تغييرات فيزيکي و رواني دوران بارداري

لازم نيست حتما بارداري را تجربه کرده باشيد تا بدانيد در دوران بارداري تغييرات فيزيکي، رواني و غيره در بدن ايجاد ميشود. ممکن است شنيده باشيد در اين دوران پاها دچار تورم ميشوند، حالات تهوع صبحگاهي خواهيد داشت و عواطف و هيجاناتتان غير قابل پيش بيني تر از هميشه ميشوند.

اما در اين دوران تغييرات شگفت انگيز ديگري نيز در بدن رخ ميدهد که شايد تا کنون چيزي درباره آنها نشنيده باشيد. اگر زنان همه جزئيات بارداري را ميدانستند، ممکن بود از اشتياقشان به بارداري کاسته شود. با اين حال دانش و آگاهي ابزار قدرتمندي براي مقابله با مشکلات احتمالي است.

اگر ميخواهيد فرزند به دنيا بياوريد بايد بدانيد چه رويدادها و وقايعي در انتظار شما خواهد بود تا با آمادگي کامل پيش برويد.

برخي از اين علائم و عوارض ممکن است استرس و اضطراب زيادي در زن باردار ايجاد نمايند که خود به نوعي از عوارض آن محسوب ميشود. گذشته از اين هنگامي که باردار ميشويد اهميت سلامتي بيشتر احساس ميشود. شما مسئوليت جديدي به عهده گرفته ايد و بايد مراقب آن باشيد بنابراين يک نگراني در حالت طبيعي، در اين دوران دو برابر نگران کننده ميشود.

در اينجا با تجربه هاي ديگران در دوران بارداري شان آشنا ميشويد:
خونريزي لثه

تصور کنيد يک شب در اوايل سه ماهه اول بارداري، در حال نخ دندان کشيدن ناگهان متوجه جريان خون در دهان خود ميشويد. ممکن است در هنگام استفاده از نخ دندان تنها چند لکه خون در دندانهاي رديف پايين خود مشاهده کنيد اما اگر بخواهيد هويج بجويد، احتمالا با دهاني پر از خون بايد فورا به دستشويي برويد.

چه اتفاقي افتاده است؟
دکتر جنيفر کرنز استاديار بخش علوم زنان، مامايي و باروري دانشگاه کاليفرنيا ميگويد تورم لثه ها در بارداري که به آن ژينژيويت بارداري گفته ميشود، حاصل تغييرات هورموني است که جريان خون در سرتاسر بدن از جمله لثه ها را افزايش ميدهد و آنها را تحريک پذير، حساس و متورم ميسازد که اين امر گاهي اوقات منجر به خونريزي لثه ميشود. اين تغييرات هورموني مقابله با عفونتها را نيز در لثه مشکل ميسازد. بنابراين زنان باردار بايد به دقت بهداشت دهان و دندان را رعايت کنند و مرتبا براي معاينه به دندانپزشک مراجعه نمايند.

هشدار: اگر چه همه موارد خونريزي لثه به معني بيماري پريودنتال لثه periodonta نيست اما بيماري پريودنتال با زايمان زودرس ارتباط دارد بنابراين در صورت خونريزي لثه در دوران بارداري به دندانپزشک مراجعه کنيد.

افسردگي يا ماليخوليا Hypochondria

معمولا زنان در اولين مرتبه بارداري دائما با ماما يا پزشک خود تماس ميگيرند و نگرانيهاي خود را مطرح ميکنند. نمونه هاي زير تماسهاي تلفني واقعي من با مطب ماما در اولين بارداري است:

