بزرگنمايي:
چه خبر - روغن جامد, روغن مايع, روغن سرخ کردني, روغن حيواني, مارگارين, روغن زيتون, روغن کنجد و روغن ماهي, کدام بهتر است؟
به عقيده بعضيها کره و چربي حيواني بهترين انتخاب است. شايد به نظر شما بهترين روغن، روغن نباتي باشد. ولي اين چقدر درست است؟ دکتر ياسمن اقتداري، متخصص تغذيه براي رسيدن به پاسخي منطقي و انتخابي سالم، حرفهاي خواندني داشتند.
ما براي خريد روغن، انتخابهاي زيادي پيش رو داريم. شايد شما فکر ميکنيد روغنهاي سالمي انتخاب ميکنيد، اما شنيدهايم روغنها وقتي حرارت ميبينند ممکن است تغيير اساسي پيدا کنند. اين تغييرات گاهي بسيار مضر هستند. پس کدام روغن براي پخت و پز بهتر است؟
براي پخت و پز روغن جامد بهتر است يا مايع؟
طبيعتاً روغن مايع به دليل چربيهاي غيراشباعي که دارد بهترين گزينه براي پخت و پز محسوب ميشود و روغن نباتي جامد به دليل داشتن چربيهاي اشباع شده در مقايسه با روغن خوراکي مايع سبب مسدود شدن عروق ميشود و خطر حملات قلبي را بالاتر ميبرد.
روغنهاي سرخ کردني با روغن مايع چه تفاوتي با هم دارند؟روغنهاي مايع :
براي پيشگيري از بيماريهاي قلبي و عروقي و پايين آوردن چربي هاي بد و کلسترول خون بسيار خوب هستند اما در اثر حرارت بالا براي سرخ کردن، اين روغنها تغيير ماهيت ميدهند و تبديل به اسيد چرب ترانسدار ميشوند. به همين دليل استفاده از اين روغنها در هنگام سرخ کردن براي سلامت قلب و عروق مفيد نيستند و مصرف روغنهاي مخصوص سرخکردن در اينگونه موارد توصيه ميشود.
روغنهاي مخصوص سرخکردن:
تحمل اين روغنها دربرابر حرارت بالاتر است و خيلي ديرتر از روغنهاي مايع معمولي تغيير ماهيت ميدهند. البته روغنهاي سرخکردني از نظر تغذيهاي کيفيت پايينتري نسبت به روغنهاي مايع عادي دارند و براي پخت و پز بهتر است استفاده نشوند، اما به هر حال روغنهاي سرخکردني از روغنهاي جامد در جايگاه بهتري قرار دارند.
مصرف روغنهاي حيواني مثل دنبه و روغن زرد چطور؟ مشکلي دارد؟روغن هاي حيواني:
اسيد آراشيدونيک روغنهاي حيواني سبب افزايش HDL و کاهش LDL ميشود و از اين لحاظ ميتوان به مفيد بودن اين دست روغنها اشاره کرد. ولي بايد تاکيد کرد به طور کلي چربيهاي جامد حاوي اسيدهاي چرب اشباع هستند و براي سلامتي مضر هستند. همانطور که بارها شنيدهايد اولين علت مرگ و مير در کشور ما، بيماريهاي قلبي-عروقي ميباشد و اين بيماري رابطه مستقيم با نحوه تغذيه و مصرف چربي دارد.
آيا کره گياهي و مارگارين واقعيت دارد و چون گياهي هستند مصرفشان بيضرر است؟مارگارين:
به کرهاي که از روغن گياهي تهيه ميشود، مارگارين گفته ميشود، ولي پايه اصلي آن شير نيست. اين محصول اغلب از انواع روغنهاي نباتي تهيه ميشود. به صراحت ميتوان گفت اين کره فاقد ويتامينهاي موجود در شير بوده و از لحاظ املاحي چون آهن، روي و مس فقير است و متاسفانه برخلاف تصور مردم که فکر ميکنند اين نوع کره فاقد کالري و يا انرژي است بايد گفت اين کره هم مثل ساير روغنها حاوي انرژي بالايي است و هر گرم آن 9 کيلوکالري انرژي دارد. متاسفانه نکته قابل تامل در اين کرهها ميزان بالاي اسيد چرب ترانس در آن ها است.
به دليل آن که اسيدهاي چرب غيراشباع روغنهاي گياهي طي فرآيندهاي حرارتي و هيدروژنه به چربيهاي اشباع تبديل و از فرم طبيعي خود خارج ميشوند، بر ميزان چربي اشباع ترانس محصول توليدي افزوده شده و مصرف زياد آن مي تواند موجب افزايش کلسترول بد خون شود و براي بيماران قلبي-عروقي، کبدي و مبتلايان به تري گليسيريد و کلسترول بالا مضر باشد. از طرفي مصرف طولاني مدت اسيدهاي چرب ترانس مي تواند با تضعيف سيستم ايمني بدن، التهاب و واکنشهاي آلرژيک را در مصرف کننده ايجاد کند.
