بزرگنمايي:

چه خبر - ماهنامه جامعه پويا - مسعود کاظمي: دانشگاه امام صادق (ع) به اين شهره است که براي تربيت مديران طراحي شده است؛ دانشگاهي که يکي از سياسي ترين نقاط روي نقشه ايران است. برخي اين دانشگاه را يکي از برترين مراکز علمي کشور مي دانند و عده اي ديگر به بار سياسي آن بيش از هر چيز ديگري توجه مي کنند. با همه اين احوال، نمي توان ميزان بروز و ظهور فعالت هاي سياسي در اين دانشگاه را ناديده گرفت.

شايد به همين دليل بود که 16 فروردين 91 روزنامه رسالت ضمن درج سرمقاله اي با عنوان «دوران طلايي رقابت هاي سياسي در ايران»، انتخابات مجلس هشتم را مصاف فکري بين دانشگاه امام صادق (ع) و موسسه مصباح يزدي دانست و نوشت: «نطفه صورت بندي جديد در رقابت هاي سياسي با انتخاب محمود احمدي نژاد در سال 1384 و گرايشات غيرقابل انکار وي به يکي از مهم ترين مراکز توليد فکر در ايران يعني موسسه امام خميني (ره) بسته شد.

برخي محصولات فکري اين کانون علمي در چند سال گذشته به سياست هاي عملياتي در چند سال گذشته به سياست هاي عملياتي تبديل شد و با به ثمر نشستن آنها احمدي نژاد بار ديگر با راي بي سابقه حدود 24 ميليوني رئيس جمهور ايران شد؛ البته برخي رويکردهاي افراطي باعث شد شکاف ها بين موسسه امام خميني (ره) و دولت- اگر شده حتي به ظاهر- در انظار عمومي بيشتر جلوه داده شود.



در نهمين انتخابات مجلس شوراي اسلامي در واکنش به برخي کژکارکردي ها و نارسايي هاي گفتماني که کشور را در 10 سال گذشته آماج برخي حوادث پيش بيني ناپذير در عرصه هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي کرده بود و همچنين در مقابله با برخي رويکردهاي تماميت خواهانه که دايره اصولگرايي را بسيار محدود مي کردي، اين بار مکتب فکري دانشگاه امام صادق(ع) به مصاف با موسسه آيت الله مصباح رفت».

چگونگي تاسيس دانشگاه امام صادق (ع)

دانشگاه امام صادق نخستين دانشگاهي است که پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 57 و در دوره انقلاب فرهنگي در سال 1361 شروع به کار کرد؛ البته بناي اصلي اين دانشگاه متعلق به رژيم سابق و در محلي که قبل از آن به دانشگاه هاروارد تعلق داشت، صورت گرفت که با عنوان «مرکز مطالعات مديريت ايران» فعالت مي کرد.

براساس برخي مستندات، ايده تاسيس يک دانشگاه اسلامي در مباحثه هاي روحانيوني مانند مرحوم آيت الله منتظري، آيت الله شهيد مطهري و مرحوم آيت الله مهدوي کني و ديگران بود که بعد از انقلاب، زمينه انجام اين انديشه ميسر شد. درواقع دانشگاه امام صادق (ع) زيرمجموعه «جامعه الصادق) دانشگاهي غيرانتفاعي است و به صورت غيرمتمرکز (آزمون سراسري، مصاحبه و گزينش) دانشجو مي پذيرد. اين دانشگاه در رشته هاي علوم انساني که سيستم آموزشي و برنامه درسي آن ترکيبي از علوم جديد و علوم حوزوي است و براساس نوشته سايت «الف» متعلق به احمد توکلي، وجوهات آن از آستان قدس رضوي اداره مي شود. دانشگاه امام صادق (ع)، هدف خود را تعليم دانش آموختگاني با توانايي علمي بالا در يکي از رشته هاي مدرن، همراه با دانش ديني معرفي مي کند.

برادران و خواهران، هر يک در نقطه اي جدا

رشته ها و پرديس هاي دانشگاه براي زنان و مردان کاملا مجزا و از هم تفکيک شده است؛ البته 19 آذر92 سايت خبري «پارسينه» تصاويري از اولين آزمون مختلط اين دانشگاه منتشر کرد و آن را از روز تاسيس، بي سابقه دانست.



رشته هاي تحصيلي برادران در اين دانشگاه، معارف اسلامي و حقوق، معارف اسلامي و علوم سياسي، معارف اسلامي و اقتصاد، معارف اسلامي و مديريت، معارف اسلامي و ارشاد و معارف اسلامي و فرهنگ و ارتباطات و... است. تقريبا مي شود گفت تمام رشته هاي اين دانشگاه آميخته با معارف اسلامي است: دانشکده معارف اسلامي و علوم تربيتي دانشکده الهيات و معارف اسلامي دانشکده معارف اسلامي و حقوق و... . از ويژگي هاي منحصر به فرد اين دانشگاه، شيوه گزينش داوطلبان تحصيل در دانشگاه است که پس از عبور از مرحله آزمون کتبي (کنکور سراسري) واحد گزينش اقدام به گزينش دانشجويان مي کند.

