بزرگنمايي:
چه خبر - شکايت بهمن کيارستمي از بيمارستان جم و پزشک معالج عباس کيارستمي
بهمن کيارستمي، فرزند مرحوم عباس کيارستمي، واکنش جديدي در قبال پرونده پزشکي پدرش نشان داده و از شکايت از پزشک معالج پدرش و بيمارستاني که کيارستمي در ايران آنجا بستري بوده، خبر ميدهد. بهمن کيارستمي ميگويد: روند بررسي پرونده پزشکي باعث شده تا برخلاف ميل باطنيمان از بيمارستان جم و پزشک معالج عباس کيارستمي شکايت کنيم، زيرا تنها راه براي اطلاع از محتويات اين گزارش طرح شکايت از بيمارستان و پزشک معالج است.
بهمن کيارستمي درباره نتيجه جلسه غيررسمي عصر روز يکشنبه کميسيون تخصصي بررسي پرونده زندهياد کيارستمي گفت: درحالحاضر به نظر ميرسد در مرحلهاي هستيم که نظر کميسيون پزشکي بررسي پرونده به سازمان نظامپزشکي اعلام شده و در واقع اين جلسه براي اين تشکيل شد که پيش از صدور رأي، نظر و خواسته ما را هم بدانند. وي ادامه داد: در حقيقت ما تا زماني که گزارش دقيق کميسيون تخصصي پرونده را ندانيم، نميتوانيم درباره صدور رأي اظهار نظر کنيم. سازمان نظامپزشکي هنوز هيچ گزارش رسمياي منتشر نکرده است و نتيجه تحقيقات و بررسيهاي مفصل اين کميسيون به ما نيز اعلام نشده است.در چنين شرايطي ما چطور ميتوانيم درباره حکم مربوطه نظري دهيم يا خواستهاي مطرح کنيم؟
وي با بيان اينکه تنها راه دسترسي به گزارش کميسيون طرح شکايت از بيمارستان يا پزشک معالج است، گفت: اميدوار بوديم کار به اينجا نرسد. گمان ميکرديم انتشار گزارش کامل و جامع اين کميسيون که در آن پزشکان متخصص، نمايندگان مجلس، نمايندگان سازمان نظامپزشکي، نمايندگان پزشکي قانوني و نمايندگان وزارت بهداشت حضور دارند، ميتواند پاسخي به شبهات و مسائل مطروح در اين پرونده باشد و اين پرونده را به سرانجام برساند. کيارستمي ميگويد برخلاف ميل باطنياش ناچار به شکايت از بيمارستان است.
از زمان فوت مرحوم عباس کيارستمي بيشتر از ٤٠ روز گذشته است و هنوز گرههاي اين پرونده تلخ پزشکي باز نشده است. خانواده کيارستمي اصرار به قصور پزشکي بيمارستان جم و پزشک معالج عباس کيارستمي دارند. با توجه به حاشيههاي پيشآمده در اين پرونده به دستور وزير بهداشت و رئيس سازمان نظامپزشکي، رسيدگي به اين پرونده خارج از نوبت در حال انجام است. از طرفي در تاريخ ١٩ مرداد سال جاري، وزير بهداشت در نامهاي از دکتر عليرضا زالي، رئيس سازمان نظام پزشکي کشور خواسته نسبت به اعلام نتيجه نهايي پرونده درماني زنده ياد عباس کيارستمي اقدام شود.
در بخشي از اين نامه آمده بود: عليرغم گذشت يک ماه از زمان ابلاغ قبلي هنوز نتيجهاي حاصل نشده است. باز هم تأکيد ميکنم، لازم است اين پرونده فارغ از اينکه شاکي خصوصي دارد يا خير، به صورت ويژه مورد بررسي قرار گيرد و پاسخ مناسب به پرسشهاي افکار عمومي ارائه شود. بنابراين دستور فرماييد با حفظ دقت و امانت، پرونده هرچهسريعتر بررسي و نتيجه به اطلاع ملت شريف ايران برسد تا خدشهاي بر اعتبار آن نهاد صنفي وارد نيايد.
اما مسئلهاي که وجود دارد، وضعيت ملتهب جامعه پزشکي و مردم پس از فوت عباس کيارستمي است و اظهارنظرهاي هرروزه دراينباره اين وضعيت را ملتهبتر ميکند. بهمن کيارستمي ادعا ميکند دعوا بين سازمان نظامپزشکي و وزارت بهداشت باعث شده که اين پرونده محلي براي حل خردهحسابهاي دو نهاد باشد و همين باعث شده او راه شکايت را پيش بگيرد.
