بزرگنمايي:

چه خبر - نارسايي دهانه رحم چيست و دوختن دهانه رحم، چه زماني اتفاق مي افتد؟

يکي از عمل‌هاي جراحي که گاه براي يک زن باردار لازم مي‌شود، «سرکلاژ» يا دوختن دهانه رحم است. اين عمل هنگامي انجام مي‌شود که شک به نارسايي دهانه رحم وجود داشته باشد. نارسايي دهانه رحم در زنان به زايمان زودرس منجر مي‌شود، زيرا دهانه رحم توانايي مقاومت و تحمل فشار ناشي از وزن جنين، کيسه آب و رحم و... را ندارد. بنابراين خود به خود باز شده و زايمان زودرس اتفاق مي‌افتد.

بهترين راه تشخيص نارسايي دهانه رحم، وجود سابقه سقط جنين در سه ماهه دوم بارداري است، به صورتي که دهانه رحم بيمار بدون احساس درد و بدون انقباض رحمي، باز شده و جنين نارس دفع مي شود. اغلب اين مشکل تکرار مي شود، يعني در بيماري که دچار نارسايي دهانه رحم است، سابقه دفع جنين به صورت مکرر وجود دارد و معمولا اولين جنيني که سقط مي شود، سن حاملگي بالاتري نسبت به جنين هاي بعدي دارد، يعني در هر بار حاملگي وضع بدتر مي شود.

براي تشخيص نارسايي دهانه رحم، معاينه دهانه رحم با ابزارهاي خاص قبل از حاملگي سودمند است. در صورتي که باز بودن دهانه رحم تشخيص داده شود، بيمار کانديداي دوختن دهانه رحم يا سرکلاژ در پايان سه ماهگي در حاملگي بعدي مي شود. از روش هاي تشخيصي ديگر، اندازه گيري سريال طول دهانه رحم در حاملگي هر دو هفته يکبار است که در صورت کوتاه شدن پشت سر هم در اين اندازه گيري ها، تشخيص نارسايي دهانه رحم داده مي شود. همين طور کساني که رحم دو شاخ دارند، کانديداي سرکلاژ در دوران بارداري مي شوند.

از جمله علل اصلي اين بيماري، آسيب هايي است که قبلا به دهانه رحم وارد آمده است، مثل پارگي دهانه رحم حين زايمان هاي قبلي، دستکاري هاي دهانه رحم حين انجام سقط يا در مواردي که براي درمان سرطان دهانه رحم در مراحل اوليه آن اقدام به برداشتن قسمتي از دهانه رحم مي کنند و اين مسأله به نارسايي دهانه رحم منجر مي شود. از علل ديگر، مشکلات مادرزادي دهانه رحم است که اغلب با شکل غيرطبيعي رحم مثل رحم دو شاخ همراه است. همين طور استفاده از برخي داروها در دوران بارداري توسط مادر، به کوتاهي دهانه رحم جنين دختر منجر شده و در نهايت کودک دختر با نارسايي دهانه رحم متولد مي شود.

اولين راه درمان، استراحت مطلق تا زمان زايمان است که اين روش حتي در کساني که جراحي سرکلاژ را انجام داده اند هم توصيه مي شود. راه درماني ديگر سرکلاژ است، در زناني که دچار نارسايي دهانه رحم هستند، قسمت انتهايي رحم آنها که به واژن ختم مي شود، با استفاده از بخيه دوخته مي شود تا با بسته شدن دهانه رحم، از تولد نوزاد نارس جلوگيري شود.

اما سرکلاژ يک روش درماني قطعي نيست، بلکه با دوختن دهانه رحم فقط به بيمار کمک مي شود و احتمال زايمان زودرس را در بيمار کم مي کنيم. جراحي سرکلاژ بين 14 تا 22 هفتگي بارداري انجام مي شود. عمل سرکلاژ بعد از بي حسي موضعي و يا بيهوشي کلي، با زدن بخيه زير مخاط گردن رحمي انجام مي گيرد. اين امر سبب تقويت گردن رحم و بسته ماندن آن مي‌گردد.

انجام عمل سرکلاژ پس از هفته 22 بارداري با احتمال عفونت بيشتر و نيز پارگي زودرس کيسه آب جنين همراه است و توصيه نمي شود. بعد از عمل جراحي سرکلاژ ممکن است ترشحات خوني روشن، تا چند روز وجود داشته باشد که معمولا بعد از اين زمان، به شکل ترشحات غليظ تري در مي آيد و ممکن است تا پايان حاملگي ادامه پيدا کند.

خانم باردار پس از دو روز بستري‌شدن در بيمارستان، به استراحت در بستر (استراحت مطلق) به مدت 3 تا 5 روز نياز دارد و پس از آن مي‌تواند با احتياط کامل به امور روزمره‌شان بپردازند. البته اين را هم بدانيد که در بعضي افراد که همچنان احتمال سقط براي آن‌ها وجود داشته باشد، ممکن است استراحت مطلق به مدت طولاني تري تجويز شود. ضمنا توصيه مي شود از يک هفته قبل تا حداقل يک هفته بعد از عمل، نزديکي با همسر صورت نگيرد.

قبل از بارداري، دهانه رحم در زنان، حالت سفت و محکمي دارد. در اواخر بارداري سفتي دهانه رحم کاهش مي يابد تا شرايطي فراهم شود که دهانه رحم حين زايمان باز شود و نوزاد به دنيا بيايد. حال اگر در طول حاملگي، دهانه رحم ضعيف و شل باشد، فرد در معرض سقط جنين و يا زايمان زودرس قرار مي گيرد. اگر عمل سرکلاژ را انجام داديد، به محض مشاهده نشت مايع از واژن خود، فورا پزشک متخصص زنان مراجعه کنيد، زيرا ممکن است علامتي از پارگي زودرس کيسه آب جنين باشد

اگر پزشک متخصص زنان، مشکلات زير را در زن بارداري مشاهده کند، براي او عمل سرکلاژ را پيشنهاد مي دهد:

– اگر فرد بي دليل زايمان زودرس داشته باشد و يا سابقه سقط جنين در سه ماهه دوم بارداري داشته باشد و يا دو سقط بي دليل در سه ماهه دوم بارداري داشته باشد.

– اگر در سونوگرافي هفته 20 تا 24 بارداري، مشاهده شود که طول گردن رحم در خانمي کوتاه است، به خصوص اگر اين خانم، سابقه سقط جنين در سه ماهه دوم بارداري داشته باشد.

– اگر قبل از هفته 24 بارداري، اتساع (باز شدن) دهانه رحم در خانمي ديده شود. اين مورد، حالت اورژانسي براي انجام عمل سرکلاژ محسوب مي شود، زيرا در غير اين صورت ممکن است به از دست دادن جنين منجر شود.

– اگر فردي دچار سقط هاي مکرر شود و علي رغم استفاده از راه هاي درماني و دارويي تحت نظر پزشک متخصص، باز هم به سقط جنين مبتلا مي شود، انجام عمل سرکلاژ قبل از آميزش براي او توصيه مي شود. اگرچه انجام اين عمل قبل از آميزش، قدرت باروري فرد را کاهش مي دهد، در اين خصوص متخصص مربوطه با در نظر گرفتن شرايط بيمار و سقط هاي مکرر او، تشخيص صحيح خود را خواهد داد.

1- McDonald Stitch : در اين نوع سرکلاژ، مادر مي تواند زايمان طبيعي انجام دهد.

2-Shirodkar Stitch : در اين نوع سرکلاژ ممکن است مادر بتواند زايمان طبيعي انجام دهد و در غير اين صورت بايد تحت جراحي سزارين قرار بگيرد.

3- Abdominal Stitch : هنگامي که طول گردن رحم کوتاه باشد و يا آسيب ديده باشد، بافت کافي براي انجام عمل سرکلاژ وجود ندارد و از اين روش استفاده مي شود. برشي در ناحيه شکم مادر ايجاد مي کنند و قسمت هاي بالا و پايين دهانه رحم را به هم متصل مي کنند. مادراني که با اين روش تحت عمل سرکلاژ قرار مي گيرند، تنها از طريق سزارين مي توانند زايمان کنند.

4-Lash Cerclage : سرکلاژي است که قبل از باردار شدن انجام مي گيرد و مادراني که با اين روش تحت عمل سرکلاژ قرار مي گيرند تنها از طريق سزارين مي توانند زايمان داشته باشند.

– افزايش مدت زماني که زن باردار بتواند جنين را در رحم خود نگه دارد.

– جلوگيري از زايمان زودرس

– کاهش ميزان سقط جنين

– افزايش احتمال به دنيا آمدن نوزاد سالم و کامل

اگرچه اين عمل براي برخي افراد لازم مي باشد، اما همان طور که مي دانيد انجام هر عمل جراحي عوارضي دارد که بيمار بايد از آنها مطلع باشد. عوارض احتمالي عمل سرکلاژ شامل موارد زير مي باشد :

– زايمان زودرس

– عفونت داخل رحمي

– پارگي زودرس کيسه آب جنين

– پرولاپس و يا افتادگي کيسه آب جنين

– بارداري چند قلويي

– سقط جنين به دليل ناهنجاري هاي شديد جنيني

– عفونت

– انقباضات رحم

– خونريزي واژينال

– پارگي دهانه رحم

– ناتواني دهانه رحم در کوتاه يا باز شدن

– تنگي گردن رحم

– پارگي رحم

– تب

– شل شدن بخيه

– سقط جنين

1- اگر عمل سرکلاژ را انجام داديد، به محض مشاهده نشت مايع از واژن خود، فورا پزشک متخصص زنان مراجعه کنيد، زيرا ممکن است علامتي از پارگي زودرس کيسه آب جنين باشد. پارگي اين کيسه قبل از هفته 37 بارداري، بسيار خطرناک مي باشد.

2- گاهي با وجود دوختن دهانه رحم مادر، پزشک مجبور مي شود در موارد اضطراري مادر را سزارين کند. لذا به زناني که اين عمل را انجام مي دهند، توصيه اکيد مي شود که فعاليت هاي شديد خود را در طي روز کاهش دهند تا انقباضات رحمي و مشکلات بعدي برايشان ايجاد نشود. نقش استراحت در اين زمينه آنقدر مهم است که حتي، براي زناني که با مشکل نارسايي دهانه رحم روبرو هستند و نمي توانند عمل سرکلاژ را انجام دهند، استراحت زياد به آنها توصيه مي شود.





منبع: niniban.com