ملاک گزينش در واحد خواهران دانشگاه امام صادق (ع)

در سايت دانشگاه امام صادق (ع) واحد خواهران آمده است: «هرساله واحد خواهران، داوطلبان موفق را از طريق آزمون سراسري دانشگاه ها و از سه رشته رياضي، تجربي و انساني اخذ مي نمايد. روند پذيرش داوطلبان بدين نحو است که داوطلبان کنکور، پس از پذيرش در مرحله اول آزمون سراسري و اعلام اسامي از طريق سايت سازمان سنجش و سايت دانشگاه امام صادق (ع) در تاريخ معين در مصاحبه و آزمون شفاهي دانشگاه امام صادق (ع) شرکت کرده و پس از انجام تحقيقات توسط دانشگاه در صورت کسب نمره لازم، در اين دانشگاه پذيرفته خواهند شد».

از مهم ترين معيارهاي گزينش در اين دانشگاه، ايمان و تعهد به نظام مقدس جمهوري اسلامي، اصالت خانوادگي، بنيه علمي بالا و علاقه مندي به تحصيل و تحقيق، قدرت تحليل و پردازش، خلاقيت، عنايت ويژه به ابعاد رشد و تقويت مباني اعتقادي و تقيد به آموزه هاي اصيل اسلامي در خود داطلب و خانواده اش است.

همچنين در سايت دانشگاه امام صادق نوشته شده: «براي تحقق اهداف و حفظ ارزش هايي که موسسان محترم دانشگاه امام صادق (ع) در پي آن، اقدام به تاسيس دانشگاه کرده اند، تحقيقات محلي و مدرسه اي بخشي از فرايند گزيش را به خود اختصاص داده است. تحقيقات محلي کمک مي کند تا با خانواده داوطلب به عنوان اولين نهاد موثر در ترسيم، پرورش و نهادينه کردن دو بُعد علمي و ايماني آشنا شده و رفتار اجتماعي او را بسنجيم.

همچنين تحقيق از مدارس کمک مي کند با فعاليت ها، روابط و پيشينه علمي داوطلبان بيشتر آشنا شده و با اطلاعات بيشتر و متقن تري به مقايسه داوطلبان با هم و انتخاب آنها اقدام کنيم».

تفاهم نامه همکاري سازمان قضائي نيروهاي مسلح و دانشگاه امام صادق (ع)

اسفند سال 93 در راستاي توسعه همکاري هاي علمي و پژوهشي، تفاهم نامه همکاري ميان دفتر آموزش و پرورش سازمان قضائي نيروهاي مسلح و دانشکده حقوق و معارف اسلامي دانشگاه امام صادق (ع) منعقد شد. ايجاد بستر مناسب مطالعاتي ويژه استادان، دانشجويان و پژوهشگران کشور و استفاده از ظرفيت مراکز علمي و دانشگاهي براي رفع نيازهاي پژوهشي سازمان قضائي نيروهاي مسلح از اهداف اين تفاهم نامه است.



تهيه مقالات براي انتشار در نشريات علمي- پژوهشي طرفين، برگزاري نشست هاي علمي مشترک، سفارش تهيه و تدوين کتب حقوقي- فقهي در زمينه حقوق نظامي و حقوق بشر، شرکت در کارگروه ها، جلسات و ميزگردهاي علمي، برگزاري نمايشگاه کتاب به صورت مشترک، برقراري امکان استفاده از امکانات علمي- پژوهشي مانند کتابخانه، منابع الکترونيک و... براي پژوهشگران، تبادل همه محصولات علمي توليدشده در دو مرکز، اطلاع رساني و تبليغ برنامه هاي مشترک، حمايت از پايان نامه ها و رساله ها با موضوع حقوق نظامي و حقوق کيفري در قالب اعطاي کسر از خدمت سربازي، تهيه رصدهاي تحليلي حقوق کيفري و نظامي، طراحي دوره تحصيلات تکميلي دادرسي نظامي، برگزاري همايش هاي علمي مشترک بين المللي، برگزاري کارگاه هاي آموزشي و دوره هاي آموزشي براي قضات و دانشجويان، تعريف پروژه هاي تحقيقات مشترک و همکاري و تبادل علمي در اين زمينه و حمايت براي شرکت آموزشي و علمي در نهادهاي بين المللي، مهم ترين محورهاي همکاري در اين تفاهم نامه هستند.