از طرفي روز يکشنبه دکتر سيامک مرهصدق، نماينده مجلس شوراي اسلامي و ناظر کميسيون بهداشت در پرونده کيارستمي، در گفتوگو با خانه ملت با بيان اينکه ضوابط علمي در عمل دوم آقاي کيارستمي رعايت نشده، حضورنيافتن پزشک معالج اصلي در تمام مدت درمان در کنار بيمار را تخلف حرفهاي دانست. وي با اشاره به بررسيهاي حاصل از آخرين جلسه پرونده پزشکي عباس کيارستمي، گفت: مرحوم کيارستمي بعد از عمل پوليپ روده دچار عارضه خونريزي ناشي از عمل شده است، اما عمل دوم براي کنترل خونريزي با سه روز تأخير انجام گرفت. حال اينکه بايد طبق استانداردهاي علمي زودتر عمل ميشد، بنابراين ضوابط علمي به صورت صددرصد در عمل دوم رعايت نشده است. نماينده مردم کليميان در مجلس، حضورنيافتن پزشک معالج اصلي در تمام مدت درمان در کنار بيمار را تخلف حرفهاي دانست و گفت: پزشک معالج پس از عمل اول به سفر رفته و اين کار از نظر اصول پزشکي تأييدشدني نيست، هرچند اين علتها هيچکدام نقش تعيينکنندهاي در فوت بيمار ندارد.
حالا پس از اعلام شکايت از طرف خانواده کيارستمي و اين اظهارنظر از سوي نماينده کميسيون بهداشت، در گفتوگويي نظر سيامک مرهصدق را درباره پرونده عباس کيارستمي جويا شديم که در ادامه خواهيد خواند... .
خبرنگار: خانواده عباس کيارستمي اعلام کردند ميخواهند از پزشک معالج مرحوم کيارستمي و بيمارستان مربوطه شکايت کنند، از طرفي شما در مصاحبه اخيرتان اعلام کردهايد که احتمال قصور پزشکي در اين پرونده وجود دارد. امروز من با آقاي بهمن کيارستمي که صحبت کردم، ايشان گفتند اختلافي که بين سازمان نظامپزشکي و وزارت بهداشت وجود دارد، باعث شده که روند رسيدگي به اين پرونده کند باشد و سکوت شود... .
آقاي دکتر: اصلا چنين اختلافي وجود ندارد. سازمان نظامپزشکي و وزارت بهداشت ممکن است که با هم اختلاف داشته باشند، اما اين پرونده محل اختلاف آنها نيست. متأسفانه در اين پرونده از لحظه اول حاشيه بر متن غلبه کرده است و اين در واقع مخدوششدن يکسري مباحث را ايجاد کرده است. بررسي اين پروندهها يک فرايند علمي است که در همه جاي دنيا و ايران در مراجع مختلف راهکار علمي آن سالهاست که تعريف شده است.
اين بررسي هم نه براساس حدس و گمان و نه براساس نقلقول از کسي امکانپذير است. مستندات علمي بايد مطرح شود و کارشناسان هم نظر دهند. اين هم يک چيز غيرعلمي يا ذوقي نيست که يک نفر بتواند براساس علاقه شخصياش در آن اعمال نظر کند. تصميمگيري براساس مستندات مکتوب صورت ميگيرد و براساس مصاحبه از کساني که در جريان ماجرا بودهاند، تنها ميشود به عنوان اطلاعات تکميلي استفاده کرد. درباره اين پرونده هم نظامپزشکي براساس ماده ٣٠ اساسنامه سازمان نظامپزشکي رأسا اقدام کرده است. بدون آنکه شکايتي مطرح شده باشد.
خود وزارت بهداشت هم از نظامپزشکي خواسته تا اين ماجرا را پيگيري کنند. علاوه بر سازمان نظامپزشکي مراجع ديگري هم براي رسيدگي وجود دارند. بنابراين اگر نظر سازمان نظامپزشکي اعلام شد و براي کسي پذيرفتني نبود، ميتواند درخواست بررسي مجدد در خود نظامپزشکي کند يا از مراجع ديگري اقدام کند. افرادي هم که در اين جلسات کارشناسي حضور داشتند، همه چهرههاي شناختهشده علمي و مطرح در تخصص خودشان هستند.
