلول در چربي مختل مي‌شود.

از طرفي دارويي نظير ارليستات که براي کاهش وزن مصرف چشمگيري دارد، با مهار آنزيم ليپاز گوارشي، مانع جذب چربي‌ها و در نتيجه، باعث کاهش جذب ويتامين‌هاي محلول در چربي، نظير ويتامين A، D، E و K مي‌شود که مصرف مکمل حاوي اين ويتامين‌ها را ضروري مي‌سازد.

در نهايت، داروهايي نظير ملين‌ها و مسهل‌ها، زمان توقف غذا در دستگاه گوارش را کاهش مي‌دهند و درنتيجه غذا فرصت کافي براي جذب نخواهد داشت. اين اثر بيش از همه منجر به کاهش جذب الکتروليت‌هايي نظير کلسيم و پتاسيم مي‌شود.

نبايد فراموش کرد، براي اثربخشي هر چه بيشتر داروها و کاهش عوارض ناشي از مصرف آنها بايد ضمن مطالعه بروشور داروهايي که در حال مصرف آن هستيد، اطلاعات تکميلي را از داروساز مورد اعتماد خود بپرسيد.




منبع:jamejamonline.ir