دانشگاه از زبان رئيس سابق

مرحوم آيت الله مهدوي کني 20 تير 91 در مراسمي درباره دانشگاه امام صادق (ع) با بيان اينکه خداوند همواره وعده مي دهد زمين خود را در اختيار بندگان خاص و صالح مي گذارد، تصريح کره بود: «دانشگاه امام صادق (ع) زماني وابسته به دانشگاه هاروارد آمريکا بود و مسئوليت آن نيز بر عهده يک آمريکايي بود؛ اما وعده خدا محقق شد و هم اکنون اين دانشگاه به من که يکي از بندگان صالح خدا هستم ارث رسيد».



به گزارش «ايلنا» او درباره منابع مالي دانشگاه امام صادق (ع) که زيرمجموعه جامعه الصادق است، گفته بود: «ما از کلمه جامعه، تنها آن معناي عربي را قصد نداشتيم؛ بلکه معنايي گسترده تر از دانشگاه منظور داشتيم؛ يعني مجموعه اي آموزشي، پژوهشي فرهنگيف تربيتي، تبليغي و اقتصادي که واحدهاي اقتصادي آن به عنوان پشتوانه مالي در جهت تامين هزينه هاي سنگين دانشگاه و کارهاي فرهنگي باشد و مقصود از اقتصادي، انتفاعي نيست؛ بلکه مجموعه اي است که بتواند براي کارهاي علمي و فرهنگي، جذب منافع و درآمد کند و درواقع جامعه الامام الصادق (ع) مجموعه آن بود که در اساسنامه آن، کارهايي مانند تاسيس راديو، تلويزيون، اعزام مبلغان به خارج و برنامه هاي گسترده فرهنگي و ترويجي و تبليغي پيش بيني شده بود».

حواشي سياسي برجسته تر از متن

همان طور که اشاره شد، شايد بتوان گفت مسائل سياسي درون اين دانشگاه بعضا از موارد علمي بازتاب و حتي تاثير بيشتري دارد. مسائل و اختلافاتي که بر سر مالکيت و رياست در اين دانشگاه و اختلافات درباره مرحوم آيت الله منتظري، اولين مورد بود؛ اما به آخرين آن تبديل نشد.

16 مهر 94 بود که محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران براي شرکت در مراسمي به دانشگاه امام صادق رفت و با حواشي عجيبي رو به رو شد. همان زمان باشگاه خبرنگاران در گزارشي نوشت: «زماني که وزير خارجه عزم خروج از مسجد دانشگاه امام صادق (ع) را کرد، گمان من به عنوان خبرنگار اين بود که يکي از اصلي ترين چهره هايي که در مسئله منا به دليل حضور در خارج از کشور کمتر پاسخ هايش را مردم شنيده بودند، بايستي محل سوال قرار گيرد. به سوي او شتافتم و از پيگيري هاي حقوقي وزارت خارجه و شخص وزير سوال کردم.

ظريف آغاز سخن کرد؛ اما در ميانه کلام، احتمالا دانشجويي به ميانه بحث آمد و گفت: چرا با اوباما دست داديد؟ ظريف بي اعتنا کلامش را ادامه داد. ديگران سوال کننده را خطاب قرار دادند که اکنون ظريف پاسخ گوي سوال ظريفي است. مصاحبه تمام شد و يک نفر چند نفر شدند و هم صدا پرسيدند خطاب سخنان مقام معظم رهبري امروز چه کسي بود؟ ظريف با آرامش به راهش ادامه داد و اين طنين صداي چند دانشجو بود که توجه ها را به او و اطرافيانش جلب مي کرد.

ظريف سوار بر ماشينش شد در حالي که شعار مرگ بر آمريکا دانشجويان دو، سه باري به گوش رسيد. در پايان ماجرا گلايه يکي از روحانيون که شايد يکي از استادان دانشگاه امام صادق (ع) بود باز هم توجهات را جلب کرد که به دانشجويان مي گفت شما تربيت شدگان محضر آيت الله مهدوي کني هستيد و اين رفتار زيبنده شما نيست. عصر همان روز خبرگزاري «ايرنا» نوشت: «جمعي از دانش آموختگان و دانشجويان دانشگاه امام صادق (ع) در نامه اي به وزير امور خارجه در اعتراض به رفتار غيرمتعارف برخي از دانشجويان اين دانشگاه در زمان حضور محمدجواد ظريف در مراسم ختم مرحوم محمدرحيم آقايي پور، سفري سابق ايران در اسلووني، از او عذرخواهي کردند».



دانشگاهي که تنها دانشگاه نيست

به هر روي مي توان دانشگاه امام صادق (ع) را يکي از مهم ترين دانشگاه هاي سراسر کشور ناميد. بسياري از مسئولان نظام جمهوري اسلامي، از دل اين دانشگاه بيرون آمده اند. دانشگاه امام صادق را بسياري، نماد دانشگاه اسلامي مي دانند و شايد اين تمايل در بخشي از نظام وجود دارد که همه دانشگاه هاي کشور به اين شيوه مديريت شود.