اين روزها در مغازهها براي جلب اعتماد مردم در حضور مشتري از دانههاي روغني، روغنگيري ميکنند. اين روغنها سالم و مفيدتر از نوع بستهبندياش هستند؟
روغنگيريهايي که اين روزها در اغلب فروشگاهها و نمايشگاههاي موادغذايي شاهد آن هستيم از دو منظر قابل بررسي است. به دليل تازگي و طبيعي بودن ميتوان اين دسته از روغنها را جزو بهترين فرآوردهها دانست در حاليکه بايد به روش تهيه و بهداشت آن هم توجه ويژهاي داشت. چرا که روغنهاي بستهبندي شده در کارخانهها از جهات مختلف آناليز و بررسي ميشوند و از سلامت، کيفيت و بهداشت مراحل توليد تا بستهبندي اين دسته روغنها مطمئن هستيم.
آيا روغن زيتون را براي پخت و پز مناسب مي دانيد؟روغن زيتون:
روغن زيتون يا به تعبيري طلاي مايع، به علت دارا بودن چربيهاي غير اشباع MUFA باعث اتساع سرخرگها شده و از اين طريق سبب کاهش بيماريهاي قلبي عروقي و ابتلا به فشار خون بالا ميشود و قطعاً به همين دليل يکي از بهترين گزينهها براي پخت و پز به شمار ميرود. همچنين روغن زيتون به دليل دارا بودن دو آنتي اکسيدان مهم به نام هاي پليفنولها و فلاونوئيدها يکي از بهترين ترکيبها براي کاهش استرسهاي اکسيداتيو و پيشگيري از سرطانهاست. همچنين اين روغن به دليل عملکرد محافظتي که براي معده ايجاد ميکند اين ارگان را از زخم و التهاب محافظت ميکند و سبب افزايش ترشح صفرا و هورمونهاي لوزالمعده ميشود، در نتيجه از تشکيل سنگهاي صفراوي و يبوست و مشکلات رودهاي هم جلوگيري ميکند.
نظر شما در مورد روغن کنجد چيست؟روغن کنجد:
يکي ديگر از انواع روغني که در فهرست بهترينها قرار دارد، روغن کنجد است. در واقع روغن کنجد منبع غني از ويتامين E و آنتي اکسيدان است و به همين دليل از علايم متداول پيري پوست جلوگيري ميکند. چربي موجود در اين روغن يک آنتي اکسيدان قوي است که مانع ايجاد چين و چروک و خطوط ريز پوست مي شود. از مهمترين خواص درماني روغن کنجد پيشگيري و درمان سرطانهاي سينه، پروستات و سرطانهاي دستگاه گوارش، سکتههاي قلبي و بسته شدن عروق(تصلب شرايين) است که با وجود اين خواص درماني بينظير، اين روغن به ملکه روغنها بدل شده است. از ديگر فوايد روغن کنجد ميتوان به کاهش ابتلا به بيماري پارکينسون و جلوگيري از بيماريهاي مفصلي و آرتروز اشاره کرد. همچنين ويتامين E موجود در آن از بيماري آلزايمر و کلسترول خون جلوگيري ميکند و به دليل اينکه تحريک پذيري غشاء مخاطي را کم ميکند از اين روغن براي درمان سرفه، يبوست، آرتريت و پوست خشک استفاده ميشود.
آيا از روغنهايي که در کنسرو ماهي است هم ميتوان استفاده کرد؟
روغن مورد مصرف در تهيه کنسرو ماهي تن، بايد روغنهاي مايع مجاز خوراکي مانند (روغن زيتون تصفيه شده) باشد و در زمان خريد بايد به برچسب و مواردي که روي آن نوشته شده توجه ويژه کرد. اما باز با اين حال به دليل مصرف نمک بالا در کنسرو ماهي تن، بهتر است اين روغن مصرف نشود.
روغن ماهي و قرصهايي که به همين نام در داروخانهها وجود دارد هم در دسته روغنها قرار ميگيرد؟روغن ماهي:
روغن ماهي منبع غني و کاملي از چربيهاي مفيد بهخصوص امگا3 و ويتامينA وD و اسيدهاي چرب ضروري براي بدن است به همين دليل در کاهش بروز بيماريهاي قلبي و عروقي بسيار موثر است. روغن ماهي اغلب از ماهيهايي مثل: ساردين، تن و قزلآلا گرفته ميشود و مصرف آن سبب کاهش التهاب، آرتروز، افسردگي و اضطراب، جلوگيري از بيماريهاي پوست و مو و سرطانها ميشود و با کاهش تريگليسيريد سبب گردش و بهبود جريان خون ميشود. بنابراين بهتر است مصرف ماهي به سه بار در هفته ارتقا پيدا کرده و يا از قرصهاي روغن ماهي استفاده کرد.
منبع:qudsonline.ir