خبرنگار: اگر خطاي پزشکي محرز شده، چرا از طرف سازمان نظامپزشکي اعلام نميشود؟
آقاي دکتر: در سازمان نظامپزشکي مراحل مختلفي براي بررسي وجود دارد. در سازمان نظامپزشکي کارشناسان سازمان در حال بررسي اين پرونده هستند تا به دادسراي انتظامي ارجاع شود. کسي که بايد بگويد تخلفي صورت گرفته يا نه، دادسراي نظامپزشکي است نه کارشناسان. نظر کارشناسان فقط نظر اوليه است. چيزي که من مطرح کردم، اساسا نظر شخصي بنده بود و هيچ ربطي هم به نظر کارشناسي ندارد. کارشناسي نظامپزشکي تا وقتي در مراجع انتظامي نظامپزشکي بررسي و تأييد نشده، محرمانه و غيرقابلانتشار است. همانطور که متن کيفرخواست را هم نميشود قبل از رسيدگي در دادگاه صالحه منتشر کرد.
خبرنگار: طولانيشدن پروسه رسيدگي به اين پرونده طبيعي است؟
آقاي دکتر: بازهم اطلاعات اعلامشده غلط است. اين پرونده خارج از نوبت در حال رسيدگي است. چنين پروسهاي براي پروندههاي پزشکي ممکن است حتي يک سال به طول انجامد. چون بايد يک بررسي دقيق و موشکافانه علمي در آن انجام شود. بر اساس احساسات نميشود تصميم گرفت. به هر حال پزشکي جزء علومي است که اظهارنظرها در آن علمي است. تمامي مراجع علمي معتبر در اين پرونده حضور دارند.
خبرنگار: بر فرض که پزشک معالج آقاي کيارستمي در اين پرونده محکوم شوند، چه مجازاتي در انتظار ايشان است؟ به عبارت ديگر پزشکان در چنين پروندهاي چه حکمي خواهند گرفت؟
آقاي دکتر: اين سؤال خيلي کلي است. محکوميت در نظامپزشکي انواع و اقسام مختلف دارد. اگر فرد قاصر باشد، مقصر باشد، تخلف باشد، بيمبالاتي باشد، بياحتياطي باشد و... همه اينها تعاريف مختلف حقوقي در علم اخلاق پزشکي و حقوق پزشکي دارند و برخوردهايي هم که با آنها ميشود، متفاوت است. يعني عملا اينها بر عهده دادگاه نظامپزشکي بوده و ربطي به گروه کارشناسي ندارد. گروه کارشناسي براساس يافتههاي علمي روند انجامشده را با معيارهاي علمي ميسنجند و در اختيار گروه انتظامي سازمان نظامپزشکي قرار ميدهند.
خبرنگار: شما خودتان با خانواده کيارستمي ديدار کردهايد؟
آقاي دکتر: يک جلسه که آنها حضور داشتند و سؤالاتي از آنها شد، من هم در جلسه حضور داشتم و سؤالي از آنها پرسيدم. در اين بررسيها مهمتر از گفتههاي افراد، مستندات موجود در پرونده است. اگر هم ابهامي باشد، از طريق سؤال و کنکاش ميشود پيگيري کرد.
خبرنگار: سازمان نظامپزشکي که اصلا به ما جواب نميدهد... ميخواستم بدانم آيا بالاخره توانستند با پزشک فرانسوي مرحوم کيارستمي ارتباط بگيرند؟ البته مصاحبهاي با پزشک ايشان در روزنامه شرق منتشر شد... .
آقاي دکتر: مصاحبه که جزء مستندات قانوني محسوب نميشود و هيچ جايي هيچ قاضي و مشاور حقوقي براساس يک مصاحبه نميتواند تصميم بگيرد. هيچ جايي صداي ضبط شده مستند محسوب نميشود. در عالم پزشکي مسئله اصلي پرونده پزشکي بيمار است که اين پرونده پزشکي از ابتداييترين درمانگاههاي دنيا تا پيشرفتهترين بيمارستانها تشکيل ميشود و بايد به شکل کاغذي يا ديجيتال باشد. يعني اگر يک پزشک در مطبش اقدام به معالجه مريض براي سرماخوردگي کند، قانونا موظف به تشکيل پرونده است و اينکه ما بخواهيم براساس گفتهها نظر بدهيم، از نظر قانوني پذيرفتني نيست. نظامپزشکي به صورت مکتوب با نظامپزشکي فرانسه مکاتبه و درخواست پرونده کرده است.
تا ظهر روز شنبه ساعت ١٢ که جلسه نظامپزشکي تمام شد، جوابيهاي به دست سازمان نظامپزشکي نرسيده بود. سفير ايران در فرانسه هم براي اين ماجرا اقدام کردهاند و ايشان هم نتوانستند مستندي بگيرند. بنابراين عملا تا تاريخ ذکرشده، بنده به عنوان ناظر مجلس در پرونده رسيدگي به ماجراي آقاي کيارستمي، ميدانم هيچ چيز مستندي از پرونده مرحوم عباس کيارستمي در فرانسه به دست سازمان نظامپزشکي نرسيده است.
خبرنگار: اما بالاخره اين سکوت سازمان نظامپزشکي هم کمي براي خانواده کيارستمي آزاردهنده است... .
آقاي دکتر: درست است که عاطفه و احساسات خانواده و هواداران يک هنرمند در اين مسئله آسيب ديده، منتها برخورد با مسائل علمي نيازمند يک روند علمي است و برخوردهاي عاطفي کمکي به روشنشدن اتفاقاتي که افتاده نميکند. بنده با خانواده مرحوم کيارستمي همدردي و موقعيت آنها را درک ميکنم، براي هرکسي پدرش ستودني و ازدستدادن وي ضايعه است، بهويژه اگر آن پدر جنبههاي فرهنگي بارزي داشته و شخصيتي بينالمللي باشد. منتها حقوق شهروندي افراد به عنوان بيمار بايد کاملا رعايت شود و اگر مسئلهاي هم وجود دارد، بايد بر اساس قانون و ضوابط علمي بررسي شود.
بنابراين ما هرچقدر آرامش خود را حفظ کنيم، بهتر به جواب خواهيم رسيد. مهمترين وظيفه رسانهها هم در شرايط فعلي اين است که براساس يافتههاي علمي براي دادن آگاهي به مردم سعي کنند. مثلا اين تصور که ممکن است يک عمل جراحي عارضه نداشته باشد بايد از همه اذهان پاک شود. از نظر علمي تمامي فرايندهاي درماني، حتي تجويز يک قرص ساده عارضه دارد و اين مسئله به صورت علمي پيشبيني و در کتابهاي مرجع پزشکي هم درباره آن صحبت شده است. صرف بروز عارضه هم پزشک را مقصر نميکند، بلکه اگر اقدام درماني انجامشده اقدام لازم و بر اساس ضوابط علمي باشد، بروز عوارض روش درماني، بهتنهايي نشاندهنده قصور پزشک نيست. بلکه تشخيص بموقع و نحوه برخورد با آن عارضه و انتخاب شيوه درمان مناسب، به عنوان وظيفه گروه معالج مطرح ميشود. حالا من ميخواهم يک سؤال از شما بپرسم... .
خبرنگار: بفرماييد آقاي دکتر!
آقاي دکتر: شما از روند تدفين مرحوم کيارستمي مطلع هستيد؟
خبرنگار: فرداي روز آمدن جسد به ايران و تشييع، پيکر او به سمت لواسان براي دفن برده شدند... .
آقاي دکتر: نه. سؤال من اين است که انتقال اين جسد از کانون پرورش فکري تا لواسان با مجوز و آمبولانس صورت گرفته؟
خبرنگار: من در جريان نيستم.
آقاي دکتر: يک نکته در اين ماجرا وجود دارد. چيزي که در اين پرونده براي من ايجاد سؤال ميکند، اين است که نه گواهي فوت مرحوم کيارستمي در فرانسه را داشتيم، نه جواز دفن مرحوم کيارستمي را در ايران. چيزي که براي ما در اين پرونده مهم است، تعيين علت مرگ بود. ممکن است علت مرگ بر اثر عمل جراحي باشد يا نباشد. پرونده فرانسه که به دست ما نرسيده هيچ، جواز دفن و گواهي فوت هم وجود ندارد. ميخواهيم بدانيم گواهي فوت مرحوم کيارستمي در فرانسه به چه دليلي صادر شده است و اينکه ايشان در ايران با چه مجوزي دفن شدند؟ ميخواهم بدانم آيا براي ايشان جواز دفني صادر شده يا نه... .
منبع:ilna.ir