• من تصادفا گوشت فرآوري شده مصرف کردم، براي جنينم مشکلي ايجاد نميشود؟
• من اشتباها پنير آبي (پنير رگه‌آبي يا پنير آبي نامي کلي براي انواعي از پنير است که از شير گاو، گوسفند يا بز و به کمک کپک خوراکي آبي‌رنگي از خانواده پنيسيلين تهيه مي‌شود. اين نوع پنير بيشتر در سالادها و يا به عنوان مزه استفاده مي‌شود و طعم مخصوصي دارد.) مصرف کردم که ممکن است پاستوريزه نباشد. بايد آن را بالا بياورم؟
• صبح که بيدار شدم متوجه شدم به پشت خوابيده بودم، ممکن است جريان خون به جنين قطع شده باشد؟
• فراموش کرده بودم که باردار هستم و ليوان بزرگ چاي را چند دقيقه جلوي شکمم گرفته بودم، ممکن است مغز کودکم بيش از حد گرم شده باشد؟

بله، زني که براي اولين بار مادر ميشود در اين حد نگراني برايش ايجاد ميشود.

چه اتفاقي افتاده است؟
بارداري تجربه اي کاملا جديد است و ممکن است بسياري از احساسات در اين دوران تحت کنترل نباشند. ممکن است همه تا اين حد نگران و دستپاچه نباشند اما مسلما در اطرافتان زنان زيادي را ميبينيد که در دوران بارداري دائما نگران هستند و به جستجو و بررسي مسائل مختلفي که تجربه ميکنند، ميپردازند. بنابراين احساس بدي نسبت به تماسهاي تلفني غير معقول خود با پزشک نداشته باشيد.

نيمفومانيا Nymphomania (معادل اعتياد به سکس زنان و به مفهوم ميل مفرط يا بيمارگونه زن براي آميزش جنسي است.)

احتمالا در حالت عادي تمايل جنسي سالم و طبيعي داريد اما در دوران بارداري وارد فضاي ديگري ميشويد. در اين دوران ميل جنسي بسيار افزايش مي يابد و ديگر براي فرد مهم نيست چه زماني از روز يا شب است.

چه اتفاقي افتاده است؟
بسياري از زنان باردار در اين دوران ميل جنسي همانند دوران نوجواني را تجربه ميکنند که علت آن تغيير سطح هورمونها و افزايش جريان خود به پايين بدن است. تجربه هر زني متفاوت است اما زناني که افزايش ميل جنسي را در سه ماهه دوم تجربه ميکنند، ممکن است کاهش تهوع و خستگي ناشي از ورود به سه ماهه دوم عامل آن باشد.

خداحافظ کنترل مثانه

بسياري از زنان باردار، در اين دوران ممکن است کنترلي بر خروج ادرار خود نداشته باشند. ليزا رينا ستاره مشهور امريکايي ميگويد: "در دوران بارداري دائما خود را خيس ميکردم. به خاطر دارم يک بار به سختي سرما خورده بودم و به خاطر سه ماهه اول بارداري ميترسيدم دارويي مصرف کنم بنابراين هيچ دارويي نخوردم. يک بار از زير دوش که بيرون آمدم، يک عطسه شديد کردم که قدرت آن بيشتر از فشاري بود که مثانه ام بتواند کنترل کند. نتيجه آن بيرون پاشيدن ادرار و کثيف شدن پارکت برزيلي مورد علاقه ام بود. اين اتفاق باعث ناراحتي شديد و گريه کردن و هق هق و آب ريزش بيني ام شد. با خود ميگفتم چقدر نفرت انگيز شده ام. چرا بايد چنين اتفاقي بيفتد؟"

چه اتفاقي افتاده است؟
مسئله ساده است، کودک شما روي مثانه تان خوابيده است.

خونريزي واژينال

بسياري از زنان فکر ميکنند بارداري به معني 40 هفته دوري از خونريزي واژن است اما طبق گزارش March of Dimes واقعيت اين است که نيمي از زنان باردار لکه بيني يا خونريزي را در دوران بارداري شان تجربه ميکنند.
کريستي 36 ساله در هر دو بارداري اش خونريزي را تجربه کرد. او ميگويد: خيلي زود دچار خونريزي زياد شدم. پزشکم تصور کرد سقط جنين داشته ام اما وقتي به هفته ششم رسيدم، سونوگرافي انجام دادم و ضربان قلب کودک شنيده شد." کريستي تا دوازده هفته خونريزي اش ادامه داشت و حتي در سه ماهه سومش به اورژانس مراجعه کرد. او ميگويد: "هر هفته در تمام طول بارداري فکر ميکردم شايد اين بار سقط کرده ام." خوشبختانه فرزند او در کمال سلامت به دنيا آمد.

