بزرگنمايي:
چه خبر - انحناي ستون فقرات يا بيماري اسکوليوز، چيست؟ و علل بروز انحناي ستون فقرات چيست؟
چگونه مي‌توان از بروز بيماري اسکوليوز پيشگيري کرد؟ در اين خصوص والدين و اولياي مدارس چه نقشي دارند؟ آيا بين اسکوليوز و ژنتيک ارتباطي وجود دارد؟
اسکوليوز زماني روي مي‌دهد که محور اصلي ستون فقرات به طرفين انحراف پيدا مي‌کند. شيوع اين بيماري حدود 2تا 5 درصد است و سن شيوع آن 10 تا 15 سالگي است و در دخترها شايع‌تر از پسرها‌ست. شايع‌ترين علت اين بيماري ناشناخته است.
از ساير علل مي‌توان به مواردي مانند اختلال مادرزادي و مسائل تکامل و التهاب ديسک کمر و عدم انطباق طول اندام‌ها اشاره کرد. مثلا پاي يک سمت يک سانتي‌متر کوتاه‌تر باشد و در اين حالت لگن پايين‌تر آمده و ستون فقرات به دنبال آن مي‌چرخد.
اگر اين بيماري بموقع درمان شود عوارضي ندارد، اما اگر انحراف ايجاد و استخوان‌ها سفت و محکم شود، مشکل اصلاح نمي‌شود.
اصلاح بايد در سنين پايين‌تر باشد. عادت‌هاي غلط هم مي‌تواند در بروز مشکل نقش داشته باشد. مثلا حمل کيف‌هاي سنگين در يک دست باعث مي‌شود ستون فقرات در دانش‌آموزان به يک سمت بچرخد يا فرد ساعت‌ها تبلت در دست دارد مي‌نشيند آن هم در وضعيت نامناسب که اين هم باعث فرم دادن به ستون فقرات مي‌شود.
عامل ديگر عضلات شکم و عضلات پشت است که در اين مورد ورزش نکردن و بي‌حرکتي‌هاي طولاني مساله را تشديد مي‌کند.
گفته مي‌شود اسکوليوز اگر از نوع ناشناخته باشد قابل درمان است. آيا اين مساله درست است؟
درمان انحراف ستون فقرات با تشخيص زودرس و ورزش کردن امکان‌پذير است. پزشک فرد را معاينه مي‌کند و به فرم ايستادن و عدم تقارن شانه‌ها که يکي بالاتر و يکي پايين‌تر است، همچنين به فرم راه رفتن و طول اندام‌ها توجه مي‌کند و براي تاييد تشخيص ممکن است از عکس ايستاده ستون فقرات کمک بگيرد. پزشک انحراف را ديده و آن را اندازه‌گيري مي‌کند.
اگر انحراف کمتر از 30 درجه باشد، ورزش کردن و استفاده از بريس کفايت مي‌کند.اگر انحراف تا 45 درجه است و بچه در مراحل رشدي قرار دارد با پيگيري مجدد و ورزش کردن مي‌توان به او کمک کرد. در صورتي که انحراف بالاي 45 درجه باشد درمان با عمل جراحي صورت مي‌گيرد. اگر انحراف ستون فقرات 10، 12 يا 15 درجه باشد طول اندام (يک پا) خيلي کوتاهي نداشته باشد، معمولا اصلاح حرکت مي‌تواند مفيد باشد.
به کودکان بايد گفته شود کيف را حتي‌الامکان نزديک بدن خود قرار دهند، چرا که در اين صورت فشار به ستون فقرات کمتر وارد مي‌شود. مسئولان مدرسه بهتر است به کودکان تذکر بدهند از حمل وسايل اضافي خودداري کنند و کيف سنگين با خود حمل نکنند.
حرکات کششي و حرکات اصلاحي و همچنين استفاده از بارفيکس که ايجاد کشش مي‌کند براي اين کودکان مي‌تواند مفيد باشد، چرا که باعث کشيده شدن ستون فقرات مي‌شود، البته توصيه مي‌شود افراد از خريد خود سرانه وسايلي که به اين منظور در برخي داروخانه‌ها به فروش مي‌رسد، خودداري کنند.
توصيه مي‌شود، خانواده‌ها توجه بيشتري به کودکان خود داشته باشند و اگر هر نوع اختلال و چرخش ستون فقرات و بالا و پايين بودن شانه‌ها را جدي تلقي و آن را پيگيري کنند. به حمل بار سنگين در طي سال تحصيلي توسط دانش‌آموز توجه کنند و همچنين مراقب تحرک نداشتن کودک خود باشند.
گفتني است والدين بايد به شيوه مطالعه فرزند خود و همچنين نشستن‌هاي طولاني مدت در وضعيت نامناسب براي انجام بازي‌هاي رايانه‌اي و... توجه کنند.
در ضمن ژنتيک مي‌تواند در بروز اسکوليوز نقش داشته باشد و البته اين يک احتمال است و قطعي نيست، يعني اگر در خانواده اسکوليوز ديده شود ممکن است در فرزندان آنها نيز اين مشکل ديده شود، اما قطعي نيست.
دکتر علي پناهي - متخصص طب فيزيکي و توانبخشي
منبع: jamejamonline.ir