چه اتفاقي افتاده است؟
در مورد کريستي عامل خونريزي هماتوم ساب کوريونيک subchorionic hematoma (هماتوم به جمع شدن خون در بخشي از بدن ولي بيرون از رگ‌هاي خوني گفته مي‌شود )بوده است. در اين وضعيت خون تجمع يافته و محبوس ميشود و از طريق دهانه رحم به بيرون نشت ميکند. بسياري از زناني که دچار اين وضعيت ميشوند بارداري سالمي دارند. با اين حال توصيه ميشود هر گونه خونريزي واژني در دوران بارداري را جدي بگيريد و به پزشک مراجعه کنيد تا احتمال سقط جنين رد شود. لکه بيني يا خونريزي در اواخر بارداري پس از رابطه جنسي ممکن است اتفاق بيفتد اما ممکن است نشانه درد زايمان يا خونريزي از جفت نيز باشد. هرگز خجالت نکشيد و در صورتي که نگران چيزي هستيد با پزشک تماس بگيريد.

مشکلات بيشتر واژن

برخي از زنان در دوران بارداري متوجه افزايش ترشحات ميشوند و برخي ديگر به قدري عرق ميکنند که نياز به پد بهداشتي دارند. در آخرين ماه بارداري ممکن است متوجه شويد لباس زيرتان آغشته به پلاگين موکوس mucous plug (تجمع ترشحات واژن که به صورت يک پلاگين در باز شدن رحم براي محافظت از نوزاد از عفونت است) شده است. اشلي 33 ساله در دوران بارداري دوقلويي، دچار واريس سياهرگي شده بود. وي ميگويد: در هفته بيستم رگهاي سمت چپ واژنم به اندازه يک توپ گلف برجسته شده بود و تا زايمان به همان صورت باقي ماند. با اين که ميتوانستم کار کنم و مجاز بودم رابطه جنسي داشته باشم، اما در واقع نميتوانستم. خوشبختانه بلافاصله پس از زايمان رگهاي واريسي به حالت طبيعي بازگشتند.

تغيير شکل پا

برخي زنان باردار دچار تورم پا ميشوند. پاي دوست من در هر دو بارداري تا حدي متورم شد که اگر به آرامي قوزک پايش را با انگشت فشار ميداديد، جاي انگشت بر روي گوشت پا مدتي فرو رفته مي ماند. اما مسئله فقط تورم پا نيست. سايز پاي بسياري از زنان بزرگ تر نيز ميشود. من تورم زيادي را تجربه نکرده و هرگز پايم بزرگتر از سايز قبلش که پيش تر بود، رشد نکرد بلکه برعکس، پايم تقريبا يک سايز کوچکتر شد.

چه اتفاقي افتاده است؟
زماني که باردار ميشويد، همه چيز در بدن شما بزرگتر ميشود و پاي شما هم از اين قاعده مستثني نيست. اول اين که بدن در دوران بارداري مايعات بيشتر در خود نگه ميدارد، به علاوه فشار ناشي از جنين در حال رشد بر رگها وارد ميشود و بازگشت خون به قلب را دشوارتر ميکند و منجر به تورم قوزک پا ميشود. همچنين همان هورمونهايي که به لگن امکان ميدهند باز شده و کودک را در خود نگه دارد، باعث ميشوند رباطهاي پا شل شوند بنابراين استخوانها باز و بزرگ ميشوند. اما دکتر کرنز در مورد اين که چرا پاي من کوچکتر شد، هيچ ايده اي ندارد.



منبع: